Αυτές τις ημέρες κυκλοφορούν διάφορα non-paper και «δημοσιογραφικά» κείμενα που σχετίζονται με «αλήθειες και ψέματα» σχετικά με την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ. Είπαμε να συνεισφέρουμε στον δημόσιο διάλογο και εμείς με τη σειρά μας με κάποιες παρατηρήσεις.
Ας δούμε μερικά από τα επιχειρήματα και τα αντεπιχειρήματα που παρουσιάζονται στον Τύπο:1. Η ΔΕΗ χρωστάει πολλά
Ναι, αλλά η ΔΕΗ είναι κερδοφόρα. Το 2013 ο κύκλος εργασιών της ανήλθε στα 6 δισεκατομμύρια ευρώ και για την ίδια περίοδο τα κέρδη της ήταν 987 εκατομμύρια ευρώ. Άλλωστε δεν υπάρχει επιχείρηση στην ελεύθερη αγορά που δεν έχει συνάψει δάνεια προκειμένου να επεκταθεί ή να λύσει προβλήματα ρευστότητας. Η ύπαρξη δηλαδή δανεισμού δεν σημαίνει αυτόματα προβληματική λειτουργία.
Ωστόσο αν θεωρήσουμε ότι όντως η ΔΕΗ έχει πρόβλημα αξίζει να σημειώσουμε ποιος τα δημιουργεί; Ο μεγαλύτερος οφειλέτης της ΔΕΗ είναι φυσικά το κράτος, το οποίο σύμφωνα με αυτά που ακούστηκαν αυτές τις ημέρες στη βουλή χρωστάει περί τα 170 εκατομμύρια ευρώ. Δεν είναι όμως μόνο το κράτος που δημιουργεί τα προβλήματα. Την Πέμπτη το πρωί ο Νικήτας Κακλαμάνης ζήτησε από τον αρμόδιο υπουργό να λάβει μέχρι αύριο την λίστα με τους μεγαλοοφειλέτες της ΔΕΗ. Συγκεκριμένα το απόσπασμα της δήλωσής του ήταν: «...θα ήθελα μέχρι την Παρασκευή που θα γίνει η ψηφοφορία επί της αρχής, να φέρετε στην Επιτροπή μας τον κατάλογο των μεγαλοφειλετών της ΔΕΗ. Πέραν του Δημοσίου με τα εκατόν εβδομήντα εκατομμύρια, όπως ανέφερε στην ομιλία της η κυρία Φούντα. Ποιοί είναι οι μεγαλοφειλέτες της ΔΕΗ; Και μην μου προτάξετε τα Προσωπικά Δεδομένα, διότι η ερώτησή μου δεν αφορά φυσικά πρόσωπα. Δεν υπάρχουν μόνο φυσικά πρόσωπα, υπάρχουν Ανώνυμες Εταιρείες, κανάλια, εφημερίδες κλπ. Θέλω λοιπόν τον κατάλογο των μεγαλοφειλετών της ΔΕΗ την Παρασκευή και να διανεμηθεί σε όλα τα μέλη της Επιτροπής.»
Μέχρι λοιπόν ο κύριος Ταγαράς να βρει την επίμαχη λίστα και μια που αναφέρθηκαν κανάλια, εφημερίδες κ.λπ. δημοσιεύουμε παρακάτω αποσπάσματα από παλαιότερους λογαριασμούς της ΔΕΗ με ενδιαφέροντα στοιχεία ως προς τα ληξιπρόθεσμα χρέη. Σημειώνουμε δε ότι όπως αποκάλυψε πριν από μερικούς μήνες ο Κώστας Βαξεβάνης στο περιοδικό Hot Doc η ΝΔ χρωστούσε πάνω από μισό εκατομμύριο ευρώ στη ΔΕΗ.
ΠΟΡΤΟ ΚΑΡΑΣ Νο1.: Ανεξόφλητο ποσό άνω του μισού εκατομμυρίου - Δεν κόπηκε το ρεύμα
ΠΟΡΤΟ ΚΑΡΑΣ Νο2.: Ανεξόφλητο ποσό άλλο μισό εκατομμύριο - Δεν κόπηκε το ρεύμα
Θεόδωρος Αγγελόπουλος: Ανεξόφλητο ποσό 14.542,99€ - Δεν κόπηκε το ρεύμα
ΔΟΛ: Ανεξόφλητο ποσό 53.735,53€ - Δεν κόπηκε το ρεύμα, κάτι δεν πάει καλά με το ΕΕΤΗΔΕ
ΣΚΑΪ: Ανεξόφλητο ποσό 51.790,00€ - Δεν κόπηκε το ρεύμα, πλήρωσε το ΕΕΤΗΔΕ μετά την αποκάλυψη του TPP
ΠΗΓΑΣΟΣ: Ανεξόφλητο ποσό 28.538,00€ - Δεν κόπηκε το ρεύμα, Επίσης ερωτηματικά για το ΕΕΤΗΔΕ
Φυσικά σε όλους αυτούς η ΔΕΗ δεν έκοψε το ρεύμα, κάτι που έκανε με μεγάλη ευκολία σε δεκάδες χιλιάδες άπορους συμπολίτες μας. Ας μην επικαλούνται λοιπόν (ψευδώς) την κακή κατάσταση της ΔΕΗ αυτοί που την κατάκλεψαν όλα αυτά τα χρόνια.
2. Το κρατικό μονοπώλιο είναι «ελληνική πρωτοτυπία»
Το επιχείρημα της κυβέρνησης όπως διαφαίνεται από το non-paper και κάποιους «εύπιστους» δημοσιογράφους είναι ότι σε όλες τις χώρες της Ευρώπης δεν υπάρχει μονοπώλιο στην ενέργεια. Αυτό είναι αλήθεια.
Αυτό που όμως δεν αναφέρεται είναι ότι λόγω της ιδιαίτερης γεωγραφίας της χώρας καμία ιδιωτική εταιρία δεν είχε ιδιαίτερη όρεξη να έρθει στην Ελλάδα και να στήσει εκατοντάδες χιλιάδες χιλιόμετρα επίγειο και υποθαλάσσιο δίκτυο διανομής προκειμένου να φέρει ηλεκτρικό σε χωριά με 11 κατοίκους. Υπάρχει δηλαδή λόγος που μέχρι να φτάσουμε στην κρίση και να αρχίσουμε το ξεπούλημα δεν είχε εμφανιστεί κανένας υποψήφιος ανταγωνιστής
3. Η ιδιωτικοποίηση θα είναι προς όφελος του πολίτη
Το επιχείρημα της κυβέρνησης εδώ είναι ότι η «Μικρή ΔΕΗ» θα φέρει ανταγωνισμό που θα οδηγήσει αυτόματα στην μείωση των τιμολογίων. Αυτό είναι ένα μεγάλο και άχαρο ψέμα.
Η αλήθεια είναι ότι πουθενά στην Ευρώπη (την οποία επικαλούνται όποτε τους συμφέρει) το κόστος του ρεύματος για τον πολίτη δεν μειώθηκε εξαιτίας του ανταγωνισμού. Για την ακρίβεια στη Γερμανία η αύξηση των τιμολογίων είναι της τάξης του 21% τα δύο τελευταία χρόνια, στη Βουλγαρία 40%, στη Βρετανία 31%, στην Γαλλία 22%, ακόμα και στη Φιλναδία που όλα λειτουργούν σωστά η αύξηση είναι της τάξης του 16%.
Ακόμα όμως και αν υποθέσουμε ότι η ελεύθερη αγορά αποφασίσει για κάποιο αδιανόητο λόγο να λειτουργήσει στην Ελλάδα για πρώτη φορά από τον μεσοπόλεμο η οικονομική πραγματικότητα αυτοκαταργεί το συγκεκριμένο επιχείρημα εφόσον το νομοσχέδιο προβλέπει ότι η «Μικρή ΔΕΗ» θα πάρει αναλογικά τα βάρη των κόκκινων λογαριασμών και θα έχει επιπλέον την υποχρέωση να επενδύσει. Από που θα αντλήσει τα κεφάλαια σε μια χώρα στην οποία εκδίδονται κάθε ημέρα 1000 εντολές διακοπής ρεύματος;
Τέλος η κυβέρνηση στο non-paper αναφέρει ότι τα τελευταία χρόνια η ΔΕΗ έχει αυξήσει τα τιμολόγιά της μέχρι και 40% σε συγκεκριμένες κατηγορίες. Η αλήθεια είναι ότι η ΔΕΗ παρόλο που είναι ιδιωτικοποιημένη κατά 49% δεν αποφασίζει μόνη της για τις αυξήσεις των τιμολογίων. Είναι οι ίδιες οι κυβερνήσεις που την κατηγορούν τώρα τον άτιμο κρατισμό που επέβαλλαν τις δυσβάσταχτες αυξήσεις.
4. Οι εργαζόμενοι είναι εξασφαλισμένοι
Ανάμεσα στα πιο ευφάνταστα επιχειρήματα της κυβέρνησης είναι ότι το νομοσχέδιο εξασφαλίζει τους εργαζόμενους. Η αλήθεια είναι ότι τους εξασφαλίζει για λίγα χρόνια, αλλά γνωρίζοντας τη μοίρα των 300.000 περίπου δημοσίων υπαλλήλων που είδαν τις ζωές τους να διαλύονται από την αρχή της κρίσης δεν μπορεί μια πενταετία να θεωρείται εξασφάλιση.
5. Δεν έχει καμία σχέση το σκάνδαλο της Energa και της Hellas Power με την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ.
Υπάρχει έντονη προσπάθεια από τα «συνεργαζόμενα ΜΜΕ» να ξεκαθαριστεί ότι το σκάνδαλο με την προηγούμενη προσπάθεια εναρμόνισης της Ελλάδας με την Ευρωπαϊκή Οδηγία περί μονοπωλίων δεν έχει καμία απολύτως σχέση με την «Μικρή ΔΕΗ». Η κυβέρνηση δεν θέλει να παραδεχτεί ότι τα θαλάσσωσε την προηγούμενη φορά χάνοντας εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ και ως αποτέλεσμα της δικής της ανικανότητας να δημιουργήσει τους μηχανισμούς ελέγχου λειτουργίας των ιδιωτικών παρόχων ενέργειας σήμερα οι δανειστές μας πιέζουν να δώσουμε μπιρ παρά και τα ασημικά.
6. Το κράτος θα συνεχίσει να ασκεί κοινωνική πολιτική
Είναι αλήθεια ότι τυπικά η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας είναι αυτή που καθορίζει τις υποχρεώσεις για την παροχή ενέργειας. Το πρόβλημα είναι ότι αν η κυβέρνηση συνεχίσει να ασκεί την κοινωνική πολιτική που ασκούσε μέχρι σήμερα, με τις χιλιάδες οικογένειες που ζουν χωρίς ρεύμα (ας μην ξεχνάμε και τους θανάτους από μαγκάλια) τότε καλύτερα να λείπει το βύσσινο. Η παρουσία ενός ιδιώτη στην αγορά δεν μπορούμε να φανταστούμε πως θα βελτιώσει την κατάσταση.
7. Ο νέος ιδιοκτήτης θα κάνει σοβαρές επενδύσεις
Πρόκειται για αντιφατικό επιχείρημα. Από την μία η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι η αγορά δεν θα μπορούσε να αυτορυθμιστεί επειδή το κόστος δημιουργίας δικτύων και εργοστασίων παραγωγής ενέργειας θα ήταν απαγορευτικό και λίγες παραγράφους παρακάτω στο non-paper γράφει ότι ο νέος ιδιοκτήτης θα επενδύσει εκατομμύρια ευρώ προκειμένου να γίνει ανταγωνιστικότερος. Κάποιο από τα δύο δεν μπορεί να ισχύει.
8. Δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα, αυτή είναι η απόφαση των δανειστών
Καταρχάς η Τρόικα είχε δεχτεί την προηγούμενη φορά την παραχώρηση των δικτύων σε δύο ιδιωτικές εταιρίες και το αποτέλεσμα ήταν καταστροφικό. Η αλήθεια μάλιστα είναι ότι στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες ο ρόλος των κρατικών παρόχων ενέργειας έχει αμφισβητηθεί επίσης από την Ε.Ε. Για παράδειγμα η Γερμανία μέσω της κρατικής επιχείρησης ηλεκτρισμού παρέχει ειδικές εκπτώσεις στους βιομηχάνους και βρίσκεται υπό έλεγχο για μονοπωλιακές πρακτικές. Σε κάθε περίπτωση το σπάσιμο του μονοπωλίου δεν είναι υποχρεωτικό να έρθει μέσω του ξεπουλήματος.
9. Έτσι και αλλιώς το 70% της ΔΕΗ παραμένει κρατικό
Η αλήθεια είναι ότι η ΔΕΗ θα είναι για πολύ λίγο ακόμα δημόσια. Εκτός του ότι ήδη το 49% της είναι μετοχοποιημένο στο χρηματιστήριο ένα 17% επιπλέον έχει μεταφερθεί στο ΤΑΙΠΕΔ προς «αξιοποίηση», συμπεριλαμβανομένου σε αυτό και το management, δηλαδή τον έλεγχο της εταιρίας. Ακόμα κι έτσι όμως στο δίκτυο της ΔΕΗ αυτή τη στιγμή είναι συνδεμένες μονάδες παραγωγής ρεύματος ιδιωτών που ξεπερνάνε το 40% της συνολικής παραγωγής. Και μη βιαστείτε να χαρείτε, οι παραγωγικές αυτές μονάδες των ιδιωτών χρηματοδοτούνται από το κράτος με εκατοντάδες εκατομμύρια (πρόσφατα μέσω του Fast Track δώθηκαν άλλα 100 εκατομμύρια ευρώ επιδότησης με μοναδική υποχρέωση την απασχόληση έξι (6) ανθρώπων).
10. Μπορούμε να ζήσουμε και με λάμπες
Το σύμπαν και η βλακεία του Ταμήλου είναι απεριόριστα μεγέθη.