Την περίφραξη του σιδηροδρομικού σταθμού Ξυλοκάστρου δημοσιοποίησε ο αρχηγός της μειοψηφίας στο Δημοτικό Συμβούλιο Βλάσης Τσιώτος. Ενημέρωσε για την απόδοσή του σε ιδιώτη με χρήση συσκευασίας λεμονιών. Οι κινήσεις του Δημάρχου μένουν σε ένα υπηρεσιακό επίπεδο ανταλλαγής εγγράφων χωρίς ενημέρωση της κοινωνίας. Απόλυτη σιωπή και από τις υπόλοιπες αντιπολιτεύσεις. Η άρνηση ιδιωτικοποιήσεων σε εθνικό επίπεδο δεν φαίνεται να σημαίνει και άρνηση σε τοπικό. Είναι η επιλεκτική δημοκρατικότητα και υπεράσπιση των δημόσιων αγαθών από την“αριστερά” και “προοδευτικούς”.
Το αίτημα είναι προφανές και παραμένει: απόδοση του ιστορικού ταυτοτικού στοιχείου ,του Σταθμού Ξυλοκάστρου στην τοπική κοινότητα. Ενσωμάτωσή του στον ιστό της πόλης ως δημόσιο αγαθό. Και για αυτούς που βλέπουν πιό μακρυά, αυτή η ενσωμάτωση μπορεί να βρεί διέξοδο με τον συν-σχεδιασμό της οργανικής ενσωμάτωσης του νέου σταθμού στην πόλη.
Ο σταθμός είναι ένα στοιχείο ενός συνόλου που μαζί με άλλα ενοιολογεί την λέξη Ξυλόκαστρο. Το σύνολο αυτό ορίζεται από δημόσια δεδομένα. Δεν αφορά το ιδιωτικό. Εάν σε ένα σχεδιασμό αποδώσουμε υπέρμετρη σημασία, υπεραξία στην ιδιωτικότητα, τότε αρνούμαστε την ίδια την ηθική διάσταση αυτού του σχεδιασμού. Και σήμερα αυτό λείπει: η αδιαφορία, η απαξίωση για τα δημόσια αγαθά και τον δημόσιο χώρο. Που για αυτόν τον τελευταίο και κεντρικά και τοπικά σημαίνει εκποίηση, ιδιωτικοποίηση.
Ο σημερινός δήμαρχος και το επιτελείο του (αν μπορούμε να ορίσουμε έτσι τον συνεργατικό του κλωβό), δεν μπορούν να νοηθούν ως ομάδα με σχεδιαστική οξυδέρκεια που μπορεί να μετασχηματίσει ένα δεδομένο, όπως ο σταθμός, σε καινοτόμο αναπτυξιακό παράγοντα για την πόλη και τον δήμο. Το δημοτικό συμβούλιο εξάλλου για υποκειμενικούς και αντικειμενικούς λόγους δεν μπορεί να ανταποκριθεί. Θα μπορούσε να ήταν μία ελπίδα παρέμβασης οι πρωτοβουλιακές ομάδες πολιτών, που δεν μένουν σε μονοδιάστατες και εξειδικευμένες ενασχολήσεις αλλά αν μπορούσαν να δουν περισσότερο συνθετικές σκέψεις και πράξεις. Με λόγο στην αγορά της πόλης.
Σήμερα έχει καταστραφεί η έννοια του προγραμματικού πολιτικού λόγου, απουσιάζει και ο ελάχιστος τόπος και τρόπος εκφοράς του, όλες οι συγκροτητικές προϋποθέσεις των κοινωνιών. Η υποχώρηση του δημόσιου ενδιαφέροντος αντιστοιχεί στο ενδιαφέρον για την ατομικότητα και την ακοινώνητη ιδιωτικότητα. Η αδιαφορία δημάρχου, και η ληθαργική κατάσταση παρατηρητή των όσων συμβαίνουν από την τοπική κοινωνία είναι η εικόνα μιάς αντιστοίχησης απολίτικης ή αντιπολιτικής κοινωνίας με την εκπροσώπισή της. Η απουσία διεκδίκησης του σταθμού και το ανύπαρκτο κοινωνικό ενδιαφέρον για αυτό το ζήτημα είναι το έλλειμμα παιδείας σχεδιασμού και υποχώρηση του αισθήματος εντοπιότητας.
Ένα ανορθωτικό ή εξυγιαντικό σχέδιο για την πόλη και τον δήμο μπορεί να έχει ως αφετηρία τις πολλές συμβολικές και υλικές κεντρικότητες του σήμερα και της ιστορίας. Μπορεί το Ξυλόκαστρο να μην έχει ιστορικό κέντρο με την έννοια πυκνού οικιστικού χαρακτήρα, διαθέτει ωστόσο πολλά και διάσπαρτα στοιχεία και την αύρα ενός πασίγνωστου παρελθόντος ακμής και αίγλης. Η ευθύνη είναι μεγάλη: για να επανέλθει και στο σήμερα σε αυτό τον βαθμό η αξιολόγηση.
Γρηγόρης Κλαδούχος
Το αίτημα είναι προφανές και παραμένει: απόδοση του ιστορικού ταυτοτικού στοιχείου ,του Σταθμού Ξυλοκάστρου στην τοπική κοινότητα. Ενσωμάτωσή του στον ιστό της πόλης ως δημόσιο αγαθό. Και για αυτούς που βλέπουν πιό μακρυά, αυτή η ενσωμάτωση μπορεί να βρεί διέξοδο με τον συν-σχεδιασμό της οργανικής ενσωμάτωσης του νέου σταθμού στην πόλη.
Ο σταθμός είναι ένα στοιχείο ενός συνόλου που μαζί με άλλα ενοιολογεί την λέξη Ξυλόκαστρο. Το σύνολο αυτό ορίζεται από δημόσια δεδομένα. Δεν αφορά το ιδιωτικό. Εάν σε ένα σχεδιασμό αποδώσουμε υπέρμετρη σημασία, υπεραξία στην ιδιωτικότητα, τότε αρνούμαστε την ίδια την ηθική διάσταση αυτού του σχεδιασμού. Και σήμερα αυτό λείπει: η αδιαφορία, η απαξίωση για τα δημόσια αγαθά και τον δημόσιο χώρο. Που για αυτόν τον τελευταίο και κεντρικά και τοπικά σημαίνει εκποίηση, ιδιωτικοποίηση.
Ο σημερινός δήμαρχος και το επιτελείο του (αν μπορούμε να ορίσουμε έτσι τον συνεργατικό του κλωβό), δεν μπορούν να νοηθούν ως ομάδα με σχεδιαστική οξυδέρκεια που μπορεί να μετασχηματίσει ένα δεδομένο, όπως ο σταθμός, σε καινοτόμο αναπτυξιακό παράγοντα για την πόλη και τον δήμο. Το δημοτικό συμβούλιο εξάλλου για υποκειμενικούς και αντικειμενικούς λόγους δεν μπορεί να ανταποκριθεί. Θα μπορούσε να ήταν μία ελπίδα παρέμβασης οι πρωτοβουλιακές ομάδες πολιτών, που δεν μένουν σε μονοδιάστατες και εξειδικευμένες ενασχολήσεις αλλά αν μπορούσαν να δουν περισσότερο συνθετικές σκέψεις και πράξεις. Με λόγο στην αγορά της πόλης.
Σήμερα έχει καταστραφεί η έννοια του προγραμματικού πολιτικού λόγου, απουσιάζει και ο ελάχιστος τόπος και τρόπος εκφοράς του, όλες οι συγκροτητικές προϋποθέσεις των κοινωνιών. Η υποχώρηση του δημόσιου ενδιαφέροντος αντιστοιχεί στο ενδιαφέρον για την ατομικότητα και την ακοινώνητη ιδιωτικότητα. Η αδιαφορία δημάρχου, και η ληθαργική κατάσταση παρατηρητή των όσων συμβαίνουν από την τοπική κοινωνία είναι η εικόνα μιάς αντιστοίχησης απολίτικης ή αντιπολιτικής κοινωνίας με την εκπροσώπισή της. Η απουσία διεκδίκησης του σταθμού και το ανύπαρκτο κοινωνικό ενδιαφέρον για αυτό το ζήτημα είναι το έλλειμμα παιδείας σχεδιασμού και υποχώρηση του αισθήματος εντοπιότητας.
Ένα ανορθωτικό ή εξυγιαντικό σχέδιο για την πόλη και τον δήμο μπορεί να έχει ως αφετηρία τις πολλές συμβολικές και υλικές κεντρικότητες του σήμερα και της ιστορίας. Μπορεί το Ξυλόκαστρο να μην έχει ιστορικό κέντρο με την έννοια πυκνού οικιστικού χαρακτήρα, διαθέτει ωστόσο πολλά και διάσπαρτα στοιχεία και την αύρα ενός πασίγνωστου παρελθόντος ακμής και αίγλης. Η ευθύνη είναι μεγάλη: για να επανέλθει και στο σήμερα σε αυτό τον βαθμό η αξιολόγηση.
Γρηγόρης Κλαδούχος