ΣΕ ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΜΙΑΣ ΒΔΟΜΑΔΑΣ Η ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ!
Στελέχη της τοπικής αυτοδιοίκησης και εξειδικευμένοι περιβαλλοντολόγοι και μηχανικοί τόνιζαν στην Iskra ότι δεδομένου του γεγονότος ότι το σύστημα της εναλλακτικής διαχείρισης είναι εμφανώς διάτρητο και έχει υποστεί πολύ σκληρή κριτική, το χρονικό διάστημα της μιας βδομάδας για τη δημόσια διαβούλευση, για ένα τόσο σοβαρό ζήτημα, κεντρικό της Διαχείρισης των Αποβλήτων συνιστά μέγιστη κυβερνητική υποκρισία!
Η πρώτη ανάγνωση του σχεδίου νόμου δείχνει ότι δεν υπάρχουν ουσιαστικές αλλαγές στη δομή του συστήματος, παρά μόνο επιμέρους παρεμβάσεις, όπως η χωριστή διαλογή των υλικών συσκευασίας, ένας βελτιωμένος στόχος για την προδιαλογή βιοαποβλήτων ή η μείωση του επιτρεπόμενου ποσοστού των αποθεματικών των Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΕΔ).
ΑΦΑΙΡΟΥΝ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΑΤΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ, ΤΗ ΔΙΝΟΥΝ ΣΤΟ ΥΠΕΚΑ!
Στην περίπτωση του εν λόγω σχεδίου νόμου, όμως, ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες!
Η αντιδημοκρατική κυβερνητική μεθόδευση κρύβεται στο γεγονός ότι έχει να κάνουμε με μια ωμή πολιτική παρέμβαση , αφού αποσπάται η αρμοδιότητα έγκρισης των Περιφερειακών Σχεδίων Διαχείρισης Αποβλήτων από το Περιφερειακό Συμβούλιο και δίνεται στην ίδια την κυβέρνησηπεριορίζοντας σε γνωμοδοτικό τον ρόλο της Περιφερειακής Αρχής!
Επιπλέον, επιχειρείται η περιχαράκωση των Περιφερειακών Σχεδιασμών Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ), που βρίσκονται σε διαδικασία αναθεώρησης, στο αυστηρό πλαίσιο των φιλοεργολαβικών επιλογών της κυβέρνησης, όπως τις έχουμε γνωρίσει με τις δημοπρατήσεις, μέσω ΣΔΙΤ (Συμπράξεις Δημοσίου Ιδιωτικού Τομέα), φαραωνικών έργων επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων.
Συγκεκριμένα, με το άρθρο 17 του εν λόγω σχεδίου νόμου:
· Η γνώμη του ΥΠΕΚΑ για το περιεχόμενο των ΠΕΣΔΑ, από συμβουλευτική γίνεται υποχρεωτική, με το πρόσχημα της διασφάλισης της συμβατότητάς τους με τον εθνικό σχεδιασμό.
· Δίνεται η δυνατότητα στο ΥΠΕΚΑ να παρακάμπτει τις περιφέρειες και τους περιφερειακούς φορείς διαχείρισης, καταρτίζοντας «με Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου ειδικό σχέδιο δράσης για τη διαχείριση των αστικών αποβλήτων μιας Περιφέρειας, ή μέρους αυτής, όπου θα προβλέπονται και οι σχετικές διαδικασίες για την εφαρμογή του, έως ότου καταστούν λειτουργικές οι προβλέψεις του οικείου ΠΕΣΔΑ, εφόσον συντρέχουν λόγοι επιτακτικού δημόσιου συμφέροντος, σε περιπτώσεις υποθέσεων καταγγελίας παραβίασης νομοθεσίας τη ΕΕ για τα απόβλητα που εκδικάζονται από το ΔΕΕ (Δικαστήριο Ευρωπαικής Ένωσης) βάσει των διαδικασιών του άρθρου 260 της ΣΛΕΕ (Συνθήκη Λειτουργίας Ευρωπαϊκής Ένωσης)».
Η κυβέρνηση και συγκεκριμένα το ΥΠΕΚΑ επιδιώκει να προλάβει "ανεπιθύμητες εξελίξεις"για την ίδια και για τα γνωστά μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα που κρύβονται πίσω απ'τη Διαχείριση των Απορριμάτων, που η κυβέρνηση και οι κυβερνήσεις της χώρας διαχρονικά υπηρετούν!
Το εν λόγω σχέδιο νόμου επιχειρεί να "αφοπλίσει"όποια Περιφερειακή Αρχή διαθέτει την πολιτική βούληση να αντιταχθεί στα μεγαλοεργολαβικά συμφέροντα. Επιπλέον, φαίνεται ότι βάζει ξεκάθαρα στοστόχαστρο την Περιφέρεια Αττικής, για τη διαχείριση των απορριμάτων της οποίας τα μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα "δίνουν τα ρέστα τους", λόγω του μεγάλου όγκου των προς διαχείριση απορριμάτων! Υπενθυμίζουμε ότι, η νέα διοίκηση της Περιφέρειας Αττικής έχει μιλήσει για αποκεντρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων και για ακύρωση των διαγωνισμών για τα τέσσερα εργοστάσια επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων, που αποτελούν και το «φιλέτο» του προωθούμενου σχεδιασμού.
Συγκεκριμένα από τις πρώτες κινήσεις της νέας Περιφερειακής Αρχής ήταν η προαναγγελία ακύρωσης των διαγωνισμών για τα 4 εργοστάσια και η αναθεώρηση του Περιφερειακού Σχεδιασμού με ένα νέο αποκεντρωμένο σύστημα διαχείρισης, προαναγγελία που θέτει σε κίνδυνο τα συμφέροντα των μεγαλοεργολάβων.
Η Περιφερειάρχης Ρένα Δούρου, δε, με επιστολή της προς τους Δημάρχους της Αττικής ζήτησε πριν την τελική διάθεση των αστικών αποβλήτων να γίνεται ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση.
ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ ΑΠΟ ΧΡΥΣΑΦΙ
Η διαχείριση απορριμμάτων ανήκει στη «νέα γενιά» των μεγάλων έργων που, σχεδόν, μονοπωλεί το ενδιαφέρον μεγάλων ιδιωτικών επιχειρηματικών ομίλων της χώρας.
Ουσιαστικά, οι Χώροι Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων, οι γνωστοί Χ.Υ.Τ.Α. που υπάρχουν σε όλη την Ελλάδα, θα αντικατασταθούν, λόγω και της σχετικής νομοθεσίας της ΕΕ σταδιακά από σύγχρονες μονάδες, οι οποίες θα επεξεργάζονται τα σκουπίδια και θα παράγουν τρία είδη υλικών: το κομπόστπου χρησιμοποιείται ως λίπασμα, το RDF που χρησιμοποιείται ως καύσιμο από τη βιομηχανία, ενώ προωθείται η ανάκτηση και επαναχρησιμοποίηση ανακυκλώσιμων υλικών (χαρτί, γυαλί κ.α.).
Το κέρδος για τα μεγαλοεργολαβικά συμφεροντα σχετίζεται,δε, με τα έσοδα που θα έχουν από τηνπολυετή, για περισσότερο από 20 χρόνια, διαχείριση των συγκεκριμένων μονάδων. Τμήμα του οικονομικού οφέλους πηγάζει από το λεγόμενο τέλος εισόδου των σκουπιδιών στις μονάδες, το οποίο προέρχεται από τα τέλη που πληρώνουν οι δημότες. Επίσης, σημαντικό μέρος των εσόδων προκύπτει από τα συμβόλαια που θα κλείνει ο ανάδοχος για την πώληση των παραγόμενων υλικών από την επεξεργασία των απορριμμάτων.
ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΟΦΕΛΟΥΣ ΤΩΝ ΤΟΠΙΚΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
Μια κυβέρνηση της Αριστεράς οφείλει με τη βοήθεια και των Περιφερειακών Αρχών να ενθαρρύνει και να στηρίξει τους δήμους στην εφαρμογή τοπικών σχεδίων διαχείρισης απορριμμάτων, μέσα από την παροχή της σχετικής τεχνογνωσίας.
Επίσης, στόχος της θα πρέπει να είναι ο αναπροσανατολισμός των δημόσιων πόρων για το περιβάλλον στη χρηματοδότηση δημόσιων αποκεντρωμένων υποδομών και δράσεων.
Όλα αυτά , βέβαια, δεν θα μπορέσουν να πραγματοποιηθούν, αν δεν προηγηθεί η ακύρωση των σχεδίων των μεγάλων κατασκευαστών. Δεν θα πρέπει, βέβαια, ούτε να ανοίξει ο χώρος σε μιαμικρότερης εμβέλειας «πράσινη επιχειρηματικότητα», που θα ζητά από τους Δήμους να εναποθέτουν τα απορρίμματά τους σε «έξυπνες λύσεις» και στην ιδιωτικοποίηση του οφέλους, που θα μπορούσαν να καρπωθούν εξ'ολοκλήρου οι τοπικές κοινωνίες!
ΔΗΜΟΣΙΑ-ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ, ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΚΑΙ ΑΠΟΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΡΡΙΜΑΤΩΝ
Μια διαχείριση των απορριμμάτων με το χαμηλότερο κόστος, με τις περισσότερες νέες θέσεις εργασίας, με την αποτελεσματικότερη προστασία του περιβάλλοντος και με κοινωνικά δίκαιη κατανομή του παραγόμενου πλούτου είναι εφικτή, όταν πρόκειται για δημόσια-κοινωνική διαχείριση, αποκεντρωμένη (σε επίπεδο δήμου ή διαχειριστικής ενότητας δήμων, με μικρής κλίμακας εγκαταστάσεις) και ολοκληρωμένη, δηλαδή, όταν βασίζεται στους τρεις άξονες: μείωση και πρόληψη στην πηγή, επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση-λιπασματοποίηση, έτσι ώστε μια πολύ μικρή - έως μηδενική - ποσότητα αδρανών απορριμμάτων να καταλήγει σε χώρο υγειονομικής ταφής υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ) και σταδιακά να αναζητηθούν και ακόμα και καλύτερες λύσεις από τη λύση των ΧΥΤΥ για τη διαχείριση των υπολειμμάτων.
Στη συνέχεια η Iskra παραθέτει σχετική δήλωση της Περιφερειάρχη Ρένας Δούρου.
Δήλωση της Περιφερειάρχη Ρένας Δούρου για την απόπειρα πολιτικής παρέμβασης του ΥΠΕΚΑστην αναθεώρηση των ΠΕΣΔΑ
Δήλωση της Περιφερειάρχη Ρένας Δούρου κατά τη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου, σχετικά με το άρθρο 17 του νομοσχεδίου του ΥΠΕΚΑ για την «Ενίσχυση της ανακύκλωσης και βελτίωση της διαχείρισης των αποβλήτων» και την απόπειρα της κυβέρνησης να κηδεμονεύσει την αναθεώρηση των Περιφερειακών Σχεδιασμών Διαχείρισης Απορριμμάτων. Η Περιφερειάρχης ανακοίνωσε ότι το θέμα θα τεθεί προς συζήτηση στη συνεδρίαση του Συμβουλίου την ερχόμενη Τρίτη.
Με διαδικασίες «εξπρές» το ΥΠΕΚΑ επιχειρεί ωμή πολιτική παρέμβαση σε βάρος των Περιφερειών, επιχειρώντας να ελέγξει και να κηδεμονεύσει τη διαδικασία αναθεώρησης των Περιφερειακών Σχεδιασμών Διαχείρισης Απορριμμάτων. Και τούτο επιχειρείται σήμερα, μέσω του άρθρου 17 στο νομοσχέδιο για την «Ενίσχυση της ανακύκλωσης και βελτίωση της διαχείρισης των αποβλήτων».
Στη συγκεκριμένη διάταξη γίνεται φανερή προσπάθεια χειραγώγησης των περιφερειακών σχεδιασμών καθώς προβλέπεται ο δεσμευτικός χαρακτήρας της γνώμης του ΥΠΕΚΑ για τους εκπονούμενους περιφερειακούς σχεδιασμούς (ΠΕΣΔΑ) και επίσης ότι «ο αρμόδιος φορέας σχεδιασμού οφείλει να προβεί, σύμφωνα με τις σχετικές υποδείξεις, στις απαραίτητες τροποποιήσεις του ΠΕΣΔΑ» (άρθρο 1). Επίσης στο άρθρο 2 δίνεται η δυνατότητα παράκαμψης από το ΥΠΕΚΑ των Περιφερειών και των περιφερειακών φορέων διαχείρισης (όπως είναι ο ΕΔΣΝΑ), με την κατάρτιση με Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου ειδικού σχεδίου δράσης για τη διαχείριση των αστικών αποβλήτων μιας Περιφέρειας, ή μέρους αυτής, εφόσον συντρέχουν «λόγοι επιτακτικού δημόσιου συμφέροντος, σε περιπτώσεις υποθέσεων καταγγελίας παραβίασης νομοθεσίας τη ΕΕ για τα απόβλητα που εκδικάζονται από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης βάσει των διαδικασιών του άρθρου 260 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Οι προτεινόμενες δηλαδή ρυθμίσεις ισοδυναμούν με ουσιαστική αφαίρεση από τους φορείς διαχείρισης και τις Περιφέρειες της αρμοδιότητας να σχεδιάζουν και να υλοποιούν τη διαχείριση των αποβλήτων και οδηγούν στη μέγιστη συγκεντροποίησή της.
Και αυτή η μεθόδευση δεν είναι τυχαίο ότι επιχειρείται σήμερα.
Επιχειρείται σήμερα τη στιγμή που η νέα Περιφερειακή Αρχή Αττικής έχει διατυπώσει την ανάγκη αλλαγής του σημερινού, αποτυχημένου συστήματος διαχείρισης των απορριμμάτων.
Επιχειρείται σήμερα τη στιγμή που η νέα Περιφερειακή Αρχή Αττικής έχει αναλάβει πολιτική πρωτοβουλία, δηλώνοντας δημόσια την πρόθεσή της να ακυρώσει τους διαγωνισμούς για τα τέσσερα εργοστάσια επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων, να προχωρήσει σε αναθεώρηση του ΠΕΣΔΑ Αττικής, στη λογική της αποκέντρωσης των δραστηριοτήτων, με έμφαση στην προδιαλογή των υλικών. Και να ζητήσει από τους δήμους να συμβάλλουν σε αυτό, καταρτίζοντας τοπικά σχέδια διαχείρισης.
Επιχειρείται σήμερα αυτή η μεθόδευση από το ΥΠΕΚΑ, το οποίο φέτος τον Απρίλιο ανακοίνωσε άρον – άρον «επικαιροποίηση» των ΠΕΣΔΑ – μια «επικαιροποίηση – φάντασμα» για την οποία ουδείς έχει μάθει τίποτε. Γιατί δεν υπήρξε καμία δημοσιοποίηση. Μια «επικαιροποίηση- φερετζές» προκειμένου να διασφαλίσει την τυπική νομιμοποίηση ενός συγκεντρωτικού και αντιπεριβαλλοντικού μοντέλου διαχείρισης, υψηλού κόστους κατασκευής και διαχείρισης, με διατήρηση των εγγυημένων ποσοτήτων σύμμεικτων, των φαραωνικών εγκαταστάσεων, με ΣΔΙΤ.
Η νέα Περιφερειακή Αρχή Αττικής δηλώνει κατηγορηματικά την αντίθεσή της σε αυτή τη μεθόδευση, η οποία συνιστά τεράστια οπισθοδρόμηση και υποκρύπτει απαράδεκτη πολιτική σκοπιμότητα, αυτήν της εξυπηρέτησης των μεγάλων οικονομικών συμφερόντων.
Για το λόγο αυτό η νέα Περιφερειακή Αρχή Αττικής καλεί το ΥΠΕΚΑ και την κυβέρνηση να αποσύρουν εδώ και τώρα την απαράδεκτη τροπολογία και να μην επιχειρήσουν κάτι αντίστοιχο και στο μέλλον. Το ίδιο πρέπει να κάνουν και για το σύνολο του σχεδίου νόμου, που επιχειρούν να «νομιμοποιήσουν» με μια τυπική διαδικασία διαβούλευσης μιας βδομάδας.