ΚΛΕΙΝΟΥΝ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΣΩΡΗΔΟΝ ΣΕ ΕΛΛΑΔΑ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΕΥΡΩΖΩΝΗ

Του Γ. ΔΕΛΑΣΤΙΚ*  Λουκέτα μπαίνουν μαζικά σε τράπεζες τόσο στη χώρα μας όσο και στην Ευρώπη ολόκληρη και ιδίως στα κράτη της Ευρωζώνης από τότε που άρχισε η κρίση, όπως αποκαλύπτει έκθεση της ΕΚΤ. Στην Ελλάδα από 66που ήταν οι τράπεζες το 2008 (36 ελληνικές και 30 ξένες τράπεζες) απέμειναν το 2013 μόνο 41! Μειώθηκαν δηλαδή κατά 38%. Σκληρότερα χτυπήθηκαν οι ελληνικές τράπεζες αυτήν τη «μαύρη» πενταετία, καθώς έκλεισε σχεδόν η μία στις... δύο ελληνικές τράπεζες! Για να είμαστε ακριβείς, έκλεισαν οι 15 από τις 36 ελληνικές τράπεζες και απέμειναν 21 αυτά τα δίσεκτα χρόνια - μείωση κατά 42% του αριθμού των ελληνικών τραπεζών! Από τις 30 ξένες τράπεζες που δραστηριοποιούνταν στη χώρα μας έφυγαν οι 10 και απέμειναν 20 - ποσοστό συρρίκνωσης του αριθμού τους 33,3%. Υπάρχει όμως ένα πολύ πιο εντυπωσιακό στοιχείο. Το ενεργητικό των εγχώριων τραπεζικών ομίλων παρέμεινε ουσιαστικάσταθερό (με ποιον ακριβώς τρόπο, ας μην το συζητήσουμε για την ώρα). Ηταν 358 δισ. ευρώ το 2008και συρρικνώθηκε ανεπαίσθητα στα 356 δισ. το 2013 - μείωση... μισό τοις εκατό! Αντιθέτως το ενεργητικό των υποκαταστημάτων των ξένων τραπεζών στη χώρα μας καταβαραθρώθηκεκυριολεκτικά! Από 100 δισ. ευρώ που ήταν το 2008 (ποσό που αντιστοιχούσε στο 43% του ΑΕΠ) καταποντίστηκε το 2013 στα... 13 δισ. ευρώ!!! Ασύλληπτη μείωση κατά 87%! Το ενεργητικό των ελληνικών τραπεζών το 2008 αντιστοιχούσε στο 154% του ΑΕΠ και το ενεργητικό των ξένων τραπεζών που δραστηριοποιούνταν στη χώρα μας αντιστοιχούσε την ίδια χρονιά στο 43% του ελληνικού ΑΕΠ. Το ενεργητικό των ελληνικών τραπεζών επομένως ήταν περίπου 3,5 φορές μεγαλύτερο εκείνου των υποκαταστημάτων του συνόλου των ξένων τραπεζών στην Ελλάδα. Το 2013 οι αριθμοί αυτοί είχαν αλλάξει κατά ασύλληπτο τρόπο. Πρώτα πρώτα το ΑΕΠ της χώρας μας έχει κατρακυλήσει και έτσι τα 356 δισ. ευρώ του ενεργητικού των ελληνικών τραπεζών αντιστοιχούσαν στο 196% του ΑΕΠ της πατρίδας μας.

Αντιστοίχως, τα μόλις 13 δισ. ευρώ του ενεργητικού των υποκαταστημάτων των ξένων τραπεζών στη χώρα μας αντιστοιχούσαν στο 7% του νέου ΑΕΠ της Ελλάδας. Με άλλα λόγια, το ενεργητικό των ελληνικών τραπεζών σε σύγκριση με εκείνο των ξένων τραπεζών στη χώρα μας από 3,5 φορές μεγαλύτερο έγινε... 28 φορές μεγαλύτερο!!! Οι ξένες τράπεζες στην Ελλάδα, δηλαδή, κυριολεκτικά εκμηδενίστηκαν! Ο λόγος είναι απλούστατος. Οι κατά τεκμήριο πλούσιοι Ελληνες που τις χρησιμοποιούσαν πήραν τα λεφτά τους και τα έστειλαν εκτός Ελλάδας. Παράλληλα η πλήρης αναξιοπιστία της Ελλάδας του Γιώργου Παπανδρέου, του Αντώνη Σαμαρά και του Βαγγέλη Βενιζέλου έκανε όλες τις ξένες τράπεζες να μη θέλουν να δανείσουν ούτε ευρώ σε Ελληνες ιδιώτες, οπότε προτίμησαν ή να σηκωθούν να φύγουν ή να περιορίσουν δραστικά τις εδώ δραστηριότητές τους. Οταν φτάνουμε στο σημείο να πουλάει ο κολοσσός της Citibank το χαρτοφυλάκιο της λιανικής τραπεζικής του δραστηριότητας στην Alpha Bank, καταλαβαίνουμε τι ανατροπές έγιναν...

Δευτερεύουσα, φυσικά, αλλά αξιοσημείωτη πτυχή των ανατροπών είναι ότι λόγω του κλεισίματος σχεδόν των μισών ελληνικών τραπεζών, παρατηρείται μια πρωτοφανής και αδιανόητηυπερσυγκέντρωση στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Σε πίνακα που κατάρτισε η ΕΚΤ για το μερίδιο του ενεργητικού που κατέχουν οι πέντε μεγαλύτερες τράπεζες σε κάθε μία από τις 18 χώρες της Ευρωζώνης η Ελλάδα είναι πρώτη με αδιανόητα νούμερα. Οι πέντε μεγαλύτερες ελληνικές τράπεζες (τέσσερις ουσιαστικά) ελέγχουν το... 95% του τραπεζικού ενεργητικού!!! Οταν συγκρίνει κανείς τοεξωπραγματικό αυτό ποσοστό π.χ. με το 30% του ενεργητικού του τραπεζικού τομέα της Γερμανίας, όπου έχουμε τράπεζες-κολοσσούς σαν την Ντόιτσε Μπανκ, την Κομέρτσμπανκ κ.λπ. με το 40% της Ιταλίας ή με το 45% της Γαλλίας, αντιλαμβανόμαστε αμέσως πόσο... εξαμβλωματική έχει γίνει η κατάσταση στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Πάντως, για να μη νομίζουμε ότι μόνο στην Ελλάδα συμβαίνουν αυτά τα πράγματα, πρέπει να πούμε ότι από τις 6.690 τράπεζες που υπήρχαν στην Ευρωζώνη το 2008 στα τέλη του 2013 είχαν κλείσει οι 742 και είχαν απομείνει 5.948 τράπεζες σε λειτουργία.

Οσον αφορά επίσης το 196% του ΑΕΠ, στο οποίο αντιστοιχεί το ενεργητικό του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, ας μη μας φαίνεται και τόσο μεγάλο. Το ενεργητικό των τραπεζών της Ιρλανδίας π.χ. εξακολουθεί να αντιστοιχεί στο 481% του ΑΕΠ της χώρας αυτής, ενώ στη Μάλτα το αντίστοιχο ποσοστό είναι... 693% του ΑΕΠ της - για να μην πούμε για το Λουξεμβούργο, όπου οι τράπεζές του έχουν ενεργητικό το... 1.579% του ΑΕΠ της χώρας, σχεδόν 16 φορές μεγαλύτερο!!! Σε ολόκληρη την Ευρωζώνη το ενεργητικό των τραπεζών από 33,5 τρισ. ευρώ που ήταν το 2008 μειώθηκε το 2013 κατά 20% και έπεσε στα 26,8 τρισ. Δύσκολοι καιροί για τους Ευρωπαίους τραπεζίτες!

*Δημοσιεύθηκε στο "ΕΘΝΟΣ"