Πρώτοι εξεταζόμενοι μάρτυρες της επιτροπής συνεδρίαση 26.05.2015 ήταν οι εκπρόσωποι του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), ο κ. Τάκης Αθανασόπουλος, Πρόεδρος του ΙΟΒΕ και ο κ. Νίκος Βέττας, Γενικός Διευθυντής του ΙΟΒΕ. Το 2010 το ΙΟΒΕ είχε υποστηρίξει με ιδιαίτερη θέρμη στις τότε εκθέσεις του ότι το Μνημόνιο ήταν μονόδρομος για τη χώρα, καθώς αποτελούσε τη μόνη δυνατή λύση.
Κατα τη διάρκεια της εξέτασης ο κ. Ψυχογιός απηύθυνε μια σειρά ερωτήσεων στους δύο εκπροσώπους, μεταξύ των οποίων οι ακόλουθες:
1. Τα αποτελέσματα των μνημονίων είναι από τη μία πλευρά τα 2/3 του πληθυσμού στο όριο της φτώχειας, οι χιλιάδες αυτοκτονίες, οι περίπου 26% άνεργοι και από την άλλη μία οικονομική ελίτ η οποία έχει αυξήσει κατά 20% τα κέρδη της είναι ένα οικονομικό μοντέλο με στόχευση, το οποίο απέδωσε τα μέγιστα. Ήταν αυτές παράμετροι που έπρεπε να έχει λάβει υπόψη του το ΙΟΒΕ, όταν εκπονήσε τις εκθέσεις; Τελικά πιστεύει ο κ. Αθανασόπουλος, ως ειδήμων και έχοντας επιτελέσει επικεφαλής σε μια σειρά από φορείς και καίριες θέσεις, ότι το πρόγραμμα αυτό πέτυχε τους στόχους του;
Ο κ. Αθανασόπουλος απάντησε ότι όταν θέλουμε να αξιολογήσουμε τις επιπτώσεις του μνημονίου και αυτό καθεαυτό το μνημόνιο, έχουμε δύο είδη αξιολόγησης.
Η πρώτη είναι η αξιολόγηση του μνημονίου, δηλαδή του επιχειρησιακού σχεδίου, εξετάζοντας τα αποτελέσματα τα οποία προέβλεψε το μνημόνιο ότι θα έχει, με αυτά τα οποία πραγματικά είχε. Το μνημόνιο είχε θετικά αποτελέσματα, είχε όμως και αποτελέσματα τα οποία δεν πέτυχε.
Η δεύτερη αξιολόγηση, που είναι και η σημαντικότερη, είναι η εξέταση για το αν υπήρχε άλλη εναλλακτική για τη χώρα την περίοδο εκείνη. Η άλλη εναλλακτική, όπως ανέφερε ο Πρόεδρος του ΙΟΒΕ ήταν η πτώχευση.
Συνεπώς, σύμφωνα με τον κύριο Αθανασόπουλο, το μνημόνιο είχε θετικά αποτελέσματα. Δεν πέτυχε, όμως, πολλούς από τους στόχους του και η ευθύνη αυτή, βαρύνει κυρίως όλους αυτούς οι οποίοι συμμετείχαν στην υλοποίηση του. Τέλος, ο χρόνος ο οποίος χάθηκε έπαιξε καθοριστικό ρόλο στον περιορισμό οποιασδήποτε άλλης πιθανής εναλλακτικής.
2. Στη συνέχεια ο κ. Ψυχογιός απευθύνθηκε προς τον κ. Βέττα, ο οποίος είναι ειδικός σε θέματα Ανταγωνισμού, τονίζοντας του ότι κατά την εφαρμογή των μνημονίων παρατηρήθηκε μία συγκέντρωση της επιχειρηματικής δραστηριότητας και του πλούτου στα χέρια όλο και λιγότερων, όπως είπαμε στην αρχή, με παράλληλο κύμα λουκέτων σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Την ίδια στιγμή ακόμα και πρόστιμα τα οποία βεβαιώνονταν από την Επιτροπή Ανταγωνισμού δεν εισπράττονταν και αυτό έρχεται σε αντιδιαστολή με το γεγονός ότι για όλα φταίνε οι θεσμοί, οι αρχές. Κατά τις εκθέσεις που εκπονησε το ΙΟΒΕ, έλαβε υπόψιν του τα παραπάνω;
Ο κ. Βέττας θεωρεί το χαμηλό επίπεδο ανταγωνισμού στην ελληνική οικονομία ως μείζον πρόβλημα και ότι πρέπει να λυθεί με συνδυασμό δύο πραγμάτων. Το ένα είναι η εφαρμογή των νόμων. Το δεύτερο είναι ότι χρειάζονται και νέες επενδύσεις στην αγορά που θα εκφράσουν τον ανταγωνισμό. Επίσης δεν είναι απόλυτα σύμφωνος οι επιχειρήσεις που χτυπήθηκαν περισσότερο από την κρίση ήταν οι μικρομεσαίες, γιατί, όπως ανέφερε, οι περισσότερες νέες επιχειρήσεις που δημιουργούνται μεσούσης της κρίσης είναι πάρα πολύ μικρού μεγέθους. Αυτό είναι αρκετά σημαντικό πρόβλημα όχι γιατί δημιουργούνται μικρές, αλλά γιατί δεν μεγαλώνουν.
Συνεδρίαση 28.05.2015:
Σε αυτήν την συνεδρίαση μάρτυρας ήταν ο κ. Βασίλης Κορκίδης, ως Πρόεδρος της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ), ο οποίος προέβη σε σημαντικές αποκαλύψεις, ιδίως όσον αφορά στην άποψη της Τρόικας για τη χώρα μας.
Ο κ. Ψυχογιός ρώτησε τα ακόλουθα τον Πρόεδρο του ΕΣΕΕ:
1. Όσον αφορά στη συνάντηση που είχε ο ίδιος με την Τρόικα, ως εκπρόσωπος της ΕΣΕΕ, ποιες ήταν οι προτασεις που της είχε καταθέσει τότε και ποια η θέση της τρόικας επ’ αυτών; Επίσης, ποια είναι η αίσθησή του γι’ αυτή τη σύνδεση της Ελλάδας με τα Βαλκάνια που έκαναν οι εκπρόσωποι της τρόικα; Εκδήλωσαν έτσι την πρόθεσή τους να μας οδηγήσουν σε μισθούς Βουλγαρίας, Ρουμανίας κλπ;
Ο κ. Κορκίδης απάντησε χαρακτηριστικά: « Η δική μας πρόταση ήταν για πάγωμα των μισθών, για να μπορέσουμε να αποτρέψουμε τα χειρότερα. Η θέση τους ήταν ότι θα έπρεπε να πάμε σε μισθούς Βουλγαρίας. Ήταν ξεκάθαρο. Δεν το υπονόησαν, το είπαν. Από το τίποτα καλύτερα και τα 300 ευρώ. Δεν θα το ξεχάσω, γιατί υπήρχε και ένας διαπληκτισμός μαζί τους».
Επίσης ανέφερε ότι εκτός από το πάγωμα μισθών, ζήτησε και επανεξέταση του θέματος του ΦΠΑ και της φορολογίας και κατέθεσε και προτάσεις για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
2. Τα στοιχεία, τα οποία χρησιμοποίησε η Τρόικα για να καταλήξει σε αυτές τις διαπιστώσεις τους, από πού τα αντλούσε; Από την ΕΛΣΤΑΤ; Από την Eurostat; Από Υπουργεία;
Ο Πρόεδρος της ΕΣΕΕ απάντησε πως τα στοιχεία αυτά ήταν της ΕΛΣΤΑΤ. Δεν υπήρχαν νεότερα στοιχεία του 2008. Σαφέστατα, λοιπόν, δεν θα μπορούσαν τα στοιχεία του 2008, της περιόδου που το ΑΕΠ της χώρας μας ήταν 234 δισεκατομμύρια ευρώ, να αντιμετωπίσουν την κατάσταση, όταν το ΑΕΠ κατακρημνιζόταν και είχε φτάσει στα 179 δισεκατομμύρια ευρώ.
3. Τελευταίο ζήτημα που έθεσε ο Βουλευτής έιναι το σύστημα εισροών-εκροών. Για το λαθρεμπόριο, το σύστημα αυτό είναι ένα μέτρο το οποίο έχει αποφασιστεί αλλά το οποίο δεν εφαρμόστηκε επαρκώς κατά τη διάρκεια της περιόδου των μνημονιακών μέτρων. Για ποιο λόγο συνέβη αυτό;
Ο κ. Κορκίδης απάντησε: «Θεωρώ ότι είναι ένα σύστημα το οποίο πραγματικά θα μπορούσε να ελέγξει πολύ εύκολα. Μάλιστα, πάρα πολλοί βενζινοπώλες μπήκαν σε αυτή τη διαδικασία του κόστους να εξοπλιστούν με αυτά μηχανήματα. Οπότε, θεωρώ ότι είναι κάτι το οποίο θα μπορούσε να έχει λειτουργήσει. Αυτό δείχνει για άλλη μία φορά ότι υπάρχουν κάποια πράγματα τα οποία τα καθυστερούμε εσκεμμένα».
Κατα τη διάρκεια της εξέτασης ο κ. Ψυχογιός απηύθυνε μια σειρά ερωτήσεων στους δύο εκπροσώπους, μεταξύ των οποίων οι ακόλουθες:
1. Τα αποτελέσματα των μνημονίων είναι από τη μία πλευρά τα 2/3 του πληθυσμού στο όριο της φτώχειας, οι χιλιάδες αυτοκτονίες, οι περίπου 26% άνεργοι και από την άλλη μία οικονομική ελίτ η οποία έχει αυξήσει κατά 20% τα κέρδη της είναι ένα οικονομικό μοντέλο με στόχευση, το οποίο απέδωσε τα μέγιστα. Ήταν αυτές παράμετροι που έπρεπε να έχει λάβει υπόψη του το ΙΟΒΕ, όταν εκπονήσε τις εκθέσεις; Τελικά πιστεύει ο κ. Αθανασόπουλος, ως ειδήμων και έχοντας επιτελέσει επικεφαλής σε μια σειρά από φορείς και καίριες θέσεις, ότι το πρόγραμμα αυτό πέτυχε τους στόχους του;
Ο κ. Αθανασόπουλος απάντησε ότι όταν θέλουμε να αξιολογήσουμε τις επιπτώσεις του μνημονίου και αυτό καθεαυτό το μνημόνιο, έχουμε δύο είδη αξιολόγησης.
Η πρώτη είναι η αξιολόγηση του μνημονίου, δηλαδή του επιχειρησιακού σχεδίου, εξετάζοντας τα αποτελέσματα τα οποία προέβλεψε το μνημόνιο ότι θα έχει, με αυτά τα οποία πραγματικά είχε. Το μνημόνιο είχε θετικά αποτελέσματα, είχε όμως και αποτελέσματα τα οποία δεν πέτυχε.
Η δεύτερη αξιολόγηση, που είναι και η σημαντικότερη, είναι η εξέταση για το αν υπήρχε άλλη εναλλακτική για τη χώρα την περίοδο εκείνη. Η άλλη εναλλακτική, όπως ανέφερε ο Πρόεδρος του ΙΟΒΕ ήταν η πτώχευση.
Συνεπώς, σύμφωνα με τον κύριο Αθανασόπουλο, το μνημόνιο είχε θετικά αποτελέσματα. Δεν πέτυχε, όμως, πολλούς από τους στόχους του και η ευθύνη αυτή, βαρύνει κυρίως όλους αυτούς οι οποίοι συμμετείχαν στην υλοποίηση του. Τέλος, ο χρόνος ο οποίος χάθηκε έπαιξε καθοριστικό ρόλο στον περιορισμό οποιασδήποτε άλλης πιθανής εναλλακτικής.
2. Στη συνέχεια ο κ. Ψυχογιός απευθύνθηκε προς τον κ. Βέττα, ο οποίος είναι ειδικός σε θέματα Ανταγωνισμού, τονίζοντας του ότι κατά την εφαρμογή των μνημονίων παρατηρήθηκε μία συγκέντρωση της επιχειρηματικής δραστηριότητας και του πλούτου στα χέρια όλο και λιγότερων, όπως είπαμε στην αρχή, με παράλληλο κύμα λουκέτων σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Την ίδια στιγμή ακόμα και πρόστιμα τα οποία βεβαιώνονταν από την Επιτροπή Ανταγωνισμού δεν εισπράττονταν και αυτό έρχεται σε αντιδιαστολή με το γεγονός ότι για όλα φταίνε οι θεσμοί, οι αρχές. Κατά τις εκθέσεις που εκπονησε το ΙΟΒΕ, έλαβε υπόψιν του τα παραπάνω;
Ο κ. Βέττας θεωρεί το χαμηλό επίπεδο ανταγωνισμού στην ελληνική οικονομία ως μείζον πρόβλημα και ότι πρέπει να λυθεί με συνδυασμό δύο πραγμάτων. Το ένα είναι η εφαρμογή των νόμων. Το δεύτερο είναι ότι χρειάζονται και νέες επενδύσεις στην αγορά που θα εκφράσουν τον ανταγωνισμό. Επίσης δεν είναι απόλυτα σύμφωνος οι επιχειρήσεις που χτυπήθηκαν περισσότερο από την κρίση ήταν οι μικρομεσαίες, γιατί, όπως ανέφερε, οι περισσότερες νέες επιχειρήσεις που δημιουργούνται μεσούσης της κρίσης είναι πάρα πολύ μικρού μεγέθους. Αυτό είναι αρκετά σημαντικό πρόβλημα όχι γιατί δημιουργούνται μικρές, αλλά γιατί δεν μεγαλώνουν.
Συνεδρίαση 28.05.2015:
Σε αυτήν την συνεδρίαση μάρτυρας ήταν ο κ. Βασίλης Κορκίδης, ως Πρόεδρος της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ), ο οποίος προέβη σε σημαντικές αποκαλύψεις, ιδίως όσον αφορά στην άποψη της Τρόικας για τη χώρα μας.
Ο κ. Ψυχογιός ρώτησε τα ακόλουθα τον Πρόεδρο του ΕΣΕΕ:
1. Όσον αφορά στη συνάντηση που είχε ο ίδιος με την Τρόικα, ως εκπρόσωπος της ΕΣΕΕ, ποιες ήταν οι προτασεις που της είχε καταθέσει τότε και ποια η θέση της τρόικας επ’ αυτών; Επίσης, ποια είναι η αίσθησή του γι’ αυτή τη σύνδεση της Ελλάδας με τα Βαλκάνια που έκαναν οι εκπρόσωποι της τρόικα; Εκδήλωσαν έτσι την πρόθεσή τους να μας οδηγήσουν σε μισθούς Βουλγαρίας, Ρουμανίας κλπ;
Ο κ. Κορκίδης απάντησε χαρακτηριστικά: « Η δική μας πρόταση ήταν για πάγωμα των μισθών, για να μπορέσουμε να αποτρέψουμε τα χειρότερα. Η θέση τους ήταν ότι θα έπρεπε να πάμε σε μισθούς Βουλγαρίας. Ήταν ξεκάθαρο. Δεν το υπονόησαν, το είπαν. Από το τίποτα καλύτερα και τα 300 ευρώ. Δεν θα το ξεχάσω, γιατί υπήρχε και ένας διαπληκτισμός μαζί τους».
Επίσης ανέφερε ότι εκτός από το πάγωμα μισθών, ζήτησε και επανεξέταση του θέματος του ΦΠΑ και της φορολογίας και κατέθεσε και προτάσεις για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
2. Τα στοιχεία, τα οποία χρησιμοποίησε η Τρόικα για να καταλήξει σε αυτές τις διαπιστώσεις τους, από πού τα αντλούσε; Από την ΕΛΣΤΑΤ; Από την Eurostat; Από Υπουργεία;
Ο Πρόεδρος της ΕΣΕΕ απάντησε πως τα στοιχεία αυτά ήταν της ΕΛΣΤΑΤ. Δεν υπήρχαν νεότερα στοιχεία του 2008. Σαφέστατα, λοιπόν, δεν θα μπορούσαν τα στοιχεία του 2008, της περιόδου που το ΑΕΠ της χώρας μας ήταν 234 δισεκατομμύρια ευρώ, να αντιμετωπίσουν την κατάσταση, όταν το ΑΕΠ κατακρημνιζόταν και είχε φτάσει στα 179 δισεκατομμύρια ευρώ.
3. Τελευταίο ζήτημα που έθεσε ο Βουλευτής έιναι το σύστημα εισροών-εκροών. Για το λαθρεμπόριο, το σύστημα αυτό είναι ένα μέτρο το οποίο έχει αποφασιστεί αλλά το οποίο δεν εφαρμόστηκε επαρκώς κατά τη διάρκεια της περιόδου των μνημονιακών μέτρων. Για ποιο λόγο συνέβη αυτό;
Ο κ. Κορκίδης απάντησε: «Θεωρώ ότι είναι ένα σύστημα το οποίο πραγματικά θα μπορούσε να ελέγξει πολύ εύκολα. Μάλιστα, πάρα πολλοί βενζινοπώλες μπήκαν σε αυτή τη διαδικασία του κόστους να εξοπλιστούν με αυτά μηχανήματα. Οπότε, θεωρώ ότι είναι κάτι το οποίο θα μπορούσε να έχει λειτουργήσει. Αυτό δείχνει για άλλη μία φορά ότι υπάρχουν κάποια πράγματα τα οποία τα καθυστερούμε εσκεμμένα».