Γιώργου Βάμβουκα Η πατρίδα μας από το καλοκαίρι του 2008 διέρχεται μια παρατεταμένη οικονομική κρίση, πρωτόγνωρη στην ιστορική διαδρομή του νεώτερου ελληνικού έθνους. Το κύριο ιδίωμα αυτής της πρωτοφανούς οικονομικής κρίσης, είναι η τρομακτική άνοδος του δημοσίου χρέους και των χρεών σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις συμπεριλαμβανομένων των τραπεζών, σε συνθήκες πλήρους αποτελμάτωσης του οικονομικού μας συστήματος. Το πρωτόπλασμα αυτής της εξελισσόμενης δημοσιονομικής-οικονομικής δυσπραγίας, εστιάζεται στην αντιανταγωνιστικότητα της οικονομίας, δηλαδή στο πολύ χαμηλό επίπεδο ανταγωνιστικότητας της εθνικής μας οικονομίας.
Για την καταβαράθρωση της ανταγωνιστικότητας του οικονομικού μας συστήματος, φέρουν βαρύτατες ευθύνες όλοι οι θεσμικοί παράγοντες, που χαράζουν την μακροοικονομική πολιτική και εμπλέκονται στην αναπτυξιακή διαδικασία, όπως πολιτικά κόμματα εξουσίας, κοινωνικοί εταίροι (ΣΕΒ, ΓΣΕΕ, κ.ά.), μεγαλοεπιχειρηματίες, συνδικαλιστικοί φορείς, κ.λπ. Όλοι αυτοί οι θεσμικοί φορείς, που για πολλές δεκαετίες λαμβάνουν τις αποφάσεις, φτιάχνουν τους νόμους και ασκούν την κοινωνικοοικονομική πολιτική της χώρας, ευθύνονται για την απαξίωση της ανταγωνιστικότητας της εθνικής οικονομίας, την αδυναμία ώθησης του σκάφους της οικονομίας σε αναπτυξιακή τροχιά, την κατάρρευση των Δημοσίων Οικονομικών και την ύπαρξη ενός δημοσίου χρέους που ουδείς με ακρίβεια γνωρίζει τις γιγαντιαίες διαστάσεις του.
Στην οποιαδήποτε χώρα της υφηλίου, η αναβάθμιση της ανταγωνιστικότητας του οικονομικού της συστήματος, καθρεφτίζεται στη διαχρονική άνοδο του εξαγωγικού της εμπορίου. Η διαχρονική αύξηση όμως των εξαγωγών, προϋποθέτει την εκπλήρωση μιας αλυσίδας ποιοτικών και ποσοτικών παραγόντων, όπως αποτελεσματική αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της χώρας, εύρυθμη λειτουργία των κοινωνικών θεσμών και ιδίως του θεσμού της παιδείας, ενθάρρυνση και χρηματοδότηση της επιστημονικής έρευνας, καλλιέργεια κλίματος επιχειρηματικότητας, εξάλειψη αντικινήτρων στους επιμέρους κλάδους της οικονομίας, θέσπιση έξυπνων και άρτιων αναπτυξιακών κινήτρων, κ.λπ. Πριν αρκετές δεκαετίες, η χώρα μας έχασε το τρένο της ανταγωνιστικότητας. Το έδαφος στο πεδίο της ανταγωνιστικότητας που εμείς χάσαμε, κάποιες άλλες χώρες της παγκόσμιας οικονομίας το κέρδισαν. Αυτό που χάνεις, το απώλεσες για πάντα, γιατί κάποιος άλλος στο πήρε και έγινε κτήμα του. Συνεπώς, η προαγωγή της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας απαιτεί μια νέα αρχή. Κάνοντας όμως μια νέα αρχή, ουσιαστικά ξεκινάς από μια καινούργια αφετηρία, ευελπιστώντας σε μια πορεία που θα σε οδηγήσει σε επιτυχές τελικό αποτέλεσμα. Το 1970 οι χώρες της παγκόσμιας οικονομίας ήταν 150. Σήμερα είναι 224. Άρα, η προσπάθεια που ως χώρα θα πρέπει να κάνουμε τα επόμενα χρόνια, για την προαγωγή της ανταγωνιστικότητας της εθνικής μας οικονομίας, προβλέπεται να είναι πολύ μεγαλύτερη συγκριτικά με την μεταπολιτευτική περίοδο, που από αμέλειά μας δεν ανεβήκαμε έγκαιρα στο όχημα της ανάπτυξης.
Στο βιβλίο μου «Ελληνική Οικονομία: Πολιτική για την Ανάπτυξη και την Εξυγίανση των Δημοσίων Οικονομικών» (Αθήνα: Εκδόσεις το Οικονομικόν, 1996), σε κάποιο σημείο έγραφα τα εξής: «Η περίπτωση της ελληνικής οικονομίας είναι χαρακτηριστική. Η αδυναμία όλων των κυβερνήσεων μετά το 1980, να καλύπτουν τις δημόσιες δαπάνες με υγιείς φορολογικούς πόρους, δηλαδή με φορολογικά έσοδα τα οποία θα προέρχονται από τη σταθερή και μακρόπνοη αναπτυξιακή διαδικασία, συνέβαλε ώστε οι επιπρόσθετες δημόσιες δαπάνες να χρηματοδοτούνται με πιστωτικά έσοδα, δηλαδή δημόσιο εσωτερικό και εξωτερικό δανεισμό. Η υπέρβαση των δημόσιων δαπανών έναντι των εσόδων, συνεπάγεται τη διεύρυνση των κρατικών ελλειμμάτων, η χρηματοδότηση των οποίων με εσωτερικό και εξωτερικό δανεισμό, συντελεί στην αύξηση του δημοσίου χρέους της Ελλάδας…. Η εξυγίανση των Δημοσίων Οικονομικών της Ελλάδας προϋποθέτει την αναβάθμιση της ανταγωνιστικότητας του οικονομικού μας συστήματος, ώστε ο διακαής πόθος της επιτάχυνσης των ρυθμών ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας από στόχος να γίνει πραγματικότητα…. και η πατρίδα μας να αγναντέψει με χαμόγελο και σιγουριά το 2001 και να αποτελέσει ισότιμο και πλήρες μέλος της Οικονομικής Νομισματικής Ένωσης (ΟΝΕ)».
Οι απόψεις μας για το τεράστιο έλλειμμα ανταγωνιστικότητας της εθνικής μας οικονομίας και τα αίτια που προκαλούν την διαχρονική άνοδο του δημοσίου χρέους της Ελλάδας, είναι γνωστές και με συνέπεια τις διατυπώνουμε σε άρθρα, βιβλία και μονογραφίες μας. Προσωπικά, αισιοδοξώ ότι τα νέα παιδιά του ΣΥΡΙΖΑ, αρχής γενομένης από τον πρωθυπουργό, θα επιλύσουν τα δημοσιονομικά προβλήματα της χώρας. Μας δίνουν ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο. Όταν βλέπω τους Αλέξη Τσίπρα, Γαβριήλ Σακελλαρίδη και Νίκο Παππά, να βαδίζουν κατηφορίζοντας το δρομάκι στον περίβολο χώρο του μεγάρου Μαξίμου, φορώντας τα ξεκούμπωτα σακάκια, τα άσπρα πουκάμισα άνευ γραβάτας και τα χαλαρά παντελόνια χωρίς ζωνάρι, με εμπνέουν, τους εμπιστεύομαι, μου εκπέμπουν ελπιδοφόρο μήνυμα και λέω, πράγματι αυτά τα παιδιά θα μας λύσουν όλα τα προβλήματα.
http://www.kontranews.gr/component/k2/itemlist/user/739
Για την καταβαράθρωση της ανταγωνιστικότητας του οικονομικού μας συστήματος, φέρουν βαρύτατες ευθύνες όλοι οι θεσμικοί παράγοντες, που χαράζουν την μακροοικονομική πολιτική και εμπλέκονται στην αναπτυξιακή διαδικασία, όπως πολιτικά κόμματα εξουσίας, κοινωνικοί εταίροι (ΣΕΒ, ΓΣΕΕ, κ.ά.), μεγαλοεπιχειρηματίες, συνδικαλιστικοί φορείς, κ.λπ. Όλοι αυτοί οι θεσμικοί φορείς, που για πολλές δεκαετίες λαμβάνουν τις αποφάσεις, φτιάχνουν τους νόμους και ασκούν την κοινωνικοοικονομική πολιτική της χώρας, ευθύνονται για την απαξίωση της ανταγωνιστικότητας της εθνικής οικονομίας, την αδυναμία ώθησης του σκάφους της οικονομίας σε αναπτυξιακή τροχιά, την κατάρρευση των Δημοσίων Οικονομικών και την ύπαρξη ενός δημοσίου χρέους που ουδείς με ακρίβεια γνωρίζει τις γιγαντιαίες διαστάσεις του.
Στην οποιαδήποτε χώρα της υφηλίου, η αναβάθμιση της ανταγωνιστικότητας του οικονομικού της συστήματος, καθρεφτίζεται στη διαχρονική άνοδο του εξαγωγικού της εμπορίου. Η διαχρονική αύξηση όμως των εξαγωγών, προϋποθέτει την εκπλήρωση μιας αλυσίδας ποιοτικών και ποσοτικών παραγόντων, όπως αποτελεσματική αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της χώρας, εύρυθμη λειτουργία των κοινωνικών θεσμών και ιδίως του θεσμού της παιδείας, ενθάρρυνση και χρηματοδότηση της επιστημονικής έρευνας, καλλιέργεια κλίματος επιχειρηματικότητας, εξάλειψη αντικινήτρων στους επιμέρους κλάδους της οικονομίας, θέσπιση έξυπνων και άρτιων αναπτυξιακών κινήτρων, κ.λπ. Πριν αρκετές δεκαετίες, η χώρα μας έχασε το τρένο της ανταγωνιστικότητας. Το έδαφος στο πεδίο της ανταγωνιστικότητας που εμείς χάσαμε, κάποιες άλλες χώρες της παγκόσμιας οικονομίας το κέρδισαν. Αυτό που χάνεις, το απώλεσες για πάντα, γιατί κάποιος άλλος στο πήρε και έγινε κτήμα του. Συνεπώς, η προαγωγή της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας απαιτεί μια νέα αρχή. Κάνοντας όμως μια νέα αρχή, ουσιαστικά ξεκινάς από μια καινούργια αφετηρία, ευελπιστώντας σε μια πορεία που θα σε οδηγήσει σε επιτυχές τελικό αποτέλεσμα. Το 1970 οι χώρες της παγκόσμιας οικονομίας ήταν 150. Σήμερα είναι 224. Άρα, η προσπάθεια που ως χώρα θα πρέπει να κάνουμε τα επόμενα χρόνια, για την προαγωγή της ανταγωνιστικότητας της εθνικής μας οικονομίας, προβλέπεται να είναι πολύ μεγαλύτερη συγκριτικά με την μεταπολιτευτική περίοδο, που από αμέλειά μας δεν ανεβήκαμε έγκαιρα στο όχημα της ανάπτυξης.
Στο βιβλίο μου «Ελληνική Οικονομία: Πολιτική για την Ανάπτυξη και την Εξυγίανση των Δημοσίων Οικονομικών» (Αθήνα: Εκδόσεις το Οικονομικόν, 1996), σε κάποιο σημείο έγραφα τα εξής: «Η περίπτωση της ελληνικής οικονομίας είναι χαρακτηριστική. Η αδυναμία όλων των κυβερνήσεων μετά το 1980, να καλύπτουν τις δημόσιες δαπάνες με υγιείς φορολογικούς πόρους, δηλαδή με φορολογικά έσοδα τα οποία θα προέρχονται από τη σταθερή και μακρόπνοη αναπτυξιακή διαδικασία, συνέβαλε ώστε οι επιπρόσθετες δημόσιες δαπάνες να χρηματοδοτούνται με πιστωτικά έσοδα, δηλαδή δημόσιο εσωτερικό και εξωτερικό δανεισμό. Η υπέρβαση των δημόσιων δαπανών έναντι των εσόδων, συνεπάγεται τη διεύρυνση των κρατικών ελλειμμάτων, η χρηματοδότηση των οποίων με εσωτερικό και εξωτερικό δανεισμό, συντελεί στην αύξηση του δημοσίου χρέους της Ελλάδας…. Η εξυγίανση των Δημοσίων Οικονομικών της Ελλάδας προϋποθέτει την αναβάθμιση της ανταγωνιστικότητας του οικονομικού μας συστήματος, ώστε ο διακαής πόθος της επιτάχυνσης των ρυθμών ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας από στόχος να γίνει πραγματικότητα…. και η πατρίδα μας να αγναντέψει με χαμόγελο και σιγουριά το 2001 και να αποτελέσει ισότιμο και πλήρες μέλος της Οικονομικής Νομισματικής Ένωσης (ΟΝΕ)».
Οι απόψεις μας για το τεράστιο έλλειμμα ανταγωνιστικότητας της εθνικής μας οικονομίας και τα αίτια που προκαλούν την διαχρονική άνοδο του δημοσίου χρέους της Ελλάδας, είναι γνωστές και με συνέπεια τις διατυπώνουμε σε άρθρα, βιβλία και μονογραφίες μας. Προσωπικά, αισιοδοξώ ότι τα νέα παιδιά του ΣΥΡΙΖΑ, αρχής γενομένης από τον πρωθυπουργό, θα επιλύσουν τα δημοσιονομικά προβλήματα της χώρας. Μας δίνουν ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο. Όταν βλέπω τους Αλέξη Τσίπρα, Γαβριήλ Σακελλαρίδη και Νίκο Παππά, να βαδίζουν κατηφορίζοντας το δρομάκι στον περίβολο χώρο του μεγάρου Μαξίμου, φορώντας τα ξεκούμπωτα σακάκια, τα άσπρα πουκάμισα άνευ γραβάτας και τα χαλαρά παντελόνια χωρίς ζωνάρι, με εμπνέουν, τους εμπιστεύομαι, μου εκπέμπουν ελπιδοφόρο μήνυμα και λέω, πράγματι αυτά τα παιδιά θα μας λύσουν όλα τα προβλήματα.