Οι πολιτικές εξελίξεις προχωρούν τόσο δυσάρεστα για το βιοτικό επίπεδο του λαού όσο είχε προβλεφθεί αρχικά από όλες τις πλευρές της Αριστεράς (στην οποία δεν θα πρέπει πλέον να συμπεριλαμβάνεται και ο ΣΥΡΙΖΑ). Η λαϊκή οργή για τους δυσβάσταχτους φορολογικούς νόμους, για το ξεπούλημα της κρατικής περιουσίας, για το πλιάτσικο των funds στα δάνεια, για την καταλήστευση του λαϊκού εισοδήματος από την κεφαλαιοποίηση των τραπεζών, για το μαχαίρι στις συντάξεις που ετοιμάζεται και την κατάργηση κάθε έννοιας εθνικής Ανεξαρτησίας από τους μηχανισμούς του ΔΝΤ και της ΓερμανοκρατούμενηςΕυρωζώνης μεγαλώνει μεν αλλά δεν βρίσκει πολιτική διέξοδο. Οι πολιτικές δυνάμεις του κοινοβουλευτικού μας συστήματος είναι ταγμένες με συντριπτική πλειοψηφία στην εξυπηρέτηση των αναγκών των μνημονίων και προσπαθούν να διεκδικήσουν την άνοδο τους στην κυβέρνηση προσπαθώντας να πείσουν τους Ευρωζωνικούς πολιτικούς εκπροσώπους του χρηματιστικού κεφαλαίου ότι είναι πιο αποτελεσματικοί στα μνημόνια από την παρούσα κυβέρνηση. Η μόνη αντιμνημονιακή κοινοβουλευτική δύναμη που είναι το ΚΚΕ αρνείται να δώσει εναλλακτική προοπτική νίκης στην αντίσταση που καλεί τους εργαζόμενους να προβάλλουν, κρύβοντας την αδυναμία του πίσω από μια γενικόλογη αναφορά σε μια απροσδιόριστη «λαϊκή εξουσία». Έτσι το ερώτημα που απευθύνεται στους εργαζόμενους τόσο από την κυβέρνηση όσο και από όλο τον μνημονιακό μηχανισμό για να αντιμετωπίσει τη λαϊκή οργή και να προλάβει το απεργιακό της ξέσπασμα, είναι το παρακάτω: Κι αν με τις απεργίες μπορέσετε να ακυρώσετε προς στιγμήν την εφαρμογή των μνημονιακών νόμων και του δανειακού προγράμματος της Ευρωζώνης και του ΔΝΤ, και ρίξετε την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, τι θα καταφέρετε; Υπάρχει άλλη εναλλακτική προοπτική η θα καταλήξετε στην προοπτική της ΝΔ που είναι ίδια και χειρότερη;
Η εύκολη απάντηση θα ήταν ότι αφού η συνεργασία ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ έχει τόσο μεγάλο και διακαή πόθο, να είναι αυτή που θα εφαρμόζει και θα υλοποιεί τις αμείλικτες αντιλαϊκές εντολές της τρόικας Ευρωζώνης και ΔΝΤ, οι εργαζόμενοι δεν έχουν λόγο να τους αφαιρέσουν αυτό το «προνόμιο». Κι ας είναι αυτοί που θα έχουν την ύψιστη «τιμή» να … φύγουν αλειμμένοι με πίσσα και πούπουλα όταν ο λαός θα αποφασίσει να πάψει να αναθέτει σε αυτοαποκαλούμενους «αριστερούς» και πάρει την υπόθεση της χώρας στα χέρια του.
Αυτή είναι μια εύκολη απάντηση. Δεν είναι καθόλου όμως μια απάντηση που πείθει. Γιατί μια τέτοια απάντηση απαιτεί ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα κυβέρνησης που θα απαντάει τόσο στα σημερινά προβλήματα όσο και στην προοπτική.
Ένα πρόγραμμα εναλλακτικής πρότασης διακυβέρνησης πρέπει να περιλαμβάνει δυο σκέλη. Ένα οικονομικό σκέλος που θα περιλαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα που πρέπει να εφαρμοστούν σε όλες τις πλευρές της οικονομικής ζωής της χώρας και ένα πολιτικό σκέλος που θα περιλαμβάνει τις αναγκαίες πολιτικές μεταβολές που πρέπει να πραγματοποιηθούν στο πολίτευμα της χώρας ώστε ο λαός να έχει την δυνατότητα να ξεπερνά όλα τα εμπόδια που θα προβάλλουν οι αντίπαλοι του, στην εφαρμογή του οικονομικού του προγράμματος.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Στο κέντρο του οικονομικού προγράμματος βρίσκεται η έναρξη και ολοκλήρωση μιας διαδικασίας με την οποία θα προκύψει ένας Εθνικός σχεδιασμός ολόπλευρης ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων της χώρας. Θα καταλήξει σε ένα κεντρικό κρατικό σχεδιασμό που θα βρίσκεται σε αλληλεξάρτηση με τοπικά σχέδια παραγωγής που θα έχουν φτιαχτεί κατά νομούς η και πόλεις από λαϊκές συνελεύσεις και συνδιασκέψεις. Τα σχέδια αυτά θα έχουν σαν σκοπό να αναπτύξουν και να αξιοποιήσουν όλες τις δυνατότητες παραγωγής που υπάρχουν σε όλους τους τομείς: α) Στον πρωτογενή τομέα (Γεωργική παραγωγή, θαλάσσια παραγωγή, ορυκτός πλούτος κλπ), β) Στον δευτερογενή τομέα (Βιοτεχνία, βιομηχανία, ιματισμός, τρόφιμα, φάρμακα, μεταποίηση κ.λπ), γ) Στους τομείς της ενέργειας, των επικοινωνιών, των μεταφορών και δ) Στον τομέα της παροχής υπηρεσιών (τουρισμός, μεταφορές κλπ). Την ίδρυση και τον εξοπλισμό των προβλεπομένων παραγωγικών μονάδων μέχρι και την τελική λειτουργία τους θα αναλάβει το κράτος ως επί το πλείστον χωρίς όμως να αποκλείεται και η συμμετοχή ιδιωτικών κεφαλαίων αν αποδέχονται την ένταξη τους με τον α η β τρόπο στον κεντρικό σχεδιασμό.
Ο σχεδιασμός τόσο σε τοπικό όσο και σε Εθνικό επίπεδο θα προβλέπει την ποσότητα, την ποιότητα καθώς και τον τρόπο παραγωγής του κάθε αγαθού έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στις υλικές και πνευματικές ανάγκες της κοινωνίας και να πραγματοποιείται με την μικρότερη περιβαλλοντική επιβάρυνση και με ελεγχόμενη παρέμβαση στην φύση.
Ο σχεδιασμός αυτός επίσης θα έχει σαν στόχο να δώσει εργασία σε όλα τα μέλη της κοινωνίας έτσι ώστε να αξιοποιούνται όλες οι ικανότητες, ειδικότητες και επιστημονικές γνώσεις που έχει αποκτήσει ο καθένας. Οι αμοιβές για την εργασία θα καθορίζονται από Εθνική συλλογική σύμβαση που θα εξασφαλίζει το βιοτικό επίπεδο του κάθε εργαζόμενου. Θα μπορούν να υπάρχουν και κλαδικές συλλογικές συμβάσεις που όμως δεν θα πρέπει να είναι κατώτερες από την Εθνική. Οι συλλογικές συμβάσεις θα βρίσκονται πάντα σε σχέση με την παραγωγή και θα βελτιώνονται κάθε φορά που θα βελτιώνεται η παραγωγή η πορεία της οποίας θα βρίσκεται κάτω από τον συνεχή έλεγχο και την παρακολούθηση των εργαζομένων.
Ο σχεδιασμός αυτός θα περιλαμβάνει και ένα κρατικό πλάνο εξωτερικής πολιτικής αμοιβαία επωφελών συνδιαλλαγών και ανταλλαγών με άλλες χώρες για την εξασφάλιση προϊόντων που δεν θα μπορούν να παραχθούν.
Για να αποκτήσει ο λαός μας την δυνατότητα να πραγματοποιήσει ένα τέτοιο προγραμματισμό, αλλά και για να μπορεί ταυτόχρονα να τον υλοποιεί εξασφαλίζοντας και τα αναγκαία κεφάλαια για την εφαρμογή του, είναι αναγκαίο να απαλλάξει τη χώρα από όλες τις δεσμεύσεις στις οποίες την έχει εμπλέξει η μέχρι τώρα πολιτική της κεφαλαιοκρατίας.
Α. Απεμπλοκή από την Ευρωζώνη την ΕΕ και από όλες τις δεσμεύσεις που προκύπτουν από την συμμετοχή της χώρας στους οργανισμούς αυτούς και εμποδίζουν την ανάπτυξη μιας εθνικής λαϊκής παραγωγικής δραστηριότητας. Θα θεσπιστεί νέο νόμισμα με το οποίο η κυβέρνηση θα μπορεί να πραγματοποιεί νομισματική πολιτική τέτοια ώστε να υπηρετεί το σχεδιασμό της παραγωγικής ανάπτυξης. Ταυτόχρονα θα πρέπει να ληφθούν μια σειρά από άμεσα οικονομικά μέτρα ελέγχου της κίνησης των κεφαλαίων που θα προστατεύουν αυτό το νέο νόμισμα από τις νομισματικές «επιθέσεις» που θα δεχθεί (Δημιουργία αρχής εποπτείας των νομισματικών και χρηματοοικονομικών αγορών, απαγόρευση αύξησης της τιμής των προϊόντων για ένα διάστημα, μέτρα για τα δάνεια των επιχειρήσεων που έχουν σε φορείς του εξωτερικού, έλεγχος του εξωτερικού εμπορίου κλπ).
B. Ο έλεγχος των κεφαλαίων προϋποθέτει και απαιτεί να περιέλθει η διοίκηση των τραπεζών στο κράτος και τους εργαζόμενους χωρίς καμιά αποζημίωση στους μετόχους. Το κράτος θα δημιουργήσει μια νέα Κεντρική τράπεζα που θα διοικείται με εργατικό έλεγχο, θα έχει σαν σκοπό να χρηματοδοτεί τις επενδύσεις για την εφαρμογή του παραγωγικού σχεδιασμού και θα έχει υπό την εποπτεία της όλο το τραπεζικό σύστημα.
Γ. Παύση πληρωμών δόσεων για το χρέος και μονομερής διαγραφή του. Αποπομπή του ΔΝΤ χωρίς καμιά αποπληρωμή του και κατάργηση όλων των εφαρμοστικών νόμων και μνημονίων. Παράλληλα η χώρα μας θα ξεκινήσει μια συντονισμένη προσπάθεια με τους άλλους Ευρωπαϊκούς λαούς, για την διαγραφή των χρεών που τους κρατούν αιχμάλωτους των τραπεζών σε μια πολιτική διαρκούς επιδείνωσης του βιοτικού επιπέδου.
Δ. Θα περιέλθουν στον πλήρη έλεγχο του κράτους και με εργατικό έλεγχο όλες οι παραγωγικές μονάδες στρατηγικής σημασίας για την οικονομική ανάπτυξη όπως στην ενέργεια, στις επικοινωνίες, στην άμυνα και στις μεταφορές. Σε όλες τις ιδιωτικές παραγωγικές μονάδες που θα ενταχθούν στον εθνικό οικονομικό σχεδιασμό θα υπάρχει εργατικός και κοινωνικός έλεγχος στη λειτουργία τους. Κάθε νέα ιδιωτική επιχειρηματική μονάδα θα εντάσσεται στον εθνικό σχεδιασμό και η παραγωγή της θα είναι στα πλαίσια του.
ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ.
Έχει πλέον γίνει απολύτως φανερό πως στα πλαίσια της λειτουργίας του κοινοβουλευτικού μας συστήματος δεν είναι δυνατόν να προκύψει πολιτική δύναμη ικανή να φέρει σε πέρας την ολοκλήρωση και εφαρμογή του παραπάνω προγράμματος. Οι κοινοβουλευτικές διαδικασίες είναι τέτοιες ώστε ο λαός αναθέτει στην ουσία εν λευκώ και χωρίς την δυνατότητα ενδιάμεσου ελέγχου την διακυβέρνηση της χώρας, σε κάποιο πολιτικό σχηματισμό τον οποίο όμως έχει την δυνατότητα να ελέγχει και να κατευθύνει με διάφορους τρόπους η εγχώρια και ξένη κεφαλαιοκρατία. Η εμπειρία που απέκτησαν οι εργαζόμενοι από την ανάδειξη της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ έδειξε ότι κατά την διάρκεια της ενός χρόνου διακυβέρνησης οι Ευρωζωνικοί οικονομικοί και πολιτικοί αξιωματούχοι, οι τραπεζικοί διευθυντές, οι εγχώριοι κεφαλαιοκράτες κ.λπ, είχαν την δυνατότητα με την αξιοποίηση διαφόρων μηχανισμών (τρόικα, εκβιασμοί, ΜΜΕ, επιβολή capital control) να την ελέγχουν και να την καθοδηγούν. Την ίδια στιγμή ο λαός ήταν καταδικασμένος να παρακολουθεί αυτό το θέατρο από το σπίτι του χωρίς καμία δυνατότητα παρέμβασης. Είναι λοιπόν εντελώς αναγκαίο ο τρόπος άσκησης τη δημοκρατίας να αλλάξει κατά τρόπο τέτοιο που να κατοχυρώνει τον λαϊκό έλεγχο σε όλη την πολιτική και οικονομική δραστηριότητα και να αφαιρεί την δυνατότητα παρέμβασης σε μηχανισμούς που θα προσπαθήσουν να σαμποτάρουν την εφαρμογή του σχεδίου κινητοποίησης των παραγωγικών δυνάμεων του τόπου.
Η βάση μιας τέτοιας δημοκρατίας θα είναι οι λαϊκές συνελεύσεις που θα πρέπει να θεσμοθετηθούν τόσο κατά τόπους όσο και κατά επαγγελματικούς χώρους. Οι συνελεύσεις αυτές θα πρέπει να συγκαλούνται και να λειτουργούν πολύ τακτικά (τουλάχιστον μια φορά κάθε μήνα η και τακτικότερα ανάλογα και με την ροή των πολιτικών γεγονότων και αναγκών). Στα πλαίσια των συνελεύσεων αυτών θα λαμβάνονται αποφάσεις :
Α) Για την δημιουργία οικονομικού προγράμματος αξιοποίησης των τοπικών πλουτοπαραγωγικών δυνατοτήτων, και του τοπικού εργατικού δυναμικού.
Β) Για την πορεία υλοποίησης του προγράμματος αυτού, την επίλυση των προβλημάτων που ανέκυψαν στην εφαρμογή του, την κριτική αποτίμηση των αποτελεσμάτων του και πιθανή τροποποίηση του αν κρίνεται αναγκαίο.
Γ) Για την εκλογή αντιπροσώπων προς τα περιφερειακά αντιπροσωπευτικά σώματα και την Εθνική Αντιπροσωπεία με αποφάσεις δεσμευτικές και με την δυνατότητα άμεσης ανακλητότητας.
Δ) Για την κριτική και τον έλεγχο της πορείας υλοποίησης του κεντρικού σχεδιασμού και την λήψη αποφάσεων – προτάσεων προς τις περιφερειακές αντιπροσωπευτικές συνδιασκέψεις. Επίσης και για τον τακτικό έλεγχο της δραστηριότητας των αντιπροσώπων που έχουν εκλέξει, στα πλαίσια των αποφάσεων που έχουν δημοκρατικά παρθεί και τους δεσμεύουν.
Ε) Στις τοπικές και επαγγελματικές συνελεύσεις θα επιδιώκεται η μέγιστη δυνατή συμμετοχή και θα παρέχεται από το κράτος ο πιο σύγχρονος τεχνολογικός εξοπλισμός για την παρακολούθηση και τον έλεγχο όλων των οικονομικών και πολιτικών αποφάσεων (πχ Κρατικοί τηλεοπτικοί σταθμοί που θα μεταδίδουν τις συνδιασκέψεις οι οποίες θα είναι ανοιχτές, διαδικτυακές δυνατότητες παρέμβασης σε όλα τα αρχεία και πρακτικά των συνεδριάσεων και συνδιασκέψεων κλπ).
Οι λαϊκές συνελεύσεις θα αποτελούν τα κύτταρα του δημοκρατικού συστήματος. Από αυτά θα εκλέγονται αντιπρόσωποι για περιφερειακά αντιπροσωπευτικά σώματα και Εθνικό Κοινοβούλιο.
Τα περιφερειακά αντιπροσωπευτικά σώματα θα συνεδριάζουν επίσης τακτικά ανάλογα με τον ρυθμό ροής των γεγονότων και θα έχουν από το σύνταγμα θεσμοθετημένη τη δυνατότητα να καθορίζουν τον τρόπο με τον οποίο τα ίδια θα υλοποιούν τις αποφάσεις που αφορούν το χώρο τους εκλέγοντας εκτελεστικά όργανα η επιτροπές. Οι Νομαρχιακές αυτές Αντιπροσωπείες θα έχουν την ευθύνη για την οργάνωση της κοινωνική ζωής σε όλες τις πλευρές και εκφράσεις. Οι συνδιασκέψεις τους θα είναι ανοιχτές και θα μεταδίδονται τηλεοπτικά και διαδικτυακά.
Η Εθνική Αντιπροσωπεία θα αποφασίζει για όλα τα πολιτικά ζητήματα. Όλοι οι εκλεγμένοι αντιπρόσωποι σ’ αυτήν θα είναι άμεσα ανακλητοί από την βάση τους αν αυτή κρίνει ότι δεν ανταποκρίνονται στις αποφάσεις της. Θα καταρτίσει το Εθνικό σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης σε συμφωνία με τους τοπικούς σχεδιασμούς και θα ελέγχει καθημερινά την υλοποίηση του. Θα αποφασίσει για το σχηματισμό τομέων εργασίας (υπουργείων) που θα αναλάβουν να εκτελέσουν όλες τις πολιτικές πράξεις που θα είναι αναγκαίες για την υλοποίηση του προγράμματος σε διάφορους τομείς (Οικονομία, εξωτερική πολιτική, μεταφορές παιδεία, υγεία, άμυνα κλπ). Όλοι οι υπουργοί θα είναι εκλεγμένοι από την Εθνική Αντιπροσωπεία, τακτικά ελεγχόμενοι από αυτήν αλλά και από την βάση και άμεσα ανακλητοί. Από την Εθνική αντιπροσωπεία θα εκλέγεται και ο Πρωθυπουργός.
Η Εθνική Αντιπροσωπεία θα νομοθετήσει σταδιακά ένα νέο νομικό σύστημα που θα αντικαθιστά το παλιό και θα ρυθμίζει την οργάνωση της κοινωνικής ζωής πάνω σε μια καινούργια λογική με άξονες την απελευθέρωση της εργασίας, την συνεχή βελτίωση του βιοτικού επιπέδου σε άμεση σχέση με την αύξηση της παραγωγής και την δίκαιη κατανομή του παραγόμενου πλούτου και τελικά την κοινωνικοποίηση παραγωγικής διαδικασίας στο σύνολο της.
Τόσο οι τοπικές Νομαρχιακές Αντιπροσωπείες όσο και η Εθνική θα δημιουργήσουν νέες κρατικές υπηρεσίες που θα αντικαταστήσουν τις παλαιές. Οι νέες αυτές κρατικές υπηρεσίες θα λειτουργούν κάτω από τον έλεγχο και την καθοδήγηση της Νομαρχιακής Αντιπροσωπείας και θα έχουν σαν σκοπό την ολόπλευρη επιστημονική, τεχνολογική και μηχανολογική υποστήριξη των εργαζομένων για την βελτίωση των συνθηκών της εργασίας τους και την αύξηση της παραγωγικότητας της, αλλά και την παροχή όλων των μέσων (εντύπων, ηλεκτρονικών και διαδικτυακών) για την ολόπλευρη συμμέτοχη των εργαζομένων στην κυβέρνηση του τόπου.
Τόσο οι Νομαρχιακές όσο και η εθνική αντιπροσωπεία θα δημιουργήσουν εκλεγμένα δικαστικά σώματα με αντίστοιχες δικαιοδοσίες ως προς την βαθμίδα εκδίκασης υποθέσεων. Θα λογοδοτούν στα αντιπροσωπευτικά σώματα και θα είναι άμεσα ανακλητά.
Θα δημιουργηθεί σταδιακά μια Λαϊκή πολιτοφυλακή σε αντικατάσταση του παλαιού στρατού και της αστυνομίας, που θα λειτουργεί δημοκρατικά με εκλογή όλης της ηγεσίας της μέσα από συνελεύσεις και με εκλογή αντιπροσώπων στις Νομαρχιακές και την Εθνική Αντιπροσωπεία. Η πολιτοφυλακή αυτή θα πάρει υπό τον έλεγχό της το σύνολο του οπλισμού και θα είναι έτοιμη να κινητοποιεί τους εργαζόμενους όταν απαιτείται για την υπεράσπιση του τόπου και των κατακτήσεων του.
Είναι φανερό ότι οι γραμμές αυτές δεν έχουν την έννοια παρουσίασης ολοκληρωμένου προγράμματος. Είναι ένα άρθρο παράθεσης σκέψεων που επιδιώκει να καταδείξει την αναγκαιότητα για τον καταρτισμό ενός προγράμματος που θα πείθει ότι μπορεί να εφαρμοστεί αντιμετωπίζοντας νικηφόρα τα εμπόδια που θα του βάλουν οι εγχώριοι και διεθνείς κεφαλαιοκρατικοί μηχανισμοί. Το πρόγραμμα αυτό θα πρέπει να περιγράφει όχι μόνο την αναγκαία οικονομική πολιτική, αλλά κυρίως το πολιτικό υποκείμενο που θα μπορέσει να την εφαρμόσει και να την φέρει εις πέρας μέχρι τέλους υπερνικώντας τα εμπόδια.
Είναι φανερό επίσης ότι ο λαός δεν έχει πλέον καμιά δυνατότητα ανάθεσης της υπόθεσης αυτής σε πολιτικό σχηματισμό του σημερινού κοινοβουλίου. Πρέπει να αναλάβει ο ίδιος την υπόθεση στα χέρια του όσο κι αν αυτό φαίνεται να είναι δύσκολο και έξω από «αυτά που έχουν εφαρμοστεί και έχουμε δει». Η ίδια η πείρα από τις μέχρι τώρα πολιτικές εξελίξεις ιδίως της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ αναδείχνει το τι πρέπει να πραγματοποιηθεί και πως.
Τέλος είναι φανερή και απολύτως αναγκαία η δημιουργία μιας πρωτοπόρας πολιτικής οργάνωσης που θα τελειοποιήσει ένα τέτοιο πρόγραμμα με κάθε δυνατή λεπτομέρεια και θα προσπαθήσει στις δοσμένες πολιτικές συνθήκες να διαμορφώσει μια τακτική που να δημιουργεί τους όρους και τις προϋποθέσεις να γίνει κατορθωτό. Με αφετηρία τον συντονισμό του αγώνα των εργαζομένων και της φτωχής αγροτιάς για απόκρουση και κατάργηση των μνημονιακών νόμων, πρέπει να ξεκινήσει μια διαδικασία χτισίματος ενός μετώπου που σταδιακά θα διαμορφώνει ένα πρόγραμμα πάνω στους παραπάνω βασικούς άξονες.
Π. Θέμελης
Καθηγητής Φυσικός