"Requiem aeternam dona eis Domine"
Πριν από τη γέννησή του ακόμα, κάθε άνθρωπος ανήκει σε μία πατρίδα, ανήκει σε έναν τόπο. Ταυτόχρονα φέρει τα στοιχεία ενός πολιτισμού που διαμόρφωσε ο τόπος αυτός, που όμως διαρκώς τον ξεπερνούν και ταυτόχρονα τον εμπεριέχουν. Ανήκει όμως και στον εαυτό του γνωρίζοντας το εφήμερο της φύσης του.
Η μητρική γη είναι ο χώρος του ανοίγματος στον κόσμο, ο τόπος της απελευθέρωσης της ύπαρξής του. Έτσι ο άνθρωπος οικεί τον κόσμο και η μητρώα γη του επιτρέπει να σκέφτεται και να ταυτίζεται με το εύρος της πατρίδας Γης και της πατρίδας Κόσμος.
Όμως η απώλεια του γενέθλιου Τόπου, ωθεί τον άνθρωπο στο κενό. Είναι πλέον ανέστιος και το κενό αυτό, αποκτά Μορφή και Ταυτότητα. Είναι πλέον Οντολογικό.
"Dies Irae"
Το επερχόμενο μιας τέτοιας συνθήκης, αποτελεί κίνδυνο να απολέσει ο άνθρωπος την ελευθερία του. Τότε αυτή εκδηλώνεται σαν το κυρίαρχο στοιχείο του Είναι. H ελευθερία αυτή καθ’ εαυτή, είναι ύψιστο αγαθό και η στέρησή της αποτελεί πηγή δυστυχίας για κάθε άνθρωπο. Όπου απαντάται ο άνθρωπος ως ιστορική υπόσταση κι όχι μόνο ως φυσικό ον, τον ακολουθεί η ελευθερία. Το Κράτος, στον Προμηθέα Δεσμώτη του Αισχύλου, κηρύττει ολοκάθαρα το τέλος της ελευθερίας: «ελεύθερος ου τις έστι, πλην Διός». Όμως τα όντα έρχονται στον κόσμο ελεύθερα και η ελευθερία θέτει αρχετυπικά - προμηθεϊκά ερωτήματα που προηγούνται της πολιτικής:
Ποια είναι η μορφή και ποιο το περιεχόμενο της πολιτικής;
Με την πολιτική ελευθερία, ο άνθρωπος γίνεται ο εαυτός του;
Mόνο η πολιτική ελευθερία μπορεί να ολοκληρώσει τον άνθρωπο ως κοινωνικό ον;
Η ελευθερία που υπάρχει στο εσωτερικό ενός έθνους, επιβεβαιώνει την υπόστασή του ιστορικά από και προς την κοινωνία των εθνών; Ακόμα και αν γίνει αντιληπτό πως μόνο η πολιτική ελευθερία ολοκληρώνει τον άνθρωπο στην κοινωνική του υπόσταση, τίποτα δεν είναι αυτονόητο∙ η πολιτική που εναντιώνεται στην ελευθερία, πραγματοποιεί έναν προσανατολισμό προς τη βία και την τυραννία, όπου μέσα της ολοκληρώνει κάθε αφανισμό της σκέψης, του πνεύματος, της γλώσσας, του ιδίου του Είναι των ανθρώπων.
"Domine Iesu Christe"
Για τη δραματική αύξηση του αριθμού των μεταναστών το 2013, κάνει λόγο σε έκθεσή του ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών, σημειώνοντας πως τουλάχιστον 232 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει τις πατρίδες τους για τις χώρες της Ευρώπης και της Ασίας.
Σύμφωνα με την έκθεση, ο αριθμός των μεταναστών αυξήθηκε ραγδαία την τελευταία δεκαετία, από 175 εκατομμύρια που ήταν το 2000. Η παγκοσμιοποίηση δεν ευθύνεται και δεν συνδέεται με τον ξεριζωμό εκατομμυρίων ανθρώπων στη γη. Οι εμπνευστές της, επιδιώκουν τη διάλυση των υφιστάμενων πολιτισμών και προσδοκούν τη μετατροπή των πολιτών σε μετοίκους του πλανητικού χωριού που θα καθορίζεται από την ισοπεδωτική εμπορευματική ιδεολογία και πρακτική.
Όμως τα αποτελέσματα είναι εκτός των προθέσεών τους. Η κυριαρχία του κέρδους, η απελευθέρωση του κεφαλαίου, η εμπορευματοποίηση των αξιών και η απόλυτη εξάρτηση από την τεχνική (τεχνολογία), αντί να ομαλοποιήσει τα τεκταινόμενα, οδηγεί σε ορμητικότερους εθνικούς ανταγωνισμούς και σε εμπύρετες θρησκευτικές διαμάχες. Η στάση αυτή οδηγεί με γεωμετρική πρόοδο σε οικονομικούς και γεωπολιτικούς ανταγωνισμούς και στον ισοπεδωτικό αφανισμό της σκέψης και της ελευθερίας.
«Λοιπόν αλήθεια! είναι η γενέθλιος χώρα, είναι το χώμα της πατρίδας, που ζητάς, είναι κοντά, έρχεται ήδη προς συνάντησή σου».
Friedrich Hölderlin
Ιστορικά, κάθε τι ουσιαστικό και κορυφαίο προέκυψε μέσα από το γεγονός ότι ο άνθρωπος είχε πατρίδα και ρίζες σε μια πνευματικά υψηλή παράδοση. Η στέρηση της ελευθερίας, με τον ξεριζωμό του από την πατρίδα και την παράδοση, γίνεται μοίρα του ιδίου αλλά και του Κόσμου ταυτόχρονα, το επερχόμενο παγκόσμιο πεπρωμένο… Εξορισμένος από την αλήθειά του, είναι και περιστρέφεται παντού στον Κόσμο σαν Ομηρικός Οδυσσέας, αλλά και γύρω από τον Εαυτό του, τη μνήμη της γενέθλιας γης, χωρίς την ελπίδα του νόστου.
Μακριά, αλλά και τόσο κοντά από τον τόπο και τη γλώσσα του, ο σύγχρονος άνθρωπος επιβιβάζεται στο σκάφος του Κόσμου, αναζητώντας τη γενέθλια χώρα, ενώ και εκείνη ταυτόχρονα έρχεται προς συνάντησή του. Για να εμπλακεί στο παιχνίδι του ανθρωπολογικού του ρόλου και ταυτόχρονα να το εγκαταλείψει, περνά από τόπο σε τόπο, από πόλη σε πόλη, διαφεύγει την ταύτιση με έναν τόπο, με ένα όνομα. Γίνεται πολίτης του Κόσμου, κάτοικος της Γης.
Στον Φιλοκτήτη, ο Σοφοκλής τονίζει τη δύναμη της γλώσσας και είναι η γλώσσα αυτή που μιλάει και όχι ο άνθρωπος: «Ποια την πατρίδα, ποια να πω γενιά σας χωρίς να γελαστώ; Βέβαια το σχήμα της φορεσιάς, το πιο μου αγαπημένο, ελληνικό είναι, μα θέλω ν’ ακούσω και τη φωνή. Ω μυριοπόθητη λαλιά! Κι αχ, που ήταν να διαβούν τόσα χρόνια για ν’ ακούσω τον ήχο σου ξανά από στόμα ανθρώπου!».
"Sanctus, sanctus, sanctus Dominus Sabaoth"
Κανένα πράγμα δεν υπάρχει όπου η γλώσσα σπάει και χάνεται. Η απώλειά της οδηγεί τον άνθρωπο στον αφανισμό. Όμως, άλλη η ουσία της επικοινωνιακής χρήσης της γλώσσας και άλλη, του ομιλούντος λόγου της γλώσσας. Η εντύπωση πως ο άνθρωπος την δημιουργεί και την διαμορφώνει, παραμένει μόνο ως τέτοια και ακυρώνεται τη στιγμή που, αυτός, δοκιμάζεται από την απώλειά της. Απεναντίας, η γλώσσα κυριαρχεί στον άνθρωπο, τον δημιουργεί, τον διαμορφώνει και τον θεμελιώνει οντολογικά. Η γλώσσα είναι τόπος της ελευθερίας. Αν δεν υπάρχει γλώσσα δεν υπάρχει και το Είναι.
Η Τέχνη θέτει τα δικά της ερωτήματα και ταυτόχρονα αναζητά τη διέξοδο από τον ασφυκτικό κλοιό του φαινομενικού που βιώνουμε μέσα από την πλάνη των αισθήσεων. Παράλληλα όμως επιδιώκει και την έξαρση των αισθήσεων. Επωμίζεται η ίδια την ευθύνη της διαφυγής μέσα στο αέναο παιχνίδι της με τον κόσμο. Ένα παιχνίδι ελιγμών και περιστροφών της ψυχικής ενέργειας που μας επιτρέπει να αισθανθούμε το χάος και να το αντιμετωπίσουμε υπερβατικά. Τη δύναμη, τον ήχο και την ευθύνη της υπέρβασης, αυτή τη γλώσσα της Τέχνης, αναζητούν οι νέοι δημιουργοί της Σχολής Καλών Τεχνών της Φλώρινας. Αυτό που ομιλεί η γλώσσα μέσα από το λέγειν. Γλώσσα των εικόνων, ήχοι και χρώματα. Με το φως της γενέθλιας γης και το σκοτάδι της ξενιτιάς.
Γλώσσα έχουσα αγάπη των λαών αλλά και των ανθρώπων, Γλώσσα έχουσα πληρότητα, όντας μια ομιλούσα ιστορική συνείδηση. Γλώσσα που δεν εκπίπτει. Στην ύστατη περιστροφή της, η Τέχνη, η πάντα γόνιμη και πάντα προορισμένη να αποτύχει, φέρει στην εμφάνεια τον Κόσμο, ενεργοποιεί την ακήρατη ουσία του και τον επωμίζεται - προς χάριν μας - για να διαφύγουμε τον θάνατο.
Ηχεί τον ύστατο χαιρετισμό και φωτίζει τον γενέθλιο πρώτο… Requiem των μεταναστών, ταυτόχρονα και της οικουμένης… Η Εξόδιος Ακολουθία για τον ξεριζωμό του ανθρώπου, του ονείρου, της χαμένης πατρίδας, του κόσμου… Το Requiem του πολυπόθητου νόστου…
"Agnus Dei"
Συμμετέχουν:
“Release”, Θεοδώρογλου Άννα – Μαρία
“Ευαγγελισμός, Σύμη”, Φουντουραδάκη Ειρήνη
“Κάθαρση”, Ανδριανοπούλου Ελευθερία
“Άτιτλο”, Δήμου Δημήτρης
“Πορεία θανάτου”, Μνατσακανιάν Ειρήνη
"ars moriendi", Καρακάντζου Θεώνη
“Νοσταλγία”, Καρούσος Λουκάς
“Σταυρο-Δρόμοι”, Ράμμος Ηλίας
“Γκασταρμπάιτερ”, Μιχαηλίδου Θεοδώρα
“Φυγή”, Τσαμκόσογλου Αννα
“Γιατί”, Ρήμος Αργύρης
“Όρια”, Νόση Τζένη
“Ρέκβιεμ για ένα όνειρο”, Ξυνέλη Σούλα
“Παράτυπη Δια-κρίση”, Σαμαρά Άννα Μαρία
“Άτιτλο”, Σκούρτης Χρήστος
“Άτιτλο”, Τζάνη Χριστίνα
“Η μάνα”, Μπουρμά Βάσω
“Μετανάστευση”, Τσολαρίδης Λάζαρος.
Επιμέλεια έκθεσης & κείμενο τεκμηρίωσης:
Θωμάς Ζωγράφος - Εικαστικός
Η έκθεση θα πραγματοποιηθεί στον ανανεωμένο πολυχώρο
του Κινηματογράφου ΑΛΚΥΟΝΙΣ NEW STAR ART CINEMA
Ιουλιανού 42-46, Αθήνα
Διάρκεια έκθεσης: 9 με 19 Οκτωβρίου 2014
Ωράριο λειτουργίας: 17:00 – 21:00