ΘΑ ΜΑΣ ''ΣΤΗΡΙΞΟΥΝ ΜΕ ΤΑ 11 ΔΙΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΑΠΟΜΕΙΝΕΙ ΣΤΟ ΤΧΣ ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ ΓΡΑΜΜΕΝΑ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΧΡΕΟΣ! Τρίτο πακέτο δήθεν διάσωσης για την Ελλάδα μέσω του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης (ESM) «αποκαλύπτει» την Κυριακή το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel. Στην ιστοσελίδα του Spiegel προδημοσιεύτηκε ρεπορτάζ του τεύχους του που κυκλοφορεί τη Δευτέρα (1/12) ,το οποίο αναφέρεται στο EuroWorkingGroup της προηγούμενης Πέμπτης και στις αποφάσεις που ελήφθησαν σε αυτό για τη χορήγηση ''προληπτικής γραμμής στήριξης''προς την Ελλάδα. Σύμφωνα με το Spiegel ανώτεροι αξιωματούχοι από τα κράτη-μέλη της ζώνης του ευρώ συμφωνήσαν σε μεγάλο βαθμό στα τέλη της περασμένης εβδομάδας σε συνάντηση στις Βρυξέλλες ένα τρίτο πρόγραμμα, δήθεν, στήριξης για την Ελλάδα.
Βάσει των αποφάσεων που ελήφθησαν θα τεθούν στη διάθεση της ελληνικής κυβέρνησης, στο πλαίσιο της λεγόμενης προληπτικής χρηματοδοτικής βοήθειας περίπου 11 δισ.ευρώ από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης (ESM).
Ο ESM, όμως, δεν θα χρειασθεί να βάλει ούτε ένα ευρώ(!), αφού για το σκοπό αυτό θα χρησιμοποιηθούν τα 11 δις του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας(ΤΧΣ) τα οποία έχουν απομείνει από την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και είναι λεφτά του ελληνικού κράτους που είναι εγγεγραμμένα στο ελληνικό χρέος.
Με δύο λόγια η Ε.Ε κάνει για την Ελλάδα μνημόσυνο με δικά μας κόλυβα!
Το Spiegel αναφέρει πως ο ESM διαθέτει δύο εργαλεία προληπτικής χρηματοδοτικής βοήθειας και η Ελλάδα θα κάνει χρήση εκείνου που προβλέπει αυστηρότερους όρους και ελέγχους (Enhanced Conditions Credit Line -ECCL).
Σημειώνεται πως στο EuroWorkingGroup της προηγουμενης Πέμπτη μετείχαν ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Οικονομικών Τάσος Αναστασάτος και ο πρωθυπουργικός σύμβουλος Σταύρος Παπασταύρου.
Μετά την ολοκλήρωση του EuroWorkingGroup κύκλοι του υπουργείου Οικονομικών ανέφεραν πως σε αυτό έγινε αναλυτική συζήτηση για την πορεία του ελληνικού προγράμματος και την ομαλή μετάβαση στην «επόμενη μέρα».
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες τα μέλη του EuroWorkingGroup ζήτησαν από την τρόικα και την ελληνική κυβέρνηση να εργαστούν εντατικά έτσι ώστε να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση μέσα στονΔεκέμβριο.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΗ ΓΡΑΜΜΗ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ECCL
Η ευρωζώνη αποφάσισε πως η ασφαλής και βιώσιμη επάνοδος της Ελλάδας στις αγορές από το 2015 προϋποθέτει τη λήψη προληπτικής χρηματοπιστωτικής συνδρομής από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης (ESM) που θα έχει τη μορφή πιστωτικού ορίου με ενισχυμένους όρους (Enhanced Conditions Credit Line -ECCL).
Ανεξάρτητα από το εάν η χώρα θα κάνει χρήση των χρημάτων που θα περιλαμβάνει η προληπτική αυτή γραμμή, θα πρέπει να συνομολογήσει ένα νέο Μνημόνιο, με αυστηρά καθορισμένους όρους και προαπαιτούμενα. Στη βάση αυτή για τον έναν περίπου χρόνο που θα είναι ενεργή η γραμμή ECCL, τα κλιμάκια των ΕΕ, ΕΚΤ, αλλά και του ΔΝΤ θα ελέγχουν στενά την πρόοδο της ελληνικής οικονομίας.
Το πλαίσιο όρων και προϋποθέσεων που ακολουθεί τη χορήγηση προληπτικής στήριξης από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης (ESM) περιγράφεται στη Συνθήκη για τη θέσπιση του ESM που κυρώθηκε από την Ελληνική Βουλή το Μάρτιο του 2012 και εισήχθη στο Εθνικό Δίκαιο με το Ν. 4063/2012.
Το άρθρο 12 της Συνθήκης του ESM ξεκαθαρίζει πως για τη διασφάλιση της χρηματοοικονομικής σταθερότητας της ζώνης του ευρώ ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης δύναται να παρέχει στήριξη σταθερότητας σε μέλος του, κάτω από αυστηρούς όρους, κατάλληλους για το επιλεγμένο μέσο χρηματοπιστωτικής συνδρομής. Οι εν λόγω όροι μπορούν να καλύπτουν το φάσμα από ένα πρόγραμμα μακροοικονομικής προσαρμογής έως τη συνεχή τήρηση προκαθορισμένων όρων επιλεξιμότητας.
Η ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΗ ΓΡΑΜΜΗ ECCL
Για την προληπτική χρηματοπιστωτική συνδρομή το άρθρο 14 της Συνθήκης του ESM αναφέρει πως το συμβούλιο διοικητών μπορεί να αποφασίσει τη χορήγηση προληπτικής χρηματοπιστωτικής συνδρομής με τη μορφή προληπτικού πιστωτικού ορίου υπό όρους (Precautionary Conditioned Credit Line -PCCL) ή με τη μορφή πιστωτικού ορίου με ενισχυμένους όρους (Enhanced Conditions Credit Line -ECCL). Και οι δύο αυτές πιστωτικές γραμμές έχουν μια αρχική περίοδο διαθεσιμότητας ενός έτους και μπορεί να ανανεωθούν δύο φορές, κάθε φορά για έξι μήνες.
Αναφορικά με την προληπτική χρηματοπιστωτική συνδρομή ECCL, την οποία διαπραγματεύεται η Ελλάδα, ο κανονισμός του ESM αναφέρει πως στόχος της είναι να στηρίξει υγιείς πολιτικές και την πρόληψη καταστάσεων κρίσης, επιτρέποντας στα μέλη του ESM να εξασφαλίσουν τη δυνατότητα να έχουν πρόσβαση στη βοήθεια του Μηχανισμού πριν αντιμετωπίσουν σημαντικές δυσκολίες άντλησης κεφαλαίων στις αγορές κεφαλαίων.
ΤΟ ΝΕΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ
Σύμφωνα με το άρθρο 13 της Συνθήκης του ESM, μετά από αίτηση του κράτους μέλους, το Συμβούλιο Διοικητών του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης δύναται να αποφασίσει να χορηγήσει στήριξη σταθερότητας.
Ο πρόεδρος του συμβουλίου των διοικητών του ESM αναθέτει ακολούθως στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε συνεργασία με την ΕΚΤ, να εκτιμήσουν την ύπαρξη κινδύνου για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, να εκτιμήσουν κατά πόσο το χρέος της γενικής κυβέρνησης είναι βιώσιμο (η αξιολόγηση θα πρέπει να γίνει μαζί με το ΔΝΤ), αλλά και να εκτιμήσουν τις πραγματικές ή δυνητικές ανάγκες χρηματοδότησης του μέλους.
Ακόμη, το συμβούλιο διοικητών αναθέτει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή- σε συνεργασία με την ΕΚΤ και, εφόσον είναι εφικτό, από κοινού με το ΔΝΤ - να διαπραγματευθεί με το ενδιαφερόμενο μέλος του ESM το Μνημόνιο Κατανόησης όπου θα περιγράφονται αναλυτικά οι όροι που θα συνδέονται με τη διευκόλυνση χρηματοπιστωτικής συνδρομής. Το περιεχόμενο του Μνημονίου Κατανόησης αντικατοπτρίζει τις αδυναμίες που πρέπει να αντιμετωπιστούν και το μέσο χρηματοπιστωτικής συνδρομής που έχει επιλεγεί.
Παράλληλα, ο Διευθύνων Σύμβουλος του ESM καταρτίζει πρόταση συμφωνίας για διευκόλυνση χρηματοπιστωτικής συνδρομής, η οποία περιλαμβάνει τους όρους και τις προϋποθέσειςχρηματοδότησης, καθώς και την επιλογή των μέσων, που υποβάλλεται στο συμβούλιο διοικητών προς έγκριση. Το συμβούλιο διευθυντών εγκρίνει ακολούθως τις λεπτομερείς κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις λεπτομέρειες εφαρμογής της προληπτικής χρηματοπιστωτικής συνδρομής.
Το μέλος του ESM λαμβάνει ακολούθως διορθωτικά μέτρα που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση των προαναφερθέντων αδυναμιών και την αποφυγή τυχόν μελλοντικών προβλημάτων όσον αφορά στην πρόσβαση στις αγορές.
ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΠΟΠΤΕΙΑΣ
Το κράτος μέλος που λαμβάνει την προληπτική χρηματοπιστωτική συνδρομή υπόκεινται σε ενισχυμένη εποπτεία από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στο πλαίσιο αυτό θα παρέχει στον ESM σε μηναία βάση όλες τις απαραίτητες πληροφορίες που απαιτούνται για την εκτέλεση της δανειοδοτικής δραστηριότητας και τη διαχείριση του κινδύνου, όπως μηνιαίες πληροφορίες σχετικά με τα στοιχεία της γενικής κυβέρνησης, τα ταμειακά διαθέσιμα, αναλυτικές πληροφορίες σχετικά με τις εξελίξεις στο χρηματοπιστωτικό του σύστημα.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε συνεργασία με την ΕΚΤ και, εφόσον είναι εφικτό, από κοινού με το ΔΝΤ, επιφορτίζεται με την παρακολούθηση της συμμόρφωσης προς τους όρους που συνοδεύουν τη διευκόλυνση της χρηματοπιστωτικής συνδρομής.
Στο πλαίσιο αυτό η «2+1 τρόικα» του ESM θα πραγματοποιεί τακτικές αποστολές επιθεώρησης στο μέλος υπό επιτήρηση για να επαληθεύει την πρόοδο που έχει επιτευχθεί όσον αφορά στην εφαρμογή των μέτρων που έχουν εγκριθεί. Στην βάση αυτή θα γνωστοποιεί ανά τρίμηνο τα πορίσματά της στο Διοικητικό Συμβούλιο του ESM το οποίο θα κρίνει και το εάν θα απαιτούνται περαιτέρω μέτρα πολιτικής.
Σε περίπτωση που το κράτος μέλος αποκλίνει από τους όρους ή τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει το Συμβούλιο των Διοικητών του ESM μπορεί να αποφασίσει να κλείσει την πιστωτική γραμμή. Στην περίπτωση αυτή το κράτος μέλος θα πρέπει να ζητήσει τακτική στήριξη με ένα πλήρες πρόγραμμα μακροοικονομικής προσαρμογής.
Η ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ
Τέλος, σημαντική είναι και η πρόβλεψη της Συνθήκης ότι από τη στιγμή που το κράτος μέλος του ESM αντλήσει κεφάλαια για πρώτη φορά από την προληπτική χρηματοπιστωτική συνδρομή, το συμβούλιο διευθυντών του ESM μπορεί να αποφασίσει, βάσει πρότασης του διευθύνοντος συμβούλου του Μηχανισμού και βασιζόμενο σε αξιολόγηση που διενεργεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε συνεργασία με την ΕΚΤ, εάν το πιστωτικό όριο εξακολουθεί να είναι επαρκές ή εάν χρειάζεται άλλη μορφή χρηματοπιστωτικής συνδρομής.
Πιο απλά, εάν κριθεί πως η έξοδος της χώρας στις αγορές καθυστερεί και πως οι χρηματοδοτικές ανάγκες της αυξάνονται, o ESM μπορεί να αλλάξει τη μορφή δανειακή στήριξης, αλλά και να την μορφή της εποπτείας.