Του Γιάννη Περάκη*
Τον τελευταίο καιρό γινόμαστε μάρτυρες νέων φαινομένων. Ο υπουργός ναυτιλίας βλέπει το λιμάνι του Πειραιά να φεύγει (ακολουθεί αυτό της Θεσ/νίκης και της Ηγουμενίτσας), ο άλλος υπουργός τα αεροδρόμια να πετούν για άλλες χώρες και ο τρίτος ο υπουργός ,στο κατ’ ευφημισμό αγροτικής ανάπτυξης, τον κλάδο της ελληνικής κτηνοτροφίας να εξαφανίζεται και έπεται συνέχεια.
Ας δούμε ορισμένα στοιχεία της ελληνικής κτηνοτροφίας
Στατιστικά και ποσοτικά στοιχεία της ελληνικής κτηνοτροφίας1
Απασχολεί το 1/3 γεωργικού εργατικού δυναμικού (άνω των 380.000 οικογενειών)
* Συνολική παραγωγή γάλακτος: 1,7 εκατ. τόνοι
*Συνολική παραγωγή κρέατος: 500.000 τόνοι
* Συνεισφορά με 2.6% στο ΑΕΠ* Αξιοποιεί τους βοσκοτόπους (83% κρατικοί) κατάλ-ληλοι για βόσκηση αιγοπροβάτων
- 117.971 αγελάδες γαλακτοπαραγωγής, - 299.000 βοοειδή κρεατοπαραγωγής, - 9.747.325 πρόβατα, - 4.562.684 αίγες, - 1.050.000 χοίρους, - 34.500.000 πτηνά, - 1.000.000 κουνέλια και - 44.307 ιπποειδή.
Το μεγαλύτερο ποσοστό των εξαγωγών καταλαμβάνουν τα φρούτα και λαχανικά, ενώ αντίθετα στις εισαγωγές πρώτο έρχεται το κρέας και τα παρασκευάσματα κρέατος.
- Σε αξία παραγωγής η εικόνα της κτηνοτροφίας διαμορφώνεται (σε εκατομ. €):
- Βοοειδή 238,99 εκατομ. € (8,98%)
- Γάλα1.041,82 εκατομ. € (5,73%)
- Χοίροι 232,49 εκατομ. € (8,74%)
- Αιγοπρόβατα τα 746,83 εκατομ. € (28,07%)
- Αυγά 114,6 εκατομ. € (4,31%)
- Πουλερικά 152,51 εκατομ. € (5,73%)
• Η αιγοπροβατοτροφία προσφέρεται σαν µια διέξοδος της σύγχρονης αγροτικής οικονομίας, συμμετέχοντας περίπου κατά 45% στη συνολική ακαθάριστη αξία της
ζωικής παραγωγής και κατά 15% περίπου, στη συνολική αξία όλης της γεωργικής παραγωγής.
- Η παραγωγή αιγοπρόβειου κρέατος το 2010 υπολογίζεται ότι ανήλθε στους 6.314 τόνους και αποτελούσε το 6% της ολικής παραγωγής κρέατος.
- Με συνολικό αριθμό 14.310.009 ζώων, διαρθρώνεται σε 265.000 εκμεταλλεύσεις. - Περιοχές του κλάδου είναι: η Δυτική Ελλάδα (22,34%), η Κρήτη (13,69%), Ήπειρος (11,92%), η Θεσσαλία (10,14%). Η περιφέρεια δυτικής Ελλάδας διαθέτει 17.590 εκμεταλλεύσεις με 1.761.610 ζώα.
Για μνημονιακή υποχρέωση της χώρας που υλοποιείται αναγκαστικά έκανε λόγο ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης απαντώντας χθες (7/4) σε ερώτηση του βουλευτή Λάρισας, Δημήτρη Καμμένου σχετικά με την τροποποίηση του κώδικα τροφίμων που θα επιτρέπει την παρασκευή γιαουρτιού απο γάλα σε σκόνη. Όπως είπε ο κ. Αποστόλου, «υλοποιούμε αναγκαστικά τη συγκεκριμένη ρύθμιση για τον απλούστατο λόγο ότι είναι προαπαιτούμενο στο πλαίσιο της συμφωνίας που έχει υπογράψει η χώρα μας με τους δανειστές».
Σημαντικά σημεία των όσων ειπώθηκαν εκατέρωθεν είναι τα εξής:
«Ο κ. Αθανασόπουλος του ΙΟΒΕ, όταν ήλθε, σε δική μου ερώτηση απάντησε ότι η εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ πληρώθηκε στον ΙΟΒΕ και γράφτηκε. Δεν γρά-φτηκε από ελληνικό Υπουργείο. Ο ΙΟΒΕ πληρώθηκε για να τη δώσει στον ΟΟΣΑ για να μας τη φέρει εδώ». Δημήτρης Καμμένος (επιβεβαιώθηκε στη συνέχεια από τον κ. Αποστόλου)
«Έχουμε πλέον αθρόα εισαγωγή γάλακτος, ειδικά από τις γειτονικές βαλκανικές χώρες, με κόστος 32 και 33 λεπτά το κιλό, όταν στον Έλληνα παραγωγό κοστίζει 42 με 43 λεπτά το κιλό» (Δ. Καμμένος).
«Ιδιαίτερα μετά την κατάργηση των ποσοστώσεων, υπάρχει μια υπερπαραγωγή η οποία πιέζει τις τιμές του καταναλωτή και βεβαίως πάρα πολλές χώρες, έχοντας μικρότερο κόστος παραγωγής, έχουν φτάσει σε σημείο να πιέζουν τόσο πολύ τις τιμές, που οι επιπτώσεις είναι αυτές που βιώνουμε» (Βαγγέλης Αποστόλου)
Να βγουν μια κι έξω από την παραγωγή κινδυνεύουν χιλιάδες αγελαδοτροφικές μονάδες, που πέραν του τσουχτερού κόστους παραγωγής, της έλλειψης ρευστότητας των καθυστερήσεων στις αποπληρωμές εκ μέρους των γαλατάδων που έχουν ν’ αντιμετωπίσουν, φαίνεται ότι χάνουν οριστικά το πλεονέκτημα που διαθέτουν ως σήμερα, να χρησιμοποιείται δηλαδή αποκλειστικά το γάλα τους για την παρασκευή ελληνικού γιαουρτιού.
Μαζί με χιλιάδες οικογένειες αγελαδοτρόφων η νέα διάταξη «τελειώνει» εν μια νυκτί και το συγκριτικό πλεονέκτημα του ελληνικού γιαουρτιού, που προελαύνει στις διεθνείς αγορές.
Τον δρόμος για την επερχόμενη, ανεπανόρθωτη βλάβη στον κλάδο της αγελαδοτροφίας2, στρώνουν σχετικές προβλέψεις του νέου Κώδικα Τροφίμων και Ποτών (και συγκεκριμένα του παλαιού άρθρου 82), η νέα διατύπωση του οποίου αφήνει περιθώριο στον καθέναν να προωθεί γιαούρτι στην αγορά, που δεν περιέχει νωπό γάλα ανοίγοντας έτσι το δρόμο για φθηνές εισαγωγές αμφιβόλου ποιότητας γάλακτος.
Ο στόχος είναι προφανής, δεν είναι μόνο οι συντάξεις και το φορολογικό. Θέλουν να ξεπουλήσουν ότι έχει μείνει όρθιο σ’ αυτή την ρημάδα την χώρα. Οσο για τους φίλτατους της «κίνησης των 53», παιδιά αφήστε το «ηρωικό πέσιμο» για το επόμενο μνημόνιο.
Αυτή είναι η κυβέρνηση πρέπει να φύγει άμεσα, κάθε λεπτό που μένει προκαλεί ανεπανόρθωτη καταστροφή. Και μετά τι ;
Ετσι, τα βασικότερα θέματα που οφείλει μια «κυβέρνηση αξιοπρέπειας και ανασυγκρότησης» να προωθήσει άμεσα είναι:
1) Αμεση έναρξη της παραγωγής όλων των αγαθών που η παραγωγή τους καταστράφηκε από την ΚΑΠ(Κοινή Αγροτική Παραγωγή) άρνηση εφαρμογής των προτιμησιακών συνθηκών της ΕΕ για προϊόντα που παράγονται και στην Ελλάδα.
2) Μεγάλες και στοχευμένες ενισχύσεις σε τομείς ιδιαίτερου ενδιαφέροντος όπως το μαλακό σιτάρι, η παραγωγή οσπρίων και η αγελαδοτροφία. Τα παραπάνω συνιστούν φυσικά ρήξεις με την ΕΕ και τις πολιτικές της.
3) Να προχωρήσουν οι δασικοί χάρτες για να πάρει ανάσα η δασική παραγωγή και να λυθεί το πρόβλημα των βοσκοτόπων που τινάζει την κτηνοτροφία στον αέρα.
4) Οι βοσκότοποι να παραχωρούνται στους κτηνοτρόφους με μακροχρόνιες συμβάσεις και να επιτραπεί η δημιουργία σταβλικών εγκαταστάσεων σε αυτούς. Η σημερινή κατάσταση οδηγεί σε απαράδεκτες σταβλικές εγκαταστάσεις τσαντίρια και ομηρία των κτηνοτρόφων από το πολιτικό σύστημα, καθώς όλες οι εγκαταστάσεις είναι παράνομες. Μέτρα, όπως η αναστολή κατεδαφίσεως για ορισμένο χρόνο δεν αλλάζουν την κατάσταση.
5) Η αναβάθμιση των κοινωνικών συνθηκών στην ύπαιθρο με δημόσια δωρεάν υγεία παιδεία πρόνοια και με δημιουργία αθλητικών και πολιτιστικών κέντρων για δημιουργική αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου των κατοίκων της υπαίθρου.
6) Τέλος θα πρέπει να ιδρυθεί μια κρατική εταιρεία τροφίμων, η οποία μεταξύ των άλλων θα καθορίζει τι θα παράγεται και πώς. Ο βασικός στόχος αυτής της εταιρείας θα είναι ποιοτικά και φθηνά τρόφιμα, για τις ανάγκες της εγχώριας κατανάνωση και μέτρα τόνωσης των εξαγωγών.
Οι μορφές της κοινωνικής αντίστασης απέναντι στον ολοκληρωτικό έλεγχο της τροφής και της παραγωγής της από το κεφάλαιο, περνάνε μέσα από μια σειρά δομών που αμφισβητούν τους τρόπους παραγωγής και τα κριτήρια που βάζει η καπιταλιστική οικονομία. Μερικές από αυτές θα μπορούσαν να είναι:
* Ίδρυση δικτύων μεταξύ παραγωγών και καταναλωτών που βασίζονται στην αμοιβαιότητα και την εμπιστοσύνη σε σχέση με την ποιότητα και τις τιμές των προϊόντων. Πρόκειται για μικρά και διαφανή εύκολα διαχειρίσιμα δίκτυα όπου όλοι γνωρίζονται και οδηγούν στην παράκαμψη των μεσαζόντων.
* Καταλήψεις ανεκμετάλλευτης κρατικής και εκκλησιαστικής γης από κινήματα ανέργων σε μια προσπάθεια αυτοαξιοποίησης της παραγωγικής τους δυνατότητας.
* Καταλήψεις γης και καλλιέργειά της μέσα στα αστικά κέντρα από κινήματα γειτονιάς, ώστε να ενισχυθούν άνθρωποι που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα επιβίωσης.
----------------------
1. Δρ. Σ. Αγγελόπουλος: Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Αγροτικής Ανάπτυξης και Διοίκησης Αγροτικών Επιχειρήσεων Αλεξάνδρειο Τ.Ε.Ι. Θεσσαλονίκης
2. Agrenda
3. Πηγή: Biotechwatch. gr
* Γιάννης Περάκης,Οικονομολόγος,Σχέδιο Β
Τον τελευταίο καιρό γινόμαστε μάρτυρες νέων φαινομένων. Ο υπουργός ναυτιλίας βλέπει το λιμάνι του Πειραιά να φεύγει (ακολουθεί αυτό της Θεσ/νίκης και της Ηγουμενίτσας), ο άλλος υπουργός τα αεροδρόμια να πετούν για άλλες χώρες και ο τρίτος ο υπουργός ,στο κατ’ ευφημισμό αγροτικής ανάπτυξης, τον κλάδο της ελληνικής κτηνοτροφίας να εξαφανίζεται και έπεται συνέχεια.
Ας δούμε ορισμένα στοιχεία της ελληνικής κτηνοτροφίας
Στατιστικά και ποσοτικά στοιχεία της ελληνικής κτηνοτροφίας1
Απασχολεί το 1/3 γεωργικού εργατικού δυναμικού (άνω των 380.000 οικογενειών)
* Συνολική παραγωγή γάλακτος: 1,7 εκατ. τόνοι
*Συνολική παραγωγή κρέατος: 500.000 τόνοι
* Συνεισφορά με 2.6% στο ΑΕΠ* Αξιοποιεί τους βοσκοτόπους (83% κρατικοί) κατάλ-ληλοι για βόσκηση αιγοπροβάτων
- 117.971 αγελάδες γαλακτοπαραγωγής, - 299.000 βοοειδή κρεατοπαραγωγής, - 9.747.325 πρόβατα, - 4.562.684 αίγες, - 1.050.000 χοίρους, - 34.500.000 πτηνά, - 1.000.000 κουνέλια και - 44.307 ιπποειδή.
Το μεγαλύτερο ποσοστό των εξαγωγών καταλαμβάνουν τα φρούτα και λαχανικά, ενώ αντίθετα στις εισαγωγές πρώτο έρχεται το κρέας και τα παρασκευάσματα κρέατος.
- Σε αξία παραγωγής η εικόνα της κτηνοτροφίας διαμορφώνεται (σε εκατομ. €):
- Βοοειδή 238,99 εκατομ. € (8,98%)
- Γάλα1.041,82 εκατομ. € (5,73%)
- Χοίροι 232,49 εκατομ. € (8,74%)
- Αιγοπρόβατα τα 746,83 εκατομ. € (28,07%)
- Αυγά 114,6 εκατομ. € (4,31%)
- Πουλερικά 152,51 εκατομ. € (5,73%)
• Η αιγοπροβατοτροφία προσφέρεται σαν µια διέξοδος της σύγχρονης αγροτικής οικονομίας, συμμετέχοντας περίπου κατά 45% στη συνολική ακαθάριστη αξία της
ζωικής παραγωγής και κατά 15% περίπου, στη συνολική αξία όλης της γεωργικής παραγωγής.
- Η παραγωγή αιγοπρόβειου κρέατος το 2010 υπολογίζεται ότι ανήλθε στους 6.314 τόνους και αποτελούσε το 6% της ολικής παραγωγής κρέατος.
- Με συνολικό αριθμό 14.310.009 ζώων, διαρθρώνεται σε 265.000 εκμεταλλεύσεις. - Περιοχές του κλάδου είναι: η Δυτική Ελλάδα (22,34%), η Κρήτη (13,69%), Ήπειρος (11,92%), η Θεσσαλία (10,14%). Η περιφέρεια δυτικής Ελλάδας διαθέτει 17.590 εκμεταλλεύσεις με 1.761.610 ζώα.
Για μνημονιακή υποχρέωση της χώρας που υλοποιείται αναγκαστικά έκανε λόγο ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης απαντώντας χθες (7/4) σε ερώτηση του βουλευτή Λάρισας, Δημήτρη Καμμένου σχετικά με την τροποποίηση του κώδικα τροφίμων που θα επιτρέπει την παρασκευή γιαουρτιού απο γάλα σε σκόνη. Όπως είπε ο κ. Αποστόλου, «υλοποιούμε αναγκαστικά τη συγκεκριμένη ρύθμιση για τον απλούστατο λόγο ότι είναι προαπαιτούμενο στο πλαίσιο της συμφωνίας που έχει υπογράψει η χώρα μας με τους δανειστές».
Σημαντικά σημεία των όσων ειπώθηκαν εκατέρωθεν είναι τα εξής:
«Ο κ. Αθανασόπουλος του ΙΟΒΕ, όταν ήλθε, σε δική μου ερώτηση απάντησε ότι η εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ πληρώθηκε στον ΙΟΒΕ και γράφτηκε. Δεν γρά-φτηκε από ελληνικό Υπουργείο. Ο ΙΟΒΕ πληρώθηκε για να τη δώσει στον ΟΟΣΑ για να μας τη φέρει εδώ». Δημήτρης Καμμένος (επιβεβαιώθηκε στη συνέχεια από τον κ. Αποστόλου)
«Έχουμε πλέον αθρόα εισαγωγή γάλακτος, ειδικά από τις γειτονικές βαλκανικές χώρες, με κόστος 32 και 33 λεπτά το κιλό, όταν στον Έλληνα παραγωγό κοστίζει 42 με 43 λεπτά το κιλό» (Δ. Καμμένος).
«Ιδιαίτερα μετά την κατάργηση των ποσοστώσεων, υπάρχει μια υπερπαραγωγή η οποία πιέζει τις τιμές του καταναλωτή και βεβαίως πάρα πολλές χώρες, έχοντας μικρότερο κόστος παραγωγής, έχουν φτάσει σε σημείο να πιέζουν τόσο πολύ τις τιμές, που οι επιπτώσεις είναι αυτές που βιώνουμε» (Βαγγέλης Αποστόλου)
Να βγουν μια κι έξω από την παραγωγή κινδυνεύουν χιλιάδες αγελαδοτροφικές μονάδες, που πέραν του τσουχτερού κόστους παραγωγής, της έλλειψης ρευστότητας των καθυστερήσεων στις αποπληρωμές εκ μέρους των γαλατάδων που έχουν ν’ αντιμετωπίσουν, φαίνεται ότι χάνουν οριστικά το πλεονέκτημα που διαθέτουν ως σήμερα, να χρησιμοποιείται δηλαδή αποκλειστικά το γάλα τους για την παρασκευή ελληνικού γιαουρτιού.
Μαζί με χιλιάδες οικογένειες αγελαδοτρόφων η νέα διάταξη «τελειώνει» εν μια νυκτί και το συγκριτικό πλεονέκτημα του ελληνικού γιαουρτιού, που προελαύνει στις διεθνείς αγορές.
Τον δρόμος για την επερχόμενη, ανεπανόρθωτη βλάβη στον κλάδο της αγελαδοτροφίας2, στρώνουν σχετικές προβλέψεις του νέου Κώδικα Τροφίμων και Ποτών (και συγκεκριμένα του παλαιού άρθρου 82), η νέα διατύπωση του οποίου αφήνει περιθώριο στον καθέναν να προωθεί γιαούρτι στην αγορά, που δεν περιέχει νωπό γάλα ανοίγοντας έτσι το δρόμο για φθηνές εισαγωγές αμφιβόλου ποιότητας γάλακτος.
Ο στόχος είναι προφανής, δεν είναι μόνο οι συντάξεις και το φορολογικό. Θέλουν να ξεπουλήσουν ότι έχει μείνει όρθιο σ’ αυτή την ρημάδα την χώρα. Οσο για τους φίλτατους της «κίνησης των 53», παιδιά αφήστε το «ηρωικό πέσιμο» για το επόμενο μνημόνιο.
Αυτή είναι η κυβέρνηση πρέπει να φύγει άμεσα, κάθε λεπτό που μένει προκαλεί ανεπανόρθωτη καταστροφή. Και μετά τι ;
Ετσι, τα βασικότερα θέματα που οφείλει μια «κυβέρνηση αξιοπρέπειας και ανασυγκρότησης» να προωθήσει άμεσα είναι:
1) Αμεση έναρξη της παραγωγής όλων των αγαθών που η παραγωγή τους καταστράφηκε από την ΚΑΠ(Κοινή Αγροτική Παραγωγή) άρνηση εφαρμογής των προτιμησιακών συνθηκών της ΕΕ για προϊόντα που παράγονται και στην Ελλάδα.
2) Μεγάλες και στοχευμένες ενισχύσεις σε τομείς ιδιαίτερου ενδιαφέροντος όπως το μαλακό σιτάρι, η παραγωγή οσπρίων και η αγελαδοτροφία. Τα παραπάνω συνιστούν φυσικά ρήξεις με την ΕΕ και τις πολιτικές της.
3) Να προχωρήσουν οι δασικοί χάρτες για να πάρει ανάσα η δασική παραγωγή και να λυθεί το πρόβλημα των βοσκοτόπων που τινάζει την κτηνοτροφία στον αέρα.
4) Οι βοσκότοποι να παραχωρούνται στους κτηνοτρόφους με μακροχρόνιες συμβάσεις και να επιτραπεί η δημιουργία σταβλικών εγκαταστάσεων σε αυτούς. Η σημερινή κατάσταση οδηγεί σε απαράδεκτες σταβλικές εγκαταστάσεις τσαντίρια και ομηρία των κτηνοτρόφων από το πολιτικό σύστημα, καθώς όλες οι εγκαταστάσεις είναι παράνομες. Μέτρα, όπως η αναστολή κατεδαφίσεως για ορισμένο χρόνο δεν αλλάζουν την κατάσταση.
5) Η αναβάθμιση των κοινωνικών συνθηκών στην ύπαιθρο με δημόσια δωρεάν υγεία παιδεία πρόνοια και με δημιουργία αθλητικών και πολιτιστικών κέντρων για δημιουργική αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου των κατοίκων της υπαίθρου.
6) Τέλος θα πρέπει να ιδρυθεί μια κρατική εταιρεία τροφίμων, η οποία μεταξύ των άλλων θα καθορίζει τι θα παράγεται και πώς. Ο βασικός στόχος αυτής της εταιρείας θα είναι ποιοτικά και φθηνά τρόφιμα, για τις ανάγκες της εγχώριας κατανάνωση και μέτρα τόνωσης των εξαγωγών.
Οι μορφές της κοινωνικής αντίστασης απέναντι στον ολοκληρωτικό έλεγχο της τροφής και της παραγωγής της από το κεφάλαιο, περνάνε μέσα από μια σειρά δομών που αμφισβητούν τους τρόπους παραγωγής και τα κριτήρια που βάζει η καπιταλιστική οικονομία. Μερικές από αυτές θα μπορούσαν να είναι:
* Ίδρυση δικτύων μεταξύ παραγωγών και καταναλωτών που βασίζονται στην αμοιβαιότητα και την εμπιστοσύνη σε σχέση με την ποιότητα και τις τιμές των προϊόντων. Πρόκειται για μικρά και διαφανή εύκολα διαχειρίσιμα δίκτυα όπου όλοι γνωρίζονται και οδηγούν στην παράκαμψη των μεσαζόντων.
* Καταλήψεις ανεκμετάλλευτης κρατικής και εκκλησιαστικής γης από κινήματα ανέργων σε μια προσπάθεια αυτοαξιοποίησης της παραγωγικής τους δυνατότητας.
* Καταλήψεις γης και καλλιέργειά της μέσα στα αστικά κέντρα από κινήματα γειτονιάς, ώστε να ενισχυθούν άνθρωποι που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα επιβίωσης.
----------------------
1. Δρ. Σ. Αγγελόπουλος: Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Αγροτικής Ανάπτυξης και Διοίκησης Αγροτικών Επιχειρήσεων Αλεξάνδρειο Τ.Ε.Ι. Θεσσαλονίκης
2. Agrenda
3. Πηγή: Biotechwatch. gr
* Γιάννης Περάκης,Οικονομολόγος,Σχέδιο Β