Ένα από τα πιο αποτρόπαια εγκλήματα των Ναζί στην κατεχόμενη Ελλάδα. Με αφορμή τη συμπλήρωση 71 χρόνων από τη σφαγή στο χωριό Δίστομο του νομού Βοιωτίας, στις 10 Ιουνίου του 1944, τα θύματα και οι οικογένειές τους εξακολουθούν να στερούνται δικαιοσύνης και επανορθώσεων, επισημαίνεται σε ανακοίνωση από το Ελληνικό Τμήμα της Διεθνούς Αμνηστίας.
Διεθνής Αμνηστία: Τα θύματα της σφαγής του Διστόμου συνεχίζουν να στερούνται δικαιοσύνης Το πρωί της 10ης Ιουνίου 1944 γερμανική στρατιωτική φάλαγγα των Ες-Ες ξεκίνησε από τη Λιβαδειά για τηνΑράχωβα, με σκοπό την εκκαθάριση της περιοχής από τις αντάρτικες δυνάμεις. Στο Δίστομο ενώθηκε με άλλη γερμανική ομάδα που είχε ξεκινήσει από την Άμφισσα και προχώρησαν προς το Στείρι. Οι κάτοικοι έλαβαν εντολή να μην απομακρυνθούν από το χωριό, μέχρι την επιστροφή των γερμανικών δυνάμεων.
Στη θέση Καταβόθρα οι Γερμανοί δέχθηκαν επίθεση από αντάρτες του ΕΛΑΣ. Μετά από σύντομη, αλλά σφοδρή μάχη, αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν, αφήνοντας στο πεδίο της μάχης 15 νεκρούς και άλλους τόσους τραυματίες. Οι γερμανικές απώλειες ανήλθαν σε 6 νεκρούς και 15 τραυματίες.
Οι Γερμανοί απέδωσαν την επίθεση του ΕΛΑΣ σε ειδοποίηση των κατοίκων του Διστόμου και επέστρεψαν στο χωριό για να εκδικηθούν. Με διαταγή του διοικητή τους, υπολοχαγού Χανς Ζάμπελ, το Δίστομο πυρπολήθηκε και 218 κάτοικοι (114 γυναίκες και 104 άνδρες) εκτελέστηκαν απάνθρωπα. Μεταξύ των νεκρών, 45 παιδιά και έφηβοι και 20 βρέφη.
Η πρωτοφανής θηριωδία έγινε αμέσως γνωστή μέσω του BBC στο εξωτερικό και προκάλεσε την κατακραυγή της διεθνούς κοινής γνώμης. Η Γερμανική Διοίκηση της Αθήνας επέρριψε την ευθύνη αποκλειστικά στους κατοίκους του Διστόμου, επειδή, όπως ανέφερε σε ανακοίνωσή της, δεν συμμορφώθηκαν με τις στρατιωτικές εντολές.
Μετά την αποχώρηση των Γερμανών από την Ελλάδα, το Ελληνικό Γραφείο Εγκληματιών Πολέμου μπόρεσε να ανακαλύψει τον υπεύθυνο της Σφαγής, Χανς Ζάμπελ, ο οποίος είχε καταφύγει στο Παρίσι και είχε συλληφθεί. Οι γαλλικές αρχές τον παρέδωσαν στις ελληνικές, οι οποίες τον προφυλάκισαν.
Τον Αύγουστο του 1949 ομολόγησε την έκταση των γερμανικών θηριωδιών στο Δίστομο, αλλά δικαιολογήθηκε ότι εκτελούσε διαταγές ανωτέρων του. Κατά τη διάρκεια της προφυλάκισής του, ο Ζάμπελ εκδόθηκε προσωρινά στη Δυτική Γερμανία για άλλη υπόθεση, αλλά δεν επέστρεψε ποτέ στην Ελλάδα για να αντιμετωπίσει τις συνέπειες των πράξεών του.
Λίγους µήνες µετά τη Σφαγή, ο Dmitri Κessel, ανταποκριτής του περιοδικού «Life» επισκέφθηκε το Δίστοµο για ρεπορτάζ. Αποθανατίζει τη Μαρία Παντίσκα (πέθανε το 2009), να στέκεται όρθια µπροστά σε µια σκάφη και να πλένει τα µαύρα ρούχα της στην αυλή. Η φωτογραφία δηµοσιεύθηκε για πρώτη φορά στο περιοδικό «Life» στις 29 Νοεµβρίου του 1944.
**************
Η μαρτυρία της Ελένης Σφουντούρη συγκλονίζει. Ήταν μια απο αυτές που επέζησαν της σφαγής στο Δίστομο…
«Πήδηξα απο το παράθυρο της κουζίνας του σπιτιού μου.Φοβήθηκα πάρα πολύ επειδή ήταν άγριος αυτός ο Γερμανός και επιτέθηκε στον πατέρα μου αμέσως μόλις μπήκε μέσα και δεν μπορούσα να το υποφέρω,να βλέπω τέτοια σκηνή, δεν είχα ξαναδεί κάτι παρόμοιο».
Η Ελένη Σφουντούρη ήταν μόλις δώδεκα ετών όταν ,στις 10 Ιουνίου του 1944 ,το χωριό της έγινε μάρτυρας μιας από τις χειρότερες ωμότητες που διέπραξαν οι Ναζί : της σφαγής στο Δίστομο. Ακόμη και σήμερα οι μνήμες της Ελένης παραμένουν ζωντανές: ένα μείγμα φόβου αλλά και ενοχών γιατι επέζησε…
«Νομίζω πως εάν δεν είχα φύγει εγώ από το σπίτι θα είχα γλιτώσει τουλάχιστον τα αδέλφια μου.Να είχα μια αδελφή, αυτός είναι ο καημός μου. Ηταν πιο μικρές από μένα, εννιά χρόνια η μία, έξι η άλλη πιο μικρή από μένα. Τους πήγαν και τους εκτέλεσαν. Με μία ριπή από πολυβόλο, της μητέρας μου τα μυαλά της είχαν σκορπιστεί στο δρόμο, τα βρήκε η γιαγιά μου, είχαν σκοτώσει και τον παππού μου».
Δείτε τη μαρτυρία της Ελένης Σφουντούρη στη ρεπόρτερ του euronews Βαλερί Ζαμπρίσκι.
Επιμέλεια Βίντεο: Μάριος Ιωάννου
****************
Κορυφώνονται σήμερα οι εκδηλώσεις μνήμης, για τα θύματα της σφαγής στο Δίστομο
Κορυφώνονται σήμερα, 71 χρόνια ακριβώς μετά τη σφαγή στο Δίστομο, οι εκδηλώσεις στη μνήμη των 218 θυμάτων της ναζιστικης θηριωδίας, στις 10 Ιουνίου 1944. Το "παρών"αναμένεται να δώσει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος, ο αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλαδος Ιερώνυμος, η πρόεδρος της Βουλής Ζωή Κωνσταντοπούλου, εκπρόσωποι της κυβέρνησης, δήμαρχοι και πρόεδροι μαρτυρικών δήμων και χωριών της Ελλάδας.
Στις 10:30 είναι προγραμματισμένο μνημόσυνο των σφαγιασθέντων, στον ιερό Ναό Αγίου Νικολάου, χοροστατούντος του σεβασμιότατου μητροπολίτη Θηβών και Λεβαδείας Γεωργίου.
Στη συνέχεια, θα πραγματοποιηθεί πομπή προς το Μαυσωλείο Διστόμου, όπου θα ψαλεί επιμνημόσυνη δέηση. Θα ακολουθήσει ομιλία από τον δήμαρχο Διστόμου-Αράχωβας-Αντικύρας Γιάννη Γεωργακό και κατάθεση στεφάνων.
Μετά το μεσημέρι, είναι προγραμματισμένη εκδήλωση, κατα την οποία ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα ανακηρυχθεί επίτιμος δημότης Διστόμου.