Οι εξελίξεις που έλαβαν χώρα μετά τον σχηματισμό της νέας (με αριστερό προφίλ) κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ είναι ραγδαίες τουλάχιστον στον τομέα της οικονομίας. Πρωθυπουργός και υπουργός οικονομίας ξεκινούν μια σειρά συναντήσεων με Ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και Ευρωπαίους αξιωματούχους, προβάλλοντας την θέση για μια αλλαγή στην πολιτική της ΕΕ και της Ευρωζώνης που θα αντικαθιστά την υφιστάμενη πολιτική λιτότητας με μια πολιτική ανάπτυξης προς όφελος των λαών της Ευρώπης.
Η Γερμανική κυβέρνηση Μέρκελ που εμπνεύστηκε και φροντίζει την σταθερή και άτεγκτη εφαρμογή της πολιτικής αυτής (καταστρατηγώντας οποιαδήποτε έννοια δημοκρατικών θεσμών όταν χρειάζεται) αντιδρά. Έτσι ο Ελληνικός λαός (όπως και όλοι οι λαοί της Ευρώπης) βομβαρδίζεται καθημερινά από ένα πλήθος δηλώσεων που είναι τουλάχιστον αμφίσημες, κωδικοποιημένες στην ξύλινη γλώσσα της πολιτικάντικης πολιτικής, γύρω από τις οποίες οι διάφοροι «πολιτικοί αναλυτές» πλέκουν τις πιο αντιφατικές ερμηνείες. Οι κυβερνητικές δηλώσεις άλλοτε χαρακτηρίζονται σαν «ανεύθυνοι λεονταρισμοί» και άλλοτε σαν «πολιτικές κωλοτούμπες». Οι δηλώσεις των Ευρωπαίων αξιωματούχων και πολιτικών άλλοτε χαρακτηρίζονται ευνοϊκές για τις Ελληνικές θέσεις και άλλοτε σκληρή στάση απέναντι της. Τα ίδια πρόσωπα κάνουν μια δήλωση που φαίνεται να αναιρεί την δήλωση που είχαν κάνει την προηγούμενη μέρα. Αίφνης παρεμβαίνει και ο πρόεδρος Ομπάμα που λίγο ακόμα και θα πιστέψουμε την εκδοχή ότι παρεμβαίνει εναντίον της Μερκελ και υπέρ της Αριστερής Ελληνικής κυβέρνησης. Αίφνης η Ελλαδίτσα έχει γίνει πρώτο θέμα σε όλα τα «financial» και μη ΜΜΕ όλης της υδρογείου, όλοι ενδιαφέρονται για τις συναντήσεις των υπουργών της με τους Ευρωπαίους αξιωματούχους και ο Βαρουφάκης με τον Τσίπρα κοντεύουν να γίνουν stars πρώτου μεγέθους.
Τι συμβαίνει ?? Πως εξηγούνται όλα αυτά τα γεγονότα και οι δηλώσεις που αν μη τι άλλο φαίνεται να είναι τόσο αντιφατικά και πολύ δύσκολα εξηγήσιμα από τον απλό άνθρωπο?? Σκοπός του άρθρου δεν είναι να προσθέσει άλλη μια μασημένη, κονσερβοποιημένη ανάλυση στις τόσες που έχουν καταναλώσει οι εργαζόμενοι από τα ΜΜΕ όλες αυτές τις μέρες, από περισπούδαστους οικονομολόγους και καθηγητάδες, που μετά την ανάλυση τους ο εργαζόμενος καταλαβαίνει ότι η πραγματικότητα είναι τόσο περίπλοκη και ακατανόητη από τον ίδιο που τελικά μόνο οι ειδικοί μπορούν να καταλαβαίνουν. Σκοπός αυτού του άρθρου είναι να καταθέσει μερικές απλές ιδέες που νομίζω ότι βοηθούν κάθε εργαζόμενο να μπορέσει με την δική του σκέψη να αποκωδικοποιήσει τις εξελίξεις και να παράγει την δική του άποψη για τoν τρόπο με τον οποίο πρέπει να δράσει το λαϊκό κίνημα.
ΤΟ ΧΡΕΟΣ ΤΟΥ ΧΡΕΟΥΣ
Η ανάδειξη της Αριστεράς στην κυβέρνηση είναι αποτέλεσμα – κύημα της βαθειάς κρίσης του Καπιταλισμού στην Ευρώπη και της αντανάκλασης της κρίσης αυτής στη χώρα μας. Τεράστια ποσά υπεραξίας που προέρχεται από την εργασία των εργαζομένων σε ολόκληρη την υφήλιο έχουν συσσωρευτεί μέσα από μια περίπλοκη οικονομική διαδικασία, σε χρηματοοικονομικούς οργανισμούς όπως Τράπεζες, ΔΝΤ, Χρηματιστηριακές και χρηματιστικές εταιρείες (τις περιβόητες «αγορές») κατά τρόπο που να αναζητείται μάταια πλέον από τους αστούς οικονομολόγους τρόπος να ενανεπενδυθούν κερδοφόρα. Κάπου εδώ πρέπει να επισημανθεί και το γεγονός ότι οι τράπεζες δεν είναι ιδρύματα που εξυπηρετούν απλά την αποταμίευση των πολιτών η την ανάγκη τους για ένα δάνειο. Τράπεζα είναι κυρίως ένα μεγάλο μαγαζί παραγωγής και πώλησης προϊόντων χρήματος (δανείων, ασφαλίστρων δανείων, κλπ) που αν δεν πουλήσει τα προϊόντα που παράγει θα πάθει ότι παθαίνει ένα μαγαζί που δεν μπορεί να πουλήσει την πραμάτεια του. Πως να βρεθούν όμως σήμερα οι πελάτες για να αγοράσουν δάνειο?? Οι καλύτεροι πελάτες τους που αγόρασαν τα μεγαλύτερα δάνεια δεν ήσαν άλλοι από τα κράτη. Όμως τα χρέη των κρατών από τα δάνεια που έχουν κάνει έχουν φτάσει σε τόσο οριακά πλέον ποσά ώστε να έχουν ήδη προκύψει θέματα για το κατά πόσο μπορούν να εξυπηρετηθούν (είναι «βιώσιμα» η «μη βιώσιμα»??). Ενδεικτικά ας δούμε μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα:
-Η Γερμανία με 5 τρις έλλειμμα έχει χρέος στο 155% του ΑΕΠ της.
-Η Γαλλία πάλι με 5 τρις έχει χρέος στο 188% του ΑΕΠ της.
-Οι ΗΠΑ με 13 τρις έλλειμμα έχει χρέος στο 94% του ΑΕΠ της.
- 9 τρις χρωστάει η Μεγάλη Βρετανία.
- 271% του ΑΕΠ το χρέος της Ελβετίας.
- 29% του ΑΕΠ το χρέος του Κουβέιτ, 54% του ΑΕΠ για το Μπαχρέιν και 56% του ΑΕΠ για τα Αραβικά Εμιράτα, κι ας είναι οι παγκόσμιοι πετρελαιοπαραγωγοί.
Η πλειονότητα των κρατών έχει φτάσει και ξεπεράσει τα όρια βιωσιμότητας στο χρέος τους. Αλλά το ίδιο έχει συμβεί και στις παραγωγικές μονάδες από τις μεγαλύτερες (μεγάλες βιομηχανικές αλυσίδες) μέχρι τις μικρότερες (βιοτεχνίες και εργαστήρια). Εκατοντάδες παραγωγικές μονάδες έχουν πτωχεύσει, έχουν κλείσει και έχουν χαθεί εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας. Οι πελάτες των «αγορών» φτάνουν μέχρι και τα φυσικά πρόσωπα που έχουν δανειστεί μικρότερα η μεγαλύτερα αναλογικά ποσά είτε για την κατασκευή κατοικίας είτε για άλλους καταναλωτικούς λόγους (Οι τράπεζες μέχρι κάποια εποχή πουλούσαν απίστευτα «προϊόντα» όπως διακοποδάνεια, εορτοδάνεια κλπ).
Αυτό λοιπόν που έχει συμβεί τώρα σε χρηματοοικονομικό επίπεδο δεν είναι τίποτε περισσότερο η τίποτε λιγότερο από το ότι οι περιβόητες «αγορές» έχουν πρόβλημα πελατείας. Ολοένα και λιγότεροι αγοράζουν δάνειο, ολοένα και λιγότερα ποσά. Μερικοί ακόμα και να θέλουν να αγοράσουν δεν μπορούν γιατί οι μεγάλοι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί αξιολόγησης ( Standard and poor’s, Moody’s, J.P MORGAN κλπ) εκτιμούν ότι δεν θα μπορούν να εκπληρώσουν τις δόσεις με τους τόκους και τα χρεολύσια όποτε η πώληση δανείου σ αυτούς θα είναι δώρο άδωρο αφού δεν αποφέρει κανένα κέρδος (εδώ κατατάσσεται και το Ελληνικό κράτος και γι αυτό «δεν μπορεί να βγει στις αγορές» όπως λένε οι αστοί οικονομολόγοι).Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα κινδυνεύουν να πάθουν ότι παθαίνει ένα μαγαζί που δεν έχει πλέον πελάτες. Να μετατρέψουν το «προϊόν» τους (δηλαδή το χρήμα) σε χαρτί τουαλέτας. Αν η κ. Βούλτεψη αφιέρωνε λιγότερο χρόνο στον κομματικό της φανατισμό και περισσότερο στη σκέψη θα καταλάβαινε ότι το χαρτί τουαλέτας ακόμα και στην χειρότερη χρηματοοικονομική κρίση δεν πρόκειται να εκλείψει.
Πως αντιμετωπίζεται αυτή η κρίση?? Το Ευρωπαϊκό Χρηματοοικονομικό σύστημα επέλεξε μια πολιτική που τα χαρακτηριστικά της είναι τα εξής:
Α) Κατ αρχάς πρέπει να συνεχίσουν να υπάρχουν κέρδη ώστε να μπορούν να «κατασκευαστούν» νέα χρηματικά «προϊόντα». Η καπιταλιστική συσσώρευση υπεραξίας στο χρήμα πρέπει να συνεχιστεί. Άρα πρέπει να μπορούν τα κράτη να εξυπηρετούν τις δανειακές τους υποχρεώσεις και τα χρέη τους να είναι βιώσιμα. Αυτό απαιτεί αυστηρό περιορισμό δαπανών για κρατικές παροχές υγείας, παιδείας κλπ αυτό που αποκαλούσαμε «κράτος πρόνοιας». Αυτό μπορεί να εξηγήσει και την επιμονή σε ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς, και την πολιτική λιτότητας. Αυτό σημαίνει και την απόσυρση των κρατών από οποιαδήποτε επενδυτική δραστηριότητα με αποτέλεσμα την αύξηση της ανεργίας και το βάθεμα της ύφεσης.
Β) Το χρήμα πρέπει να συνεχίσει να έχει την αξία του ώστε να μην υποβαθμιστούν τα κέρδη που αποφέρει η εξυπηρέτηση των χρεών και γι αυτό τα νέα δανειακά προϊόντα που θα «κατασκευαστούν» δεν πρέπει να κατασκευαστούν από πληθωρικό χρήμα. Εξ ου και εφαρμόζεται μια σκληρή γραμμή αποπληθωρισμού και σκληρού ευρώ που έχει κλείσει εκατοντάδες παραγωγικές μονάδες και έχει εκτινάξει την ανεργία.
Γ) Στη συνέχεια πρέπει να αναγκαστούν κάποια κράτη να αγοράσουν δάνειο. Αυτό μπορεί να γίνει αν οι οργανισμοί που εκτιμούν την δανειοληπτική ικανότητα (Standard and poor’s, Moody’s, J.P MORGAN κλπ) εκτιμήσουν ότι χρειάζεται να πάρει το κράτος νέο δάνειο για να μπορέσει να αποπληρώσει το παλαιότερο δάνειο που έχει πάρει. Πως όμως είναι δυνατόν να αποπληρωθεί το νέο δάνειο με τους τόκους του ώστε να υπάρξει κέρδος?? Το κράτος πρέπει να αντλήσει από τα εισοδήματα των εργαζομένων. Και αυτό γίνεται με βαρείς φόρους, περικοπές μισθών και συντάξεων, απολύσεις κλπ … Τόσο καλά.
Αυτή είναι η ουσία της πολιτικής που ακολουθεί με αυστηρότητα η Ευρωζώνη με την δικτατορική ηγεσία του Γερμανικού αστικού πολιτικού συστήματος που δείχνει να εκφράζει το σύνολο του χρηματοοικονομικού Ευρωπαϊκού καπιταλισμού.
ΤΟ ΔΑΝΕΙΟ ΤΟΥ ΔΑΝΕΙΟΥ
Το κράτος που επελέγη πρώτο να αγοράσει τέτοιο δάνειο αποπληρωμής δανείου δεν ήταν άλλο από το Ελληνικό. Γιατί επελέγη το Ελληνικό κράτος σαν αρχή?? Μπορεί κανείς να ανιχνεύσει αρκετούς λόγους μέσα από τις διάφορες δηλώσεις και τα γεγονότα που συνέβησαν κατά καιρούς. Ένας λόγος είναι ότι η μεσαία τάξη στην Ελλάδα είχε πολύ μεγάλο ποσοστό παραοικονομίας και ίσως θα μπορούσε να δεχτεί πιο ανώδυνα τις περικοπές. Επίσης η Ελληνική κεφαλαιοκρατία και οι πολιτικοί της εκπρόσωποι στην Κυβέρνηση και το κράτος έχουν δημιουργήσει ένα ισχυρό δίχτυο διαπλοκής που κάνει πιο εύκολη την πλήρη υποταγή τους στην πολιτική που απαιτεί ένα «δάνειο εξυπηρέτησης του δανείου».
Έτσι λοιπόν το Ελληνικό κράτος αγόρασε το μεγαλύτερο δάνειο στην ιστορία διασώζοντας έτσι πρόσκαιρα τα Ευρωπαϊκά χρηματοπιστωτικά μαγαζιά από ντόμινο χρεωκοπίας. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat η δομή του χρέους του Ελληνικού κράτους διαμορφώθηκε ως εξής :
Το 80% του χρέους κατέχουν ξένοι, ενώ το υπόλοιπο μέρος του οφείλεται σε ελληνικές τράπεζες, σε «μη τράπεζες» (πιστωτικά ιδρύματα) στην Ελλάδα, σε ξένες «μη τράπεζες» και ένα μικρότερο ποσοστό του στην Τράπεζα της Ελλάδος.
1)Χρέος που δάνεισαν άμεσα τα κράτη της ΕΕ στην Ελλάδα, ύψους 53,9 δισ. ευρώ
2)Χρέος μέσω των δανείων του ΔΝΤ στην Ελλάδα στα 30,1 δισ. ευρώ.
3)Χρέος μέσω δανείων του EFSF στην Ελλάδα στα 139,9 δισ. ευρώ.
4)Ομόλογα έκδοσης Ελλάδος που κατέχουν ξένοι ιδιώτες περίπου 20 δισ. σε ευρώ και άλλα νομίσματα και swaps.
5)Ομόλογα έκδοσης Ελλάδος που κατέχει η ΕΚΤ και κεντρικές τράπεζες ύψους 45 δισ.
6)Χρέος μέσω εντόκων γραμματίων ελληνικού δημοσίου περίπου 15 δισ. που κατέχουν ελληνικές και ξένες τράπεζες.
7) Δάνεια που είχε συνάψει το ελληνικό κράτος με τράπεζες 4,7 δισ.
Με τι χρήματα θα πληρωθούν όμως οι υποχρεώσεις του νέου αυτού χρέους που μάλιστα υπάγεται στο Βρετανικό δίκαιο ?
Α) Η περίφημη δήλωση του Σόιμπλε ότι «οι Έλληνες έχουν πολύ λίπος να κάψουν» έδειξε την κατεύθυνση της πολιτικής που η εφαρμογή της θα εξασφαλίσει την εξυπηρέτηση των δόσεων και η συνέχεια είναι λίγο πολύ γνωστή στο πετσί του κάθε εργαζόμενου. Η τριάδα των εμπειρογνωμόνων λογιστών γνωστή σαν «τρόικα» ανέλαβε να εξειδικεύσει και υλοποιήσει την άντληση χρήματος από το υστέρημα του κάθε εργαζόμενου και συνταξιούχου επεμβαίνοντας με τρόπο αποφασιστικό και αποικιοκρατικό σε κάθε λεπτομέρεια της Ελληνικής πολιτικής σε βαθμό που οι αντίστοιχοι υπουργοί των Ελληνικών κυβερνήσεων απλά να υπογράφουν τις αποφάσεις αυτής της «τρόικας». Η Ελληνική κεφαλαιοκρατία φυσικά για να μπορέσει να περιφρουρήσει και να διατηρήσει τα ληστρικά της προνόμια και το σύστημα διαπλοκής της δήλωσε πλήρη υποταγή στην «τρόικα», ευθυγράμμισε όλα τα συγκροτήματα των ΜΜΕ στην υπηρεσία της και κατάφερε στις εκλογικές διαδικασίες να αναδείξει κυβερνήσεις υποτακτικές (Μερκελικότερες της Μέρκελ).
Β) Προκειμένου να ελαχιστοποιήσουν τον κίνδυνο από αδυναμία εξυπηρέτησης του χρέους (μη ξεχνάμε ότι οι οίκοι αξιολόγησης έχουν πολύ χαμηλά την δανειοληπτική ικανότητα τού Ελληνικού κράτους άρα το δάνειο έχει πολύ υψηλό ρίσκο) οι τράπεζες δεν πούλησαν ολόκληρο το δάνειο απευθείας στο Ελληνικό κράτος αλλά ένα μεγάλο μέρος του μέσω των κρατών της Ευρωζώνης. Πούλησαν δηλαδή δάνεια στα κράτη της Ευρωζώνης ώστε τα κράτη με τα δάνεια αυτά με τη σειρά τους να δώσουν «δάνειο στήριξης» στην Ελλάδα. Αυτό τους εξασφαλίζει ότι σε περίπτωση αδυναμίας πληρωμής («πιστωτικό γεγονός» το λένε οι οικονομικοί χαρτογιακάδες ) από το Ελληνικό κράτος για οποιαδήποτε αιτία τη «νύφη» θα την πληρώσουν τα κράτη της Ευρωζώνης. Γιατί όμως τα κράτη της ευρωζώνης να δεχτούν μια τέτοια διαμεσολάβηση ανάληψης του ρίσκου αντί για τις τράπεζες? Τα κράτη της Ευρωζώνης μπορούν να δανειστούν από τις «αγορές» με πιο χαμηλό επιτόκιο (περίπου 3%) λόγω της υψηλής θέσης που απολαμβάνουν στην αξιολόγηση των «οίκων». Έτσι λοιπόν αγοράζουν χρήμα με 3% και το δανείζουν στην Ελλάδα με 5%. Να λοιπόν πως γίνεται να έχει κερδίσει η Γερμανία τα 3 τελευταία χρόνια 67 δις ευρώ από το Ελληνικό χρέος. Εκτός όμως από αυτό οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης πετυχαίνουν και άλλους στόχους. Εντάσσοντας το δάνειο στήριξης της Ελλάδας στους προϋπολογισμούς τους, δικαιολογούν τους φόρους και την πολιτική λιτότητας που επιβάλλουν στους λαούς των χωρών τους και προβάλλουν σαν αιτία για τα διάφορα οικονομικά περιοριστικά μέτρα την δανειοδότηση της Ελλάδας, με αποτέλεσμα να ξεκινάει και να υποθάλπεται ένας ρατσισμός Ανθελληνικού κλίματος στις χώρες τους. Οι κυβερνήσεις των χωρών αυτών τρομάζουν μπροστά στην πιθανότητα μετά την Ελλάδα να έρθει η δική τους η σειρά να αγοράσουν «δάνειο για την πληρωμή δανείου». Τρέμουν μπρος στο ενδεχόμενο να διαπιστώσουν οι «οίκοι αξιολόγησης» ότι το χρέος τους έχει ανάγκη από δάνειο εξυπηρέτησης γι αυτό ευθυγραμμίζονται απόλυτα στην «Γερμανική» πολιτική ανταγωνιζόμενοι στην εξυπηρέτηση των πολιτικών και οικονομικών αναγκών των «αγορών». Άλλες Ευρωπαϊκές ηγεσίες πάλι μπορούν να «βλέπουν» πως η «Γερμανική» γραμμή δεν μπορεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά την κρίση σε κάποιο μικρό έστω βάθος χρόνου και αντιλαμβάνονται ότι σύντομα οι αγορές θα αρχίσουν να τους βάζουν στο μάτι.
Μέσα σε όλα αυτά κανείς δεν πρέπει να ξεχνά και τις επιδιώξεις της «πλανηταρχουσας» δύναμης των ΗΠΑ που η πολιτική της αντιμετωπίζει στην κρίση αυτή μια αξεπέραστη αντίφαση. Από τη μια υπάρχουν οι ανάγκες ανταγωνισμού του ευρώ σε παγκόσμια κλίμακα και από την άλλη η πιθανότητα κατάρρευσης των Ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών οργανισμών που αν συμβεί θα συμπαρασύρει και τους αμερικάνικους. Το δολάριο πρέπει να κατακτά τις αγορές χωρίς όμως να καταρρεύσει το Ευρώ. Και η πίτα απείραχτη και ο λύκος χορτάτος…
Μ αυτά και με εκείνα οι «αγορές», οι τραπεζικοί και χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί, τα χρηματιστήρια και οι οίκοι αξιολόγησης χρηματοληπτκης ικανότητας (Standard and poor’s, Moody’s, J.P MORGAN κλπ) έχουν επιβάλει τις δικές τους ανάγκες, δηλαδή τις ανάγκες αναπαραγωγής του χρηματιστικού κεφαλαίου σαν πολιτική όχι μόνο της ΕΕ αλλά και σε ολόκληρο τον πλανήτη παραμερίζοντας και αγνοώντας ακόμα και τους αστικούς δημοκρατικούς θεσμούς στο βαθμό που αυτοί εμποδίζουν την επικράτηση των αναγκών τους.
Οι δραματικές επιπτώσεις της πολιτικής των «αγορών» στο βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων (Μαζικές απολύσεις, ανεργία, φόροι, απώλεια εισοδήματος και εργατικών δικαιωμάτων) ξεσήκωσε ογκώδεις και μαχητικές κινητοποιήσεις σε όλες τις χώρες τις ΕΕ πολλές από τις οποίες κατέληξαν σε οδοφράγματα και αιματηρές συγκρούσεις με την αστυνομία. Το λαϊκό κίνημα της Ευρώπης βρέθηκε αντιμέτωπο με τις επιπτώσεις της «Γερμανικής πολιτικής» και παλεύει για την απόκρουσή της. Στις πιο προωθημένες θέσεις του, διεκδίκησε και κατάφερε να δώσει εκλογική πλειοψηφία στην αριστερά στην Ελλάδα με το ΣΥΡΙΖΑ και να διεκδικεί κάτι ανάλογο στην Ισπανία με το PODEMOS. Τα πολιτικά κέντρα της Χρηματιστικής Ευρώπης (αλλά και όλου του πλανήτη) αποκωδικοποίησαν με απόλυτη ακρίβεια την σημασία της εκλογικής επικράτησης της αριστεράς στην Ελλάδα και του σχηματισμού κυβέρνησης με τους ΑΝΕΛ. Και η σημασία της δεν είναι απλά ότι θα βρεθούν μπρος την πιθανότητα επαναδιαπραγμάτευσης του Ελληνικού χρέους και της αποικιοκρατικής πολιτικής που εφαρμοζόταν στην Ελλάδα αλλά το κυριότερο γιατί μέσω της νέας Ελληνικής κυβέρνησης έρχεται στο προσκήνιο της Ευρωπαϊκής πολιτικής μία συνολικότερη αμφισβήτηση της πολιτικής των αναγκών των «αγορών» που εκφράζεται με αντίθεση στον Γερμανικό άξονα. Πράγματι στο πρώτο τους ταξίδι στην Ευρώπη ο Πρωθυπουργός και ο Υπουργός Οικονομίας της Ελλάδας έφεραν στο προσκήνιο (έστω και με ταλαντεύσεις, υπαναχωρήσεις και αμφίσημες δηλώσεις) στους ηγέτες των Ευρωπαϊκών κρατών το αίτημα μιας συνολικής συζήτησης - επανεξέτασης της επικρατούσας πολιτικής. Η προοπτική να μετατραπεί η προς το παρόν μεμονωμένη προσπάθεια Ελληνικής Κυβέρνησης σε χιονοστιβάδα των Λαών της Ευρώπης και να εμφανιστούν και σε άλλα κράτη κυβερνήσεις με ανάλογες απόψεις και αιτήματα φέρνει ανατριχίλα στο Βερολίνο. Μέρκελ και Σόιμπλε φαίνεται να επιλέγουν την γραμμή του ξεκαθαρίσματος με τις απόψεις ΣΥΡΙΖΑ εν τη γενέσει τους και πριν ακόμα αποκτήσουν άλλους συμμάχους και ερείσματα στην ΕΕ και τηρούν στάση απόλυτης άρνησης σε επανεξέταση έστω και επιμέρους πτυχών της ισχύουσας πολιτικής. Άλλοι ηγέτες προκρίνουν την γραμμή της σταδιακής αφομοίωσης και ξεδοντιάσματος και εξελικτικής υποταγής των απόψεων ΣΥΡΙΖΑ μέσω μιας διαπραγμάτευσης κάποιων επιμέρους πτυχών της ισχύουσας πολιτικής (όπως πχ την επανεξέταση της επίβλεψης της Ελληνικής πολιτικής μέσω τρόικας).
Το σίγουρο είναι ότι η εργατική τάξη οι λαοί της Ευρώπης παρακολουθούν και συμμετέχουν στην πάλη του Ελληνικού λαού που οδηγούμενος από μια αριστερή πολιτική, χωρίς να αρνείται τον Καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής και τους θεσμούς της ΕΕ και της Ευρωζώνης επιδιώκει στα πλαίσια τους την εφαρμογή στην Ευρώπη μιας πολιτικής, που να διασφαλίζει ικανοποιητικό βιοτικό επίπεδο, παραγωγική ανάπτυξη και θέσεις εργασίας, ενάντια στην ισχύουσα πολιτική του Χρηματοοικονομικού Καπιταλισμού. Μπορεί η αριστερή πολιτική να πραγματοποιήσει έστω μια επιμέρους νίκη ανακουφίζοντας το λαό η θα ηττηθεί γκρεμίζοντας μαζί της και την αυταπάτη για την δυνατότητα επίτευξης μιας πιο φιλολαϊκής Ευρωπαϊκής Ένωσης ?? Οποιαδήποτε κατεύθυνση κι αν έχουν οι εξελίξεις όμως το λαϊκό κίνημα με ψυχή του την εργατική τάξη πρέπει να εξοπλιστεί τόσο ιδεολογικά όσο και οργανωτικά ώστε να βγει στην πολιτική σκηνή έτοιμο να προκαλέσει τις ανατροπές εκείνες που θα είναι αναγκαίες για την ανάπτυξη της παραγωγής, την δημιουργία θέσεων εργασίας και την βελτίωση του βιοτικού επιπέδου.
Τι συμβαίνει ?? Πως εξηγούνται όλα αυτά τα γεγονότα και οι δηλώσεις που αν μη τι άλλο φαίνεται να είναι τόσο αντιφατικά και πολύ δύσκολα εξηγήσιμα από τον απλό άνθρωπο?? Σκοπός του άρθρου δεν είναι να προσθέσει άλλη μια μασημένη, κονσερβοποιημένη ανάλυση στις τόσες που έχουν καταναλώσει οι εργαζόμενοι από τα ΜΜΕ όλες αυτές τις μέρες, από περισπούδαστους οικονομολόγους και καθηγητάδες, που μετά την ανάλυση τους ο εργαζόμενος καταλαβαίνει ότι η πραγματικότητα είναι τόσο περίπλοκη και ακατανόητη από τον ίδιο που τελικά μόνο οι ειδικοί μπορούν να καταλαβαίνουν. Σκοπός αυτού του άρθρου είναι να καταθέσει μερικές απλές ιδέες που νομίζω ότι βοηθούν κάθε εργαζόμενο να μπορέσει με την δική του σκέψη να αποκωδικοποιήσει τις εξελίξεις και να παράγει την δική του άποψη για τoν τρόπο με τον οποίο πρέπει να δράσει το λαϊκό κίνημα.
ΤΟ ΧΡΕΟΣ ΤΟΥ ΧΡΕΟΥΣ
Η ανάδειξη της Αριστεράς στην κυβέρνηση είναι αποτέλεσμα – κύημα της βαθειάς κρίσης του Καπιταλισμού στην Ευρώπη και της αντανάκλασης της κρίσης αυτής στη χώρα μας. Τεράστια ποσά υπεραξίας που προέρχεται από την εργασία των εργαζομένων σε ολόκληρη την υφήλιο έχουν συσσωρευτεί μέσα από μια περίπλοκη οικονομική διαδικασία, σε χρηματοοικονομικούς οργανισμούς όπως Τράπεζες, ΔΝΤ, Χρηματιστηριακές και χρηματιστικές εταιρείες (τις περιβόητες «αγορές») κατά τρόπο που να αναζητείται μάταια πλέον από τους αστούς οικονομολόγους τρόπος να ενανεπενδυθούν κερδοφόρα. Κάπου εδώ πρέπει να επισημανθεί και το γεγονός ότι οι τράπεζες δεν είναι ιδρύματα που εξυπηρετούν απλά την αποταμίευση των πολιτών η την ανάγκη τους για ένα δάνειο. Τράπεζα είναι κυρίως ένα μεγάλο μαγαζί παραγωγής και πώλησης προϊόντων χρήματος (δανείων, ασφαλίστρων δανείων, κλπ) που αν δεν πουλήσει τα προϊόντα που παράγει θα πάθει ότι παθαίνει ένα μαγαζί που δεν μπορεί να πουλήσει την πραμάτεια του. Πως να βρεθούν όμως σήμερα οι πελάτες για να αγοράσουν δάνειο?? Οι καλύτεροι πελάτες τους που αγόρασαν τα μεγαλύτερα δάνεια δεν ήσαν άλλοι από τα κράτη. Όμως τα χρέη των κρατών από τα δάνεια που έχουν κάνει έχουν φτάσει σε τόσο οριακά πλέον ποσά ώστε να έχουν ήδη προκύψει θέματα για το κατά πόσο μπορούν να εξυπηρετηθούν (είναι «βιώσιμα» η «μη βιώσιμα»??). Ενδεικτικά ας δούμε μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα:
-Η Γερμανία με 5 τρις έλλειμμα έχει χρέος στο 155% του ΑΕΠ της.
-Η Γαλλία πάλι με 5 τρις έχει χρέος στο 188% του ΑΕΠ της.
-Οι ΗΠΑ με 13 τρις έλλειμμα έχει χρέος στο 94% του ΑΕΠ της.
- 9 τρις χρωστάει η Μεγάλη Βρετανία.
- 271% του ΑΕΠ το χρέος της Ελβετίας.
- 29% του ΑΕΠ το χρέος του Κουβέιτ, 54% του ΑΕΠ για το Μπαχρέιν και 56% του ΑΕΠ για τα Αραβικά Εμιράτα, κι ας είναι οι παγκόσμιοι πετρελαιοπαραγωγοί.
Η πλειονότητα των κρατών έχει φτάσει και ξεπεράσει τα όρια βιωσιμότητας στο χρέος τους. Αλλά το ίδιο έχει συμβεί και στις παραγωγικές μονάδες από τις μεγαλύτερες (μεγάλες βιομηχανικές αλυσίδες) μέχρι τις μικρότερες (βιοτεχνίες και εργαστήρια). Εκατοντάδες παραγωγικές μονάδες έχουν πτωχεύσει, έχουν κλείσει και έχουν χαθεί εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας. Οι πελάτες των «αγορών» φτάνουν μέχρι και τα φυσικά πρόσωπα που έχουν δανειστεί μικρότερα η μεγαλύτερα αναλογικά ποσά είτε για την κατασκευή κατοικίας είτε για άλλους καταναλωτικούς λόγους (Οι τράπεζες μέχρι κάποια εποχή πουλούσαν απίστευτα «προϊόντα» όπως διακοποδάνεια, εορτοδάνεια κλπ).
Αυτό λοιπόν που έχει συμβεί τώρα σε χρηματοοικονομικό επίπεδο δεν είναι τίποτε περισσότερο η τίποτε λιγότερο από το ότι οι περιβόητες «αγορές» έχουν πρόβλημα πελατείας. Ολοένα και λιγότεροι αγοράζουν δάνειο, ολοένα και λιγότερα ποσά. Μερικοί ακόμα και να θέλουν να αγοράσουν δεν μπορούν γιατί οι μεγάλοι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί αξιολόγησης ( Standard and poor’s, Moody’s, J.P MORGAN κλπ) εκτιμούν ότι δεν θα μπορούν να εκπληρώσουν τις δόσεις με τους τόκους και τα χρεολύσια όποτε η πώληση δανείου σ αυτούς θα είναι δώρο άδωρο αφού δεν αποφέρει κανένα κέρδος (εδώ κατατάσσεται και το Ελληνικό κράτος και γι αυτό «δεν μπορεί να βγει στις αγορές» όπως λένε οι αστοί οικονομολόγοι).Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα κινδυνεύουν να πάθουν ότι παθαίνει ένα μαγαζί που δεν έχει πλέον πελάτες. Να μετατρέψουν το «προϊόν» τους (δηλαδή το χρήμα) σε χαρτί τουαλέτας. Αν η κ. Βούλτεψη αφιέρωνε λιγότερο χρόνο στον κομματικό της φανατισμό και περισσότερο στη σκέψη θα καταλάβαινε ότι το χαρτί τουαλέτας ακόμα και στην χειρότερη χρηματοοικονομική κρίση δεν πρόκειται να εκλείψει.
Πως αντιμετωπίζεται αυτή η κρίση?? Το Ευρωπαϊκό Χρηματοοικονομικό σύστημα επέλεξε μια πολιτική που τα χαρακτηριστικά της είναι τα εξής:
Α) Κατ αρχάς πρέπει να συνεχίσουν να υπάρχουν κέρδη ώστε να μπορούν να «κατασκευαστούν» νέα χρηματικά «προϊόντα». Η καπιταλιστική συσσώρευση υπεραξίας στο χρήμα πρέπει να συνεχιστεί. Άρα πρέπει να μπορούν τα κράτη να εξυπηρετούν τις δανειακές τους υποχρεώσεις και τα χρέη τους να είναι βιώσιμα. Αυτό απαιτεί αυστηρό περιορισμό δαπανών για κρατικές παροχές υγείας, παιδείας κλπ αυτό που αποκαλούσαμε «κράτος πρόνοιας». Αυτό μπορεί να εξηγήσει και την επιμονή σε ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς, και την πολιτική λιτότητας. Αυτό σημαίνει και την απόσυρση των κρατών από οποιαδήποτε επενδυτική δραστηριότητα με αποτέλεσμα την αύξηση της ανεργίας και το βάθεμα της ύφεσης.
Β) Το χρήμα πρέπει να συνεχίσει να έχει την αξία του ώστε να μην υποβαθμιστούν τα κέρδη που αποφέρει η εξυπηρέτηση των χρεών και γι αυτό τα νέα δανειακά προϊόντα που θα «κατασκευαστούν» δεν πρέπει να κατασκευαστούν από πληθωρικό χρήμα. Εξ ου και εφαρμόζεται μια σκληρή γραμμή αποπληθωρισμού και σκληρού ευρώ που έχει κλείσει εκατοντάδες παραγωγικές μονάδες και έχει εκτινάξει την ανεργία.
Γ) Στη συνέχεια πρέπει να αναγκαστούν κάποια κράτη να αγοράσουν δάνειο. Αυτό μπορεί να γίνει αν οι οργανισμοί που εκτιμούν την δανειοληπτική ικανότητα (Standard and poor’s, Moody’s, J.P MORGAN κλπ) εκτιμήσουν ότι χρειάζεται να πάρει το κράτος νέο δάνειο για να μπορέσει να αποπληρώσει το παλαιότερο δάνειο που έχει πάρει. Πως όμως είναι δυνατόν να αποπληρωθεί το νέο δάνειο με τους τόκους του ώστε να υπάρξει κέρδος?? Το κράτος πρέπει να αντλήσει από τα εισοδήματα των εργαζομένων. Και αυτό γίνεται με βαρείς φόρους, περικοπές μισθών και συντάξεων, απολύσεις κλπ … Τόσο καλά.
Αυτή είναι η ουσία της πολιτικής που ακολουθεί με αυστηρότητα η Ευρωζώνη με την δικτατορική ηγεσία του Γερμανικού αστικού πολιτικού συστήματος που δείχνει να εκφράζει το σύνολο του χρηματοοικονομικού Ευρωπαϊκού καπιταλισμού.
ΤΟ ΔΑΝΕΙΟ ΤΟΥ ΔΑΝΕΙΟΥ
Το κράτος που επελέγη πρώτο να αγοράσει τέτοιο δάνειο αποπληρωμής δανείου δεν ήταν άλλο από το Ελληνικό. Γιατί επελέγη το Ελληνικό κράτος σαν αρχή?? Μπορεί κανείς να ανιχνεύσει αρκετούς λόγους μέσα από τις διάφορες δηλώσεις και τα γεγονότα που συνέβησαν κατά καιρούς. Ένας λόγος είναι ότι η μεσαία τάξη στην Ελλάδα είχε πολύ μεγάλο ποσοστό παραοικονομίας και ίσως θα μπορούσε να δεχτεί πιο ανώδυνα τις περικοπές. Επίσης η Ελληνική κεφαλαιοκρατία και οι πολιτικοί της εκπρόσωποι στην Κυβέρνηση και το κράτος έχουν δημιουργήσει ένα ισχυρό δίχτυο διαπλοκής που κάνει πιο εύκολη την πλήρη υποταγή τους στην πολιτική που απαιτεί ένα «δάνειο εξυπηρέτησης του δανείου».
Έτσι λοιπόν το Ελληνικό κράτος αγόρασε το μεγαλύτερο δάνειο στην ιστορία διασώζοντας έτσι πρόσκαιρα τα Ευρωπαϊκά χρηματοπιστωτικά μαγαζιά από ντόμινο χρεωκοπίας. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat η δομή του χρέους του Ελληνικού κράτους διαμορφώθηκε ως εξής :
Το 80% του χρέους κατέχουν ξένοι, ενώ το υπόλοιπο μέρος του οφείλεται σε ελληνικές τράπεζες, σε «μη τράπεζες» (πιστωτικά ιδρύματα) στην Ελλάδα, σε ξένες «μη τράπεζες» και ένα μικρότερο ποσοστό του στην Τράπεζα της Ελλάδος.
1)Χρέος που δάνεισαν άμεσα τα κράτη της ΕΕ στην Ελλάδα, ύψους 53,9 δισ. ευρώ
2)Χρέος μέσω των δανείων του ΔΝΤ στην Ελλάδα στα 30,1 δισ. ευρώ.
3)Χρέος μέσω δανείων του EFSF στην Ελλάδα στα 139,9 δισ. ευρώ.
4)Ομόλογα έκδοσης Ελλάδος που κατέχουν ξένοι ιδιώτες περίπου 20 δισ. σε ευρώ και άλλα νομίσματα και swaps.
5)Ομόλογα έκδοσης Ελλάδος που κατέχει η ΕΚΤ και κεντρικές τράπεζες ύψους 45 δισ.
6)Χρέος μέσω εντόκων γραμματίων ελληνικού δημοσίου περίπου 15 δισ. που κατέχουν ελληνικές και ξένες τράπεζες.
7) Δάνεια που είχε συνάψει το ελληνικό κράτος με τράπεζες 4,7 δισ.
Με τι χρήματα θα πληρωθούν όμως οι υποχρεώσεις του νέου αυτού χρέους που μάλιστα υπάγεται στο Βρετανικό δίκαιο ?
Α) Η περίφημη δήλωση του Σόιμπλε ότι «οι Έλληνες έχουν πολύ λίπος να κάψουν» έδειξε την κατεύθυνση της πολιτικής που η εφαρμογή της θα εξασφαλίσει την εξυπηρέτηση των δόσεων και η συνέχεια είναι λίγο πολύ γνωστή στο πετσί του κάθε εργαζόμενου. Η τριάδα των εμπειρογνωμόνων λογιστών γνωστή σαν «τρόικα» ανέλαβε να εξειδικεύσει και υλοποιήσει την άντληση χρήματος από το υστέρημα του κάθε εργαζόμενου και συνταξιούχου επεμβαίνοντας με τρόπο αποφασιστικό και αποικιοκρατικό σε κάθε λεπτομέρεια της Ελληνικής πολιτικής σε βαθμό που οι αντίστοιχοι υπουργοί των Ελληνικών κυβερνήσεων απλά να υπογράφουν τις αποφάσεις αυτής της «τρόικας». Η Ελληνική κεφαλαιοκρατία φυσικά για να μπορέσει να περιφρουρήσει και να διατηρήσει τα ληστρικά της προνόμια και το σύστημα διαπλοκής της δήλωσε πλήρη υποταγή στην «τρόικα», ευθυγράμμισε όλα τα συγκροτήματα των ΜΜΕ στην υπηρεσία της και κατάφερε στις εκλογικές διαδικασίες να αναδείξει κυβερνήσεις υποτακτικές (Μερκελικότερες της Μέρκελ).
Β) Προκειμένου να ελαχιστοποιήσουν τον κίνδυνο από αδυναμία εξυπηρέτησης του χρέους (μη ξεχνάμε ότι οι οίκοι αξιολόγησης έχουν πολύ χαμηλά την δανειοληπτική ικανότητα τού Ελληνικού κράτους άρα το δάνειο έχει πολύ υψηλό ρίσκο) οι τράπεζες δεν πούλησαν ολόκληρο το δάνειο απευθείας στο Ελληνικό κράτος αλλά ένα μεγάλο μέρος του μέσω των κρατών της Ευρωζώνης. Πούλησαν δηλαδή δάνεια στα κράτη της Ευρωζώνης ώστε τα κράτη με τα δάνεια αυτά με τη σειρά τους να δώσουν «δάνειο στήριξης» στην Ελλάδα. Αυτό τους εξασφαλίζει ότι σε περίπτωση αδυναμίας πληρωμής («πιστωτικό γεγονός» το λένε οι οικονομικοί χαρτογιακάδες ) από το Ελληνικό κράτος για οποιαδήποτε αιτία τη «νύφη» θα την πληρώσουν τα κράτη της Ευρωζώνης. Γιατί όμως τα κράτη της ευρωζώνης να δεχτούν μια τέτοια διαμεσολάβηση ανάληψης του ρίσκου αντί για τις τράπεζες? Τα κράτη της Ευρωζώνης μπορούν να δανειστούν από τις «αγορές» με πιο χαμηλό επιτόκιο (περίπου 3%) λόγω της υψηλής θέσης που απολαμβάνουν στην αξιολόγηση των «οίκων». Έτσι λοιπόν αγοράζουν χρήμα με 3% και το δανείζουν στην Ελλάδα με 5%. Να λοιπόν πως γίνεται να έχει κερδίσει η Γερμανία τα 3 τελευταία χρόνια 67 δις ευρώ από το Ελληνικό χρέος. Εκτός όμως από αυτό οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης πετυχαίνουν και άλλους στόχους. Εντάσσοντας το δάνειο στήριξης της Ελλάδας στους προϋπολογισμούς τους, δικαιολογούν τους φόρους και την πολιτική λιτότητας που επιβάλλουν στους λαούς των χωρών τους και προβάλλουν σαν αιτία για τα διάφορα οικονομικά περιοριστικά μέτρα την δανειοδότηση της Ελλάδας, με αποτέλεσμα να ξεκινάει και να υποθάλπεται ένας ρατσισμός Ανθελληνικού κλίματος στις χώρες τους. Οι κυβερνήσεις των χωρών αυτών τρομάζουν μπροστά στην πιθανότητα μετά την Ελλάδα να έρθει η δική τους η σειρά να αγοράσουν «δάνειο για την πληρωμή δανείου». Τρέμουν μπρος στο ενδεχόμενο να διαπιστώσουν οι «οίκοι αξιολόγησης» ότι το χρέος τους έχει ανάγκη από δάνειο εξυπηρέτησης γι αυτό ευθυγραμμίζονται απόλυτα στην «Γερμανική» πολιτική ανταγωνιζόμενοι στην εξυπηρέτηση των πολιτικών και οικονομικών αναγκών των «αγορών». Άλλες Ευρωπαϊκές ηγεσίες πάλι μπορούν να «βλέπουν» πως η «Γερμανική» γραμμή δεν μπορεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά την κρίση σε κάποιο μικρό έστω βάθος χρόνου και αντιλαμβάνονται ότι σύντομα οι αγορές θα αρχίσουν να τους βάζουν στο μάτι.
Μέσα σε όλα αυτά κανείς δεν πρέπει να ξεχνά και τις επιδιώξεις της «πλανηταρχουσας» δύναμης των ΗΠΑ που η πολιτική της αντιμετωπίζει στην κρίση αυτή μια αξεπέραστη αντίφαση. Από τη μια υπάρχουν οι ανάγκες ανταγωνισμού του ευρώ σε παγκόσμια κλίμακα και από την άλλη η πιθανότητα κατάρρευσης των Ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών οργανισμών που αν συμβεί θα συμπαρασύρει και τους αμερικάνικους. Το δολάριο πρέπει να κατακτά τις αγορές χωρίς όμως να καταρρεύσει το Ευρώ. Και η πίτα απείραχτη και ο λύκος χορτάτος…
Μ αυτά και με εκείνα οι «αγορές», οι τραπεζικοί και χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί, τα χρηματιστήρια και οι οίκοι αξιολόγησης χρηματοληπτκης ικανότητας (Standard and poor’s, Moody’s, J.P MORGAN κλπ) έχουν επιβάλει τις δικές τους ανάγκες, δηλαδή τις ανάγκες αναπαραγωγής του χρηματιστικού κεφαλαίου σαν πολιτική όχι μόνο της ΕΕ αλλά και σε ολόκληρο τον πλανήτη παραμερίζοντας και αγνοώντας ακόμα και τους αστικούς δημοκρατικούς θεσμούς στο βαθμό που αυτοί εμποδίζουν την επικράτηση των αναγκών τους.
Οι δραματικές επιπτώσεις της πολιτικής των «αγορών» στο βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων (Μαζικές απολύσεις, ανεργία, φόροι, απώλεια εισοδήματος και εργατικών δικαιωμάτων) ξεσήκωσε ογκώδεις και μαχητικές κινητοποιήσεις σε όλες τις χώρες τις ΕΕ πολλές από τις οποίες κατέληξαν σε οδοφράγματα και αιματηρές συγκρούσεις με την αστυνομία. Το λαϊκό κίνημα της Ευρώπης βρέθηκε αντιμέτωπο με τις επιπτώσεις της «Γερμανικής πολιτικής» και παλεύει για την απόκρουσή της. Στις πιο προωθημένες θέσεις του, διεκδίκησε και κατάφερε να δώσει εκλογική πλειοψηφία στην αριστερά στην Ελλάδα με το ΣΥΡΙΖΑ και να διεκδικεί κάτι ανάλογο στην Ισπανία με το PODEMOS. Τα πολιτικά κέντρα της Χρηματιστικής Ευρώπης (αλλά και όλου του πλανήτη) αποκωδικοποίησαν με απόλυτη ακρίβεια την σημασία της εκλογικής επικράτησης της αριστεράς στην Ελλάδα και του σχηματισμού κυβέρνησης με τους ΑΝΕΛ. Και η σημασία της δεν είναι απλά ότι θα βρεθούν μπρος την πιθανότητα επαναδιαπραγμάτευσης του Ελληνικού χρέους και της αποικιοκρατικής πολιτικής που εφαρμοζόταν στην Ελλάδα αλλά το κυριότερο γιατί μέσω της νέας Ελληνικής κυβέρνησης έρχεται στο προσκήνιο της Ευρωπαϊκής πολιτικής μία συνολικότερη αμφισβήτηση της πολιτικής των αναγκών των «αγορών» που εκφράζεται με αντίθεση στον Γερμανικό άξονα. Πράγματι στο πρώτο τους ταξίδι στην Ευρώπη ο Πρωθυπουργός και ο Υπουργός Οικονομίας της Ελλάδας έφεραν στο προσκήνιο (έστω και με ταλαντεύσεις, υπαναχωρήσεις και αμφίσημες δηλώσεις) στους ηγέτες των Ευρωπαϊκών κρατών το αίτημα μιας συνολικής συζήτησης - επανεξέτασης της επικρατούσας πολιτικής. Η προοπτική να μετατραπεί η προς το παρόν μεμονωμένη προσπάθεια Ελληνικής Κυβέρνησης σε χιονοστιβάδα των Λαών της Ευρώπης και να εμφανιστούν και σε άλλα κράτη κυβερνήσεις με ανάλογες απόψεις και αιτήματα φέρνει ανατριχίλα στο Βερολίνο. Μέρκελ και Σόιμπλε φαίνεται να επιλέγουν την γραμμή του ξεκαθαρίσματος με τις απόψεις ΣΥΡΙΖΑ εν τη γενέσει τους και πριν ακόμα αποκτήσουν άλλους συμμάχους και ερείσματα στην ΕΕ και τηρούν στάση απόλυτης άρνησης σε επανεξέταση έστω και επιμέρους πτυχών της ισχύουσας πολιτικής. Άλλοι ηγέτες προκρίνουν την γραμμή της σταδιακής αφομοίωσης και ξεδοντιάσματος και εξελικτικής υποταγής των απόψεων ΣΥΡΙΖΑ μέσω μιας διαπραγμάτευσης κάποιων επιμέρους πτυχών της ισχύουσας πολιτικής (όπως πχ την επανεξέταση της επίβλεψης της Ελληνικής πολιτικής μέσω τρόικας).
Το σίγουρο είναι ότι η εργατική τάξη οι λαοί της Ευρώπης παρακολουθούν και συμμετέχουν στην πάλη του Ελληνικού λαού που οδηγούμενος από μια αριστερή πολιτική, χωρίς να αρνείται τον Καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής και τους θεσμούς της ΕΕ και της Ευρωζώνης επιδιώκει στα πλαίσια τους την εφαρμογή στην Ευρώπη μιας πολιτικής, που να διασφαλίζει ικανοποιητικό βιοτικό επίπεδο, παραγωγική ανάπτυξη και θέσεις εργασίας, ενάντια στην ισχύουσα πολιτική του Χρηματοοικονομικού Καπιταλισμού. Μπορεί η αριστερή πολιτική να πραγματοποιήσει έστω μια επιμέρους νίκη ανακουφίζοντας το λαό η θα ηττηθεί γκρεμίζοντας μαζί της και την αυταπάτη για την δυνατότητα επίτευξης μιας πιο φιλολαϊκής Ευρωπαϊκής Ένωσης ?? Οποιαδήποτε κατεύθυνση κι αν έχουν οι εξελίξεις όμως το λαϊκό κίνημα με ψυχή του την εργατική τάξη πρέπει να εξοπλιστεί τόσο ιδεολογικά όσο και οργανωτικά ώστε να βγει στην πολιτική σκηνή έτοιμο να προκαλέσει τις ανατροπές εκείνες που θα είναι αναγκαίες για την ανάπτυξη της παραγωγής, την δημιουργία θέσεων εργασίας και την βελτίωση του βιοτικού επιπέδου.