Σήμερα, μετά το βαρύτατο πλήγμα που υπέστη η κυβέρνηση με την υπόθεση Π. Μπαλτάκου, το κυβερνητικό σχέδιο εξόδου στις αγορές, όχι απλώς επισπεύδεται αλλά πάει να πάρει το χαρακτήραβεβιασμένης, άρον-αρον, εξόδου «αστραπής».
Η κυβέρνηση, μετά από αλλεπάλληλες συσκέψεις του οικονομικού επιτελείου το Σαββατοκύριακο, φέρεται διατεθειμένη και προετοιμάζεται ταχύτατα για μια «ηρωική» δανειακή έξοδο στις αγορές μέσα στη βδομάδα που έρχεται, αν είναι δυνατόν και τη Δευτέρα!
Η δανειακή έξοδος στις αγορές θεωρείται από τον Α. Σαμαρά ως ιδανικός, τάχα, αντιπερισπασμός στην υπόθεση Μπαλτάκου, παρά το γεγονός ότι η υπόθεση αυτή προκαλεί πολιτική αβεβαιότητα και οδήγησε ακόμα και τον οίκο Moody’s να αναβάλλει την οικονομική έκθεση του για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, καταστάσεις που δεν είναι καθόλου ευνοϊκές για την έξοδο στις αγορές, μιας και τινάζουν στα ύψη τα επιτόκια δανεισμού.
Και όμως, Σαμαράς, Βενιζέλος και Στουρνάρας, για μια σαθρή και στην ουσία ανύπαρκτη οικονομική "επιτυχία"και για ένα ευτελή και αναποτελεσματικό αντιπερισπασμό, είναι έτοιμοι να επιβαρύνουν μέσα στην κρίση το ελληνικό δημόσιο, δηλαδή τους βαριά φορολογούμενους πολίτες με ληστρικά επιτόκια δανεισμού, τα οποία θα γίνουν ακόμα πιο υψηλά εξαιτίας της κυβερνητικής βεβιασμένης απόπειρας να αξιοποιήσει το δανεισμό, εν μέσω δυσμενών πολιτικών συνθηκών, για να «καλύψει»επικοινωνιακά την υπόθεση Μπαλτάκου.
ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΔΑΝΕΙΣΜΟΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΓΟΡΕΣ
Πέραν αυτών, τι αντιπροσωπεύει ο δανεισμός από τις αγορές για τον οποίο τόσο κόπτεται η κυβέρνηση και τον θεωρεί δείγμα εξόδου από το τούνελ;
Ας μην έχουμε αυταπάτες. Η απρόσκοπτη και με χαμηλό επιτόκιο δανειοδότηση μιας χώρας από τις αγορές, με δυο λόγια από τις μεγάλες διεθνείς τράπεζες και τα διεθνή επενδυτικά ταμεία, έχει ως προϋπόθεση η χώρα αυτή να έχει χαμηλό σχετικά χρέος,να εφαρμόζει αυστηρή δημοσιονομική πολιτική και κυρίως να ακολουθεί πιστά τις συνταγές της λιτότητας και των πιο "ορθόδοξων"νεοφιλελεύθερων δογμάτων.
Η προσφυγή για δανεισμό στις αγορές αντιπροσωπεύει στην πράξη και προϋποθέτει την άτυπη επιβολή ενός νεοφιλελεύθερου δημοσιονομικού μνημονίου με αιχμή τις πολιτικές λιτότητας,χωρίς τις οποίες η συνέχιση της δανειοδότησης με σχετικά χαμηλά επιτόκια κλονίζεται και σε δεύτερο στάδιο σταματάει. Όταν λένε ότι μια χώρα έχει την εμπιστοσύνη των αγορών, σημαίνει ότι εφαρμόζει πιστά το άτυπο νεοφιλελεύθερο μονεταριστικό μνημόνιο των τελευταίων.
Με δυο λόγια, αν η Ελλάδα γίνει δυνατό να βγει στις αγορές, όπως μανιωδώς προσπαθεί να κάνει η κυβέρνηση,δεν σημαίνει ότι μπαίνει κατ'ανάγκη σε ένα δρόμο οικονομικής απογείωσης αλλά ότι μπορείσταδιακά να εισαχθεί σε μια πιο χαλαρή αλλά όχι λιγότερο ουσιαστική, επιτήρηση για τη συνέχιση των πολιτικών λιτότητας και δημοσιονομικής πειθαρχίας, η οποία, άλλωστε, θα συνοδεύεται και από την επιτήρηση του "υπερμνημονίου"που έχει θεσμοθετήσει η ΕΕ.
Και λέμε σταδιακά διότι σε περίπτωση δανειοδότησης από τις αγορές, η άτυπη μνημονιακή επιτήρησή τους θα συνοδεύεται για τη χώρα μας σε πρώτη φάση από τη συνέχιση της γνωστής σκληρήςμνημονιακής κηδεμονίας της τρόικα,η οποία δεν πρόκειται,βάση του υπάρχοντος μνημονιακού προγράματος, να τελειώσει πριν το 2016,ενώ μπορεί και να συνεχιστεί περαιτέρω, αν η χώρα δεν "πιάσει"τους δημοσιονομικούς στόχους του προγράμματος και η οικονομία δεν μπει σε τροχιά ανάπτυξης.
ΑΣΥΜΦΟΡΟΣ ΚΑΙ ΛΗΣΤΡΙΚΟΣ Ο ΔΑΝΕΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ
Πέραν αυτών, η αντικατάσταση της τροϊκανής μνημονιακής χρηματοδότησης με τη σταδιακή άτυπα μνημονιακή χρηματοδότηση των αγορών δεν αντιπροσωπεύει κατ'ανάγκη μια ουσιαστική βελτίωση της οικονομικής πορείας της χώρας, και σίγουρα καθόλου δεν σημαίνει της οικονομικοκοινωνικής θέσης τηςμισθωτής εργασίας και των μικρομεσαίων στρωμάτων, πολύ περισσότερο αν η χρηματοδότηση από τις αγορές πραγματοποιείται με υψηλά έως ληστρικά επιτόκια.
Και δυστυχώς αυτό το τελευταίο θα συμβεί με την Ελλάδα που αρχίζει να κερδίζει,υποτίθεται, τηνεμπιστοσύνη των αγορών. Το επιτόκιο του ενδεχόμενου επικείμενου μικρού (έως 2 δις) δανεισμού της χώρας από την αγορά, σύμφωνα με έγκυρες εκτιμήσεις, θα κινείται γύρω στο 5-6%. Δεν χρειάζεται να πούμε πολλά για να ισχυριστούμε ότι ο δανεισμός με τέτοιο επιτόκιο, μπορεί να εξυπηρετεί ταεπικοινωνιακά κυβερνητικά τεχνάσματα αλλά είναι ένας δανεισμός εντελώς ασύμφορος έως ληστρικός, για την ελληνική οικονομία και κοινωνία,που πνίγονται κυριολεκτικά από τη μακροχρόνια ύφεση και την πρωτοφανή ανεργία.
Αν σκεφτούμε,μάλιστα, ότι την ίδια ώρα η Γερμανία δανείζεται με επιτόκια κάτω του 1%,αντιλαμβανόμεθα ότι η ευρωζώνη συνιστά τον πιο κυνικό και απροκάλυπτο μηχανισμό συνεχούςδεύρυνσης των αποκλίσεων και των ανισοτήτων.
Εντός αυτού του μηχανισμού η Ελλάδα δεν πρόκειται σχεδόν ποτέ όσο και αν "στύβει"τον ελληνικό λαό να δει μια καλύτερη και πιο ασφαλή πορεία.
ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΛΗΣΤΡΙΚΟΣ Ο ΔΑΝΕΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ
Οι παραπάνω διαπιστώσεις επιβεβαιώνονται πλήρως και από τον κυριολεκτικά ληστρικό δανεισμό με τον οποίο δοκιμάζονται οι ελληνικές επιχειρήσεις και μάλιστα οι πιο εύρωστες,μεγάλες και κερδοφόρες απ'αυτές,διότι για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις δεν συζητάμε καν για δυνατότητες χρηματοδότησης.
Τα επιτόκια δανεισμού, ακόμα και για όσες μεγάλες και "υγιείς"επιχειρήσεις μπορούν να δανειστούν,είναι εξουθενωτικά και προσεγγίζουν συχνά το 10%.
Χαρακτηριστικά αναφέρουμε:
O ΟΤΕ δανείστηκε 700 εκατ ευρώ με επιτόκιο 7,9%, τα Ελληνικά Πετρέλαια 500 εκατ ευρώ με 8% , οΤιτανας «πήρε» από τις αγορές 200 εκατ ευρω με επιτόκιο 8,75% , η Emma Delta (που εξαγόρασε τον ΟΠΑΠ) 250 έκ ευρω με επιτόκιο 8,5% η Fofrograss «σήκωσε» 250 εκ με κόστος 8,25%, η Ιντραλότ 325 εκατ. ευρώ με επιτόκιο 9,75% , η S&B 275 εκ με κόστος 9,25%, ενώ η ΔΕΗ σκοπεύει να δανειστεί 2,2 δις με 6,5%!
Είναι εντυπωσιακό ότι η Coca Cola στη χώρα μας δανείστηκε 800 εκ. με 2,38% πράγμα που δείχνει τη διαφορά αντιμετώπισης εκείνων των επιχειρήσεων που είναι θυγατρικές πολυεθνικών κολοσσών με ισχυρή βάση.
Να σημειώσουμε ότι αντίστοιχες μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις,για παράδειγμα τηςΓερμανίας,διαθέτουν απεριόριστη ρευστότητα με επιτόκια κάτω του 1% που δεν ξεπερνούν τα επιτόκια του Γερμανικού bond.
Για ποιόν ισότιμο ανταγωνισμό,λοιπόν, γίνεται λόγος εντός της ευρωζώνης αλλά και της ΕΕ; Αστεία πράγματα!
ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Εύλογα,μάλλον, προκύπτει το ερώτημα: και τι προτείνει η Αριστερά; Την απόρριψη κάθε ίχνους χρηματοδότησης από τις διεθνείς αγορές;
Η Αριστερά αμφισβητεί σφόδρα όλο το σύστημα της νεοφιλελεύθερης καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης στο οποίο κυριαρχούν οι αγορές και στην ουσία οι μεγάλοι διεθνείς χρηματιστικοί παίκτες,γιατί διευρύνει ακατάπαυστα τις ανισότητες και την εκμετάλλευση.
Ωστόσο, για μια ικανή περίοδο μετάβασης η προσφυγή και μιας κυβέρνησης της Αριστεράς στη δανειοδότηση των αγορών δεν μπορεί μάλλον να αποφευχθεί. Η προσφυγή, όμως, αυτή μπορεί να είναι απολύτως περιορισμένη και να αντικαθίσταται σταδιακά,έως τη διαμόρφωση νέων διεθνών συσχετισμών,από άλλες μη εξαρτησιογόνες πηγές δανεισμού. Για παράδειγμα η κυβέρνηση της Αριστεράς θα πρέπει να καταφεύγει όλο και περισσότερο σε δανεισμό από τις εγχώριες εθνικοποιημένες τράπεζες,στην έκδοση ομολόγων εσωτερικής αγοράς, στον κρατικό δανεισμό από σχετικά φιλικές χώρες,ενώ, αν χρειαστεί, θα πρέπει να είναι έτοιμη να προσφύγει και στο εθνικό νόμισμα,προκειμένου να αξιοποιεί τη δανειοδότηση από την Εθνική Κεντρική Τράπεζα ακόμα και μεμηδενικά επιτόκια.
ΤΟΥ "ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗ"