Στα τέλη Φεβρουαρίου, προβλήθηκε σε ελάχιστους μικρούς κινηματογράφους της Γαλλίας ένα ντοκιμαντέρ στο στιλ των ταινιών του Μάικλ Μουρ, με τίτλο “Ευχαριστώ αφεντικό!”-- “Merci Patron!” . Η ταινία, που σημείωσε μεγάλη επιτυχία, “συλλαμβάνει” έναν αντιπρόσωπο του Μπερνάρ Αρνό, του διευθύνοντος συμβούλου του ομίλου ειδών πολυτελείας Louis Vuitton Moet Hennessy, να δίνει 35.000 ευρώ έναντι της σιωπής ενός ζευγαριού εργαζομένων που απειλούσε να μιλήσει δημόσια για την απόλυσή του από εργοστάσιο ρούχων που ανήκει στον όμιλο. Παραγωγός της ταινίας είναι το περιοδικό Fakir. Το“Merci Patron!” ενόχλησε τον δισεκατομμυριούχο Αρνό και τον όμιλο LVMH, ο οποίος είχε μεταφέρει τις θέσεις εργασίας του ζευγαριού των Γάλλων εργαζομένων [και πολλών άλλων] σε χώρα χαμηλού κόστους της Ανατολικής Ευρώπης, το 2007 [στην Πολωνία]. Αφού βοήθησε το ζευγάρι στις δυσκολίες του [έτσι έσωσαν το σπίτι τους από την κατάσχεση], το Fakir δυστυχώς δεν άδραξε την ιστορική ευκαιρία να καλέσει όλους τους απολυμένους να απαιτήσουν την ίδια αντιμετώπιση από τους πρώην εργοδότες τους.
Η ταινία δόνησε μια ευαίσθητη χορδή του γαλλικού λαού ακριβώς τη στιγμή που στο κοινοβούλιο επρόκειτο να εισαχθεί ένα σχέδιο νόμου που άλλαζε την εργασιακή νομοθεσία, καθιερώνοντας ευρέως την ελαστικότητα της εργασίας. Τα συνδικάτα και το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού εξέφρασαν την οργή τους. Η Γαλλία βρίσκεται ακόμη υπό το καθεστώς της έκτακτης ανάγκης που εφαρμόστηκε μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις του περασμένου Νοεμβρίου στο Παρίσι, παρ'όλα αυτά, από τη στιγμή που κατατέθηκε το ν/σ για τις εργασιακές σχέσεις, έχουν γίνει μεγάλες απεργίες, καταλήψεις, πορείες και άλλες δραστηριότητες. Το ν/σ αυτό δίνει τη δυνατότητα να συνάπτονται ατομικές συμβάσεις εργασίας ανάμεσα σε εργάτες και εργοδότες , που δεν θα υποχρεούνται πλέον να τηρούν τις τρέχουσες εθνικές εργασιακές ρυθμίσεις τις οποίες διαπραγματεύονται τα συνδικάτα. ΄Ετσι γίνεται πολύ πιο εύκολο να τερματίζονται οι συμβάσεις εργασίας, να αυξάνονται οι εργάσιμες ώρες , να μειώνεται η υπερωριακή αμοιβή, να περικόπτονται οι αποζημιώσεις κοκ.**
Πολλοί υποστηρίζουν ότι οι υφιστάμενοι αυστηροί εργασιακοί νόμοι βοηθούν να μη βυθιστεί η Γαλλία σε μια οικονομική κρίση τύπου Ισπανίας.
Προχωρώντας ένα βήμα παραπέρα , το Fakir συμπαρατάχθηκε με διανοούμενους και ακτιβιστές με σκοπό τη “σύγκλιση των αγώνων”. Μπροστά στη μεγάλη διαδήλωση της 31ης Μαρτίου κατά του εργασιακού ν/σ, πρότειναν αντί οι διαδηλωτές να πάνε στα σπίτια τους, μετά το τέλος της διαδήλωσης να συγκεντρωθούν όλοι στην Πλατεία Δημοκρατίας, στο Παρίσι, μια ιστορική τοποθεσία για τα πολιτικά κινήματα αντίστασης. Ζητήθηκε η άδεια από το τοπικό αστυνομικό τμήμα και επιτράπηκε να διεξαχθεί αυτή η συγκέντρωση από τις 5 μ.μ. ως τα μεσάνυχτα. Έγιναν ομιλίες και προβλήθηκε η ταινία “Ευχαριστώ αφεντικό!”. Οι συγκεντρωμένοι αποχώρησαν τις πρώτες πρωινές ώρες.
Απροσδόκητα, την επόμενη νύχτα ο κόσμος ήλθε μόνος του στην πλατεία όπου εκτός από την εκφώνηση ομιλιών συγκροτήθηκε μια γενική συνέλευση. Επί ένα μήνα άνθρωποι έρχονται σχεδόν κάθε απόγευμα και βράδυ στις συνελεύσεις, που εξαπλώθηκαν σε άλλες πόλεις της Γαλλίας και της Ευρώπης.
Το κίνημα, κατά τα πρότυπα των Ισπανών Indignados και του Occupy Wall Street, αποκαλείται Nuit Debout, κατά λέξη “Όρθιοι τη νύχτα”-- αγρυπνία. Στη γαλλική πολιτική κουλτούρα η λέξη “debout” έχει ιδιαίτερη σημασία γιατί είναι η πρώτη λέξη της γαλλικής εκδοχής του ύμνου της Εργατικής Διεθνούς. Ομάδες που δημιουργήθηκαν όπως το “Radio Debout” και “Feministes Debout” ανακαλούν μια αίσθηση αντίστασης μεταξύ των Γάλλων.
Με την ευρεία συμμετοχή, την αυτο-οργάνωση και την πολιτική δράση, το “Nuit Debout"έχει τα διακριτικά γνωρίσματα ενός κινήματος. Αποτελεί σημαντικό δημόσιο φόρουμ πολιτικών συζητήσεων. Αλλά ο διάχυτος χαρακτήρας του δίνει την αίσθηση ότι προσπαθεί να χτίσει κανείς κάτι στέρεο από νερό και άμμο.
Όπως οι κατασκηνώσεις του Occupy Wall Street , τα σημεία συγκέντρωσης του “Nuit Debout"λειτουργούν ως εκκολαπτήρια διαδηλώσεων. Συχνά οι δραστηριότητες προτείνονται από οργανώσεις, άτομα ή “επιτροπές” που αποτελούν τα κύτταρα του κινήματος. Πρόσφατες δραστηριότητες περιλαμβάνουν τις διαμαρτυρίες για την διάλυση μιας κατάληψης και μιας κατασκήνωσης μεταναστών, το μοίρασμα προκηρύξεων από καμιά εκατοστή άτομα έξω από ένα εργοστάσιο ως διαμαρτυρία για την απόλυση εργαζομένου που προωθούσε την ταινία “Merci Patron!”, το μπλοκάρισμα της εισόδου των McDonald’s και του εστιατορίου του υπόγειου σιδηρόδρομου, μια διαδήλωση μπροστά σε ένα αστυνομικό τμήμα ενάντια στις συλλήψεις διαδηλωτών, ενώ πάνω από 500 άτομα κατέβηκαν στον σταθμό του τρένου για να μιλήσουν με τους εργάτες του σιδηροδρόμου. Όπως κατά τη διάρκεια του Occupy, το θέατρο και οι εορταστικές εκδηλώσεις αναμειγνύονταν με την πολιτική. Μία από τις πιο μαζικές δράσεις ήταν η αυθόρμητη πορεία χιλίων και πάνω ανθρώπων προς την κατοικία του πρωθυπουργού Μανουέλ Βαλς με σύνθημα “apéro chez Valls!”—“Πάμε να πιούμε ένα ποτό στο σπίτι του Βαλς!”— που διαλύθηκε από την αστυνομία, αλλά άφησε πίσω της κατεστραμμένες τράπεζες, ATM και διαφημιστικές πινακίδες. Οι αστυνομικές δυνάμεις, οι οποίες βρίσκονται μονίμως γύρω από την Πλατεία Δημοκρατίας καταστέλλουν βίαια τις περισσότερες απόπειρες εξόδου. Στο περιθώριο του “Nuit Debout” σημειώνονται πυρπολήσεις αστυνομικών και άλλων αυτοκινήτων, καταστροφές τραπεζών και αναγραφή πολιτικών συνθημάτων ή γκραφίτι στους τοίχους . Δεκάδες είναι οι συλλήψεις και μερικοί συλληφθέντες αντιμετωπίζουν ποινές φυλάκισης για έναν ή περισσότερους μήνες. Κατά τη διάρκεια των διαμαρτυριών, από τότε που παρουσιάστηκε το ν/σ για τις εργασιακές σχέσεις, συνελήφθησαν περίπου 1.000 διαδηλωτές σε όλη τη Γαλλία.
Όμως το “ Nuit Debout"δεν είναι κατάληψη. Είναι μια νυχτερινή συγκέντρωση με άδεια από τις Αρχές. Αναγνωρισμένες οργανώσεις ακτιβιστών, όπως η ομάδα για το δικαίωμα στη στέγη , “Droit Au Logement”, ζητούν καθημερινά έγκριση, και έτσι επιτρέπεται να συγκεντρώνεται κόσμος στην πλατεία από τις 5 μ.μ. μέχρι τα μεσάνυχτα. Συνήθως, η συγκέντρωση παρατείνεται , αλλά ελάχιστοι είναι οι αγωνιστές και οι κατασκηνωτές που μένουν μέχρι το ξημέρωμα, οπότε εκδιώκονται από τους αστυνομικούς. Μερικές νύχτες η αστυνομία εισβάλλει στην πλατεία λίγο μετά τα μεσάνυχτα, καταστρέφει τις αυτοσχέδιες σκηνές και ρίχνει δακρυγόνα στον κόσμο. Η εκδίωξη αυτή παίρνει ενίοτε πολύ βίαιη μορφή, ιδίως τα σαββατοκύριακα ή μετά από πορείες διαμαρτυρίας εναντίον του νομοσχεδίου για τις εργασιακές σχέσεις , όπως έγινε στις 28 Απριλίου και την Πρωτομαγιά. Το πρωί η πλατεία “σενιάρεται” για τους τουρίστες και τους περαστικούς και το μόνο σημάδι των βραδινών συγκεντρώσεων είναι τα όλο και περισσότερα γκραφίτι πάνω στο τσιμέντο. Νωρίς το απόγευμα επαναλαμβάνεται η ίδια διαδικασία. Άνθρωποι αρχίζουν να κάθονται στο έδαφος σε κύκλους σχηματίζοντας επιτροπές για συγκεκριμένα θέματα που είναι ανοιχτές σε όλους – εκτός από την επιτροπή για τον φεμινισμό στην οποία συμμετέχουν μόνο γυναίκες. Τα “πηγαδάκια” σταδιακά επεκτείνονται, οι συντονιστές των συζητήσεων ζητούν από τους ανθρώπους που στέκονται στην άκρη να καθίσουν κάτω έτσι ώστε να μπορούν όλοι να βλέπουν.
Οι επιτροπές έχουν ως αντικείμενό τους ποικίλα θέματα: οικολογία, φυλακές, εργασιακές συνθήκες, μετανάστευση, φεμινισμό, πολιτική οικονομία, μετανάστες χωρίς χαρτιά, γαλλικό ιμπεριαλισμό στην Αφρική, ενάντια στην ανωτερότητα του ανθρώπου, ποίηση, LGBT+, ναρκωτικά και ελευθερία, ξαναγράψιμο του συντάγματος, εκπαίδευση, γενική απεργία, λαϊκά δικαστήρια, διακρίσεις εις βάρος των αναπήρων, μουσεία, σύγκλιση των αγώνων, ισλαμοφοβία και ρατσισμό, κήποι στους δρόμους, Παλαιστίνη, στέγη, σχέδιο, λεξικό και επανιδιοποίηση της γλώσσας, ελάχιστο εισόδημα, επιστήμη, λαϊκά πανεπιστήμια, κοινωνικές και επιχειρήσεις με βάση την αλληλεγγύη, προοπτική και πρόγραμμα, νόμισμα και δημοκρατία, προάστια, κοινό σχέδιο (“συζήτηση για τις καθοδηγητικές αξίες και τους γενικούς στόχους του κινήματος”), ελεύθερα βιβλιοπωλεία, ενάντια στις διαφημίσεις. Και άλλες ξεπηδούν συνεχώς.
Υπάρχουν επίσης οι “δομικές επιτροπές” όπως η επιτροπή καλωσορίσματος και συντονισμού, διοργάνωσης εκδηλώσεων, δημοκρατίας και γενικής συνέλευσης, κατασκήνωσης (όχι “κατάληψης”), ΜΜΕ, επιμελητείας, νοσηλευτηρίου, ελεύθερου εστιατορίου, ζωντανού ραδιοφώνου και τηλεόρασης (Radio Debout και TV Debout), διεθνών σχέσεων, δράσης (“οργάνωση των δράσεων του κινήματος”), ψηφιακής παρείσφρησης, επικοινωνιών, κατασκευής των πανό και ασφάλειας που ονομάζεται “επιτροπή ηρεμίας”.
Γύρω στις 5:30 μ.μ., τοποθετούνται σκοινιά ανάμεσα στα δέντρα και τους στύλους και απλώνονται τεντόπανα για να δημιουργηθούν οι αυτοσχέδιες σκηνές. Είναι αρκετές , συμπεριλαμβανομένων αυτών που στεγάζουν τις επιτροπές και τα διάφορα ταμπλό. Μια σκηνή φιλοξενεί περίπου είκοσι άτομα, τα περισσότερα είναι άστεγοι. Είναι μία από τις ελάχιστες οι ένοικοι της οποίας επιχείρησαν να καταλάβουν την πλατεία και γι'αυτό υφίστανται τις πιο βίαιες επιθέσεις της αστυνομίας νωρίς το πρωί. Καθώς προχωρεί το βράδυ, ο κόσμος μαζεύεται στη γωνία της πλατείας όπου γίνεται η γενική συνέλευση. Τα Radio Debout και TV Debout αρχίζουν τη συνεχή ζωντανή κάλυψη.
Η γενική συνέλευση είναι ταυτόχρονα πολιτική συγκέντρωση και κοινωνική μάζωξη, πολλοί καπνίζουν και , μέχρι το τελευταίο σαββατοκύριακο που το αλκοόλ απαγορεύτηκε στην πλατεία, πίνουν μπίρα ή κρασί από ανοιχτά δοχεία. Αρχίζει στις 6:00 μ.μ. περίπου, με ενημέρωση από εκπροσώπους των διάφορων επιτροπών. Ακολουθεί συζήτηση: οι άνθρωποι σηκώνουν το χέρι τους, γράφονται από έναν περιφερόμενο εθελοντή και περιμένουν τα δύο λεπτά δημόσιας παρουσίας τους – το χρονικό όριο για κάθε ομιλία. Εκατοντάδες κάθονται στο τσιμέντο και εκατοντάδες περισσότεροι στέκονται όρθιοι γύρω τους, παρακολουθώντας. Στην πιο πολυπληθή συνέλευση μέχρι τώρα συμμετείχαν 2.500 άτομα. Τις παγωμένες νύχτες, η συμμετοχή μειώνεται και τα σαββατοκύριακα το πλήθος πολλαπλασιάζεται. Η γενική συνέλευση διαρκεί μέχρι τα μεσάνυχτα ή κλείνει με μια προγραμματισμένη εκδήλωση, όπως προβολή ταινίας. Στο υπόλοιπο μέρος της τεράστιας πλατείας οι άνθρωποι πίνουν, καπνίζουν, κάνουν ταχυδακτυλουργίες, σκέιτμπόαρντ ή ποδήλατο, συζητούν ζωηρά, βγάζουν λόγους, παίζουν μουσική, μαζεύονται σε κύκλους, χορεύουν, ακούνε συναυλίες techno ή κλασικής μουσικής, κάθονται ή απλώς στέκονται, περιδιαβαίνουν τους χώρους.
Μια ομάδα έχει κατασκευάσει επανειλημμένα ένα οικοδόμημα από ξύλο και πανιά. Είναι οι “zadistes,” αυτοί που υπερασπίζονται μια ZAD ή Ζώνη Άμυνας. Έχουν κατασκευάσει μια ημιμόνιμη σκηνή τέσσερις φορές την οποία κατεδαφίζει η αστυνομία σε λίγες ώρες. Μια νεαρή γυναίκα από τους zadistes είπε: “Προσπαθούμε να καταλάβουμε την πλατεία, να χτίσουμε κάτι ανθεκτικό”. Ξεσπώντας στη γενική συνέλευση είπε “θέλουμε να κάνουμε κάτι συγκεκριμένο”. Εξήγησε ότι ο στόχος τους είναι “να κάνουμε δικό μας αυτό το μέρος, ακόμη και όταν σβήσει το κίνημα ενάντια στο νόμο για τις εργασιακές σχέσεις. Πολλές ανοησίες λέγονται στη γενική συνέλευση και επίσης υπάρχουν πολλοί πολιτικοί τουρίστες. Εμείς προσπαθούμε να δημιουργήσουμε μια θετική δύναμη ενάντια στην αστυνομία”. Όταν ρώτησαν ποια είναι τα ιδιαίτερα αιτήματά τους , είπε “δεν έχουμε ιδιαίτερα αιτήματα εκτός από το ότι είμαστε αντίθετοι με τον εργασιακό νόμο και τον κόσμο που αντιπροσωπεύει. Προσπαθούμε να δημιουργήσουμε έναν αυτόνομο χώρο”.
Αυτή και άλλες απόπειρες κατάληψης της πλατείας δεν έχουν (ακόμη) πετύχει εν μέρει λόγω της αστυνομικής καταστολής και εν μέρει λόγω της έλλειψης καταληψιών. Σύμφωνα με έναν άνδρα που στέκεται πίσω από τραπέζι στη σκηνή της “επιμελητείας”, “η Γαλλία δεν έχει πολλούς ανθρώπους πρόθυμους να καταλάβουν μια πλατεία, όπως έγινε στην Ισπανία ή τις ΗΠΑ, κυρίως επειδή η οικονομική και η στεγαστική κρίση της δεν είναι εξίσου σοβαρή. Δεν έχουμε τις δυνάμεις να καταλάβουμε μόνιμα την πλατεία”.
Ένα απόγευμα τριγύριζα και παρακολουθούσα τις επιτροπές. Στην επιτροπή για τις δράσεις περίπου 30 άνθρωποι συζητούσαν κλεισμένοι μέσα επί μία ολόκληρη ημέρα προκειμένου να γράψουν ένα μανιφέστο. Ήθελαν να “χαράξουν σε μάρμαρο” τον τρόπο λειτουργίας τους, εν μέρει για να “ξεπεράσουν μερικά προβλήματα επικοινωνίας”. Περιστασιακά, κάποιος νεοφερμένος πρότεινε μια δραστηριότητα για όλο το κίνημα. Η επιτροπή απαντούσε ότι δεν ήταν η δουλειά της να συντονίζει όλες τις δράσεις , αλλά θα διαβίβαζε την πρόταση στην επιτροπή καλωσορίσματος και συντονισμού που θα μπορούσε να τη βάλει στην ημερήσια διάταξη – το ίδιο θα μπορούσε να κάνει και ο άνθρωπος που το πρότεινε.
Η επιτροπή για τη δημοκρατία πάσχιζε να καθορίσει πώς ή εάν θα γίνονταν ψηφοφορίες στη γενική συνέλευση. Μέχρι στιγμής, η γενική συνέλευση δεν ψηφίζει ούτε αποφασίζει ως σώμα και κάποιοι αισθάνονται ότι το κίνημα δεν έχει προσανατολισμό. Πώς όμως μπορεί να ψηφίσει ένα σώμα που βρίσκεται σε διαρκή ρευστότητα και με πολλούς που δεν γνωρίζουν τα βασικά θέματα που έχουν συζητηθεί ήδη; Αυτά αποτελούν σοβαρά εμπόδια. Η συμμετοχή όλων και η οριζόντια λειτουργία, για τις οποίες το κίνημα είναι τόσο υπερήφανο, από ορισμένους θεωρούνται ένα είδος παγίδευσης. Έχουν συζητηθεί πολλές μέθοδοι ψηφοφορίας και μερικές έχουν προταθεί στη συγκέντρωση όλων των επιτροπών. Η συζήτηση επίσης, ξεστρατίζοντας, ασχολήθηκε για πολύ με το ζήτημα της βίας πριν επανέλθει στο θέμα της δημοκρατίας.
Η επιτροπή πολιτικής οικονομίας διπλασιάστηκε σε μέγεθος όσο χρόνο την παρακολουθούσα. Ο συντονιστής της συζήτησης ανακοίνωνε σε τακτά χρονικά διαστήματα στους νεοεισερχόμενους ότι αυτή ήταν η επιτροπή οικονομίας και εξίσου τακτικά τον διόρθωναν “πολιτικής οικονομίας”. Οι συμμετέχοντες συγκρούονταν σε θέματα όπως η φορολογία και η αναδιανομή, οι τρέχοντες και οι μελλοντικοί τρόποι παραγωγής, οι επιχειρήσεις που βασίζονται στην αλληλεγγύη, ο παραγωγισμός, οι φορολογικοί παράδεισοι και ο ρόλος του κράτους. Ένας νέος είπε ότι, αντί να εθνικοποιηθεί η παραγωγή, πράγμα που οδηγεί στον παραγωγισμό, μια καλή ιδέα θα ήταν να εθνικοποιηθεί η διανομή. Ένας άλλος επίσης νέος άνθρωπος με κοστούμι και γραβάτα είπε ότι είναι καπιταλιστής που ίδρυσε δύο διαφορετικές επιχειρήσεις. Είπε πως εντυπωσιάστηκε από αυτή τη διαδικασία, την οποία παρομοίασε με την αρχαία ελληνική αγορά. Πρόσθεσε ότι είναι αντίθετος με τις μεγάλες εταιρείες που δεν πληρώνουν φόρους και ότι υποστηρίζει τα κοινωνικά προγράμματα.
Στην επιτροπή για τον φεμινισμό, ανοικτή μόνο για γυναίκες και γυναίκες από αλλαγή φύλου, οι συμμετέχουσες συζητούσαν πόσο απογοητευμένες είναι επειδή υφίστανται συνεχώς τον σεξισμό, όπως εκφράζεται με τις αποδοκιμασίες και με τα εμπόδια στην επαγγελματική εξέλιξη. Κάθε λίγα λεπτά η συντονίστρια έλεγε στους άνδρες που μαζεύονταν γύρω να φύγουν εφόσον ήταν μια αποκλειστικά γυναικεία επιτροπή. Μερικές φορές έφευγαν, άλλες έμεναν και η συζήτηση συνεχιζόταν.
Στην επιτροπή σχεδίου, οι άνθρωποι σκίτσαραν σε μεγάλα κομμάτια χαρτιού πάνω σ'ένα τραπέζι. Στην επιτροπή για τα νοσοκομεία, γυναίκες και άντρες με λευκές μπλούζες αντάλλασσαν πληροφορίες για τις επιδεινούμενες εργασιακές συνθήκες στο ιατρικό επάγγελμα. Στην επιτροπή ποίησης , οι άνθρωποι διάβαζαν τα ποιήματά τους δυνατά και κάποιος τραγουδούσε. Στην επιτροπή για τα πανεπιστήμια εκπρόσωποι διάφορων πανεπιστημίων μιλούσαν για τις προσπάθειές τους να κινητοποιήσουν τον κόσμο ενάντια στο νομοσχέδιο για τις εργασιακές σχέσεις και για τα προβλήματα που δημιουργούνται εξαιτίας της λειψής χρηματοδότησης της ανώτατης εκπαίδευσης. Στην επιτροπή για τις κοινωνικές υπηρεσίες, οι κοινωνικοί λειτουργοί συζητούσαν πώς να οργανωθούν και να διαμαρτυρηθούν για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι υπηρεσίες τους λόγω των περικοπών του προϋπολογισμού. Οι εργάτες των σιδηροδρόμων είχαν ένα τραπεζάκι και πληροφορούσαν τους περαστικούς για τις ομοιότητες ανάμεσα στο εργασιακό νομοσχέδιο και τη συνεχή επιδείνωση των εργασιακών συνθηκών στον κλάδο τους. Την 1η Μαΐου, ύστερα από ένα μήνα ζωής του “Nuit Debout “, συγκροτήθηκε μια νέα επιτροπή, η επιτροπή στρατηγικής, προφανώς λόγω ανάγκης.
Οι γενικές συνελεύσεις ασχολούνται με ένα συνονθύλευμα θεμάτων, όπως οι συνθήκες στα σφαγεία, οι επιδράσεις της κοινωνίας στην ψυχολογία των παιδιών, η σύγκρουση στο Κονγκό, ένα αυθεντικό ποίημα, η δημιουργία ενός νέου κόμματος στα πρότυπα του Podemos, οι φορητές τουαλέτες που θα έδινε το δημαρχείο , η ιστορία της Πρωτομαγιάς, ο σεισμός στο Εκουαδόρ, η βία στο κίνημα, το BDS (μποϊκοτάζ, μη επένδυση, κυρώσεις ενάντια στο κράτος-απαρτχάιντ του Ισραήλ), μια ομιλία από έναν πρόσφατα αποφυλακισμένο που ήθελε να μοιραστεί τα συναισθήματά του, ο Μάης του 1968, το κράτος έκτακτης ανάγκης, η ιδέα να φορολογούνται τα ρομπότ που καταργούν θέσεις εργασίας, η κρατική τρομοκρατία, οι προεδρικές εκλογές του 2017, οι απεργίες των ταχυδρομικών και πώς να υποστηριχτούν, η προετοιμασία μιας γενικής απεργίας, ένα τραγούδι, το Podemos, η ανατροπή του ν/σ για τις εργασιακές σχέσεις, η αλληλέγγυα οικονομία και οι ηθικές επιχειρήσεις, η βία , ο γαλλικός ιμπεριαλισμός στο Τσαντ, ένα πηγαίο ποίημα, οι προκαταλήψεις της στατιστικής για την ανεργία, το “να μην ψηφιστεί κανείς από τους από πάνω”, η οικονομική κρίση στην Ελλάδα, η αντίθεση στο μπλοκάρισμα των γραμμών του υπόγειου γιατί εμποδίζει τους ανθρώπους από τα προάστια να προσέλθουν, η 6η Δημοκρατία (σήμερα είναι η 5η), κάτι που είδαν στην τηλεόραση την περασμένη νύχτα, ένα ποίημα, ο Μπέρνι Σάντερς, η γενική απεργία.
Ένας μεσήλικας είπε: “Νομίζω πως η συζήτηση έχει στερέψει. Καλώ όλους να φέρουν νέες ιδέες. Η ιδέα μου είναι ότι θα έπρεπε να απαιτήσουμε οι πρόεδροι να έχουν μία θητεία”. Ένας άνδρας που προηγουμένως ήταν στην κατασκήνωση των αστέγων είπε: “Καλώ όλη τη Γαλλία να αποκλείσει όλες τις μεγάλες πλατείες και τους ανοιχτούς χώρους”. Μια γυναίκα γύρω στα 50 είπε ότι “θα πρέπει να φτιάξουμε ένα άγαλμα που αντιπροσωπεύει το Nuit Debout και να το βάλουμε στη μέση της πλατείας, δίπλα στο άγαλμα της δημοκρατίας”. Ένας νέος άνδρας είπε, “πρέπει να μιλήσουμε για τις εκλογές του 2017 και να δημιουργήσουμε ένα συνεργατικό, οριζόντιο κίνημα , και όχι ένα κόμμα, για να προωθήσει υποψηφίους που όταν νικήσουν θα αρνηθούν να αναλάβουν την εξουσία, θα τη δώσουν αμέσως στο λαό μέσω τυχαίας επιλογής των αξιωματούχων και δημοψηφισμάτων”.
Ένας νέος πήρε το μικρόφωνο και είπε χειροκροτούμενος “Γεια σας σύντροφοι! Αποκαλώ τον εαυτό μου πραγματικό αναρχικό”. Συνέχισε, “αυτό που με ενδιαφέρει είναι η συρρίκνωση του κράτους και των θεσμών του όπου κι αν βρίσκονται. Είμαι σ'ένα κίνημα που ονομάζεται 'Φοιτητές για την Ελευθερία', το οποίο έχει πολλές τοπικές ομάδες. Θέλουμε να διαδώσουμε τις φιλελεύθερες ιδέες, θέλουμε λιγότερο κράτος, λιγότερες μεγάλες επιχειρήσεις (ζητωκραυγές), λιγότερους θεσμούς, τόσο στην οικονομία όσο και στη ζωή μας (περισσότερα χειροκροτήματα). Αγωνιζόμαστε για ελεύθερη μετανάστευση, ενάντια στο κράτος έκτακτης ανάγκης, κάνουμε εργαστήρια για το πώς κωδικοποιείται το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο και βοηθούμε τους ανθρώπους να δημιουργήσουν τις δικές τους επιχειρήσεις. Ενδιαφερόμαστε να βοηθήσουμε τους ανθρώπους να σηκωθούν όρθιοι με όλους τους τρόπους, με ενώσεις, με νέες επιχειρήσεις, για να δείξουμε ότι δεν χρειαζόμαστε θεσμούς που παίρνουν τη μοίρα μας στα χέρια τους”. Διάβασε ένα ποίημα που περιείχε ρήσεις του Μαρξ και του Γκράμσι και τελείωσε με το “Ζήτω η Ελευθερία”. Οι αναρχικοί, που ήταν στο κέφι από τις μπίρες, τον χειροκρότησαν χωρίς πιθανώς να αντιληφθούν ότι ο ομιλητής συνηγορούσε υπέρ των ιδεών του Φρίντριχ φον Χάγιεκ και της Άιν Ραντ.
Ένας μαύρος με προφορά των προαστίων μίλησε γύρω στις 11.30 μ.μ. απευθυνόμενος στον κόσμο που καθόταν: “Θέλω να πω τι στο διάβολο κάνουμε εδώ; Σταματήστε να μιλάτε, σηκωθείτε πάνω, γιατί δεν κάνουμε μια πορεία κάπου; Ας κάνουμε κάτι! Σηκωθείτε πάνω, επιτέλους! Είναι αυτή νύχτα καθισμένων ή νύχτα όρθιων;” Ο συντονιστής πήρε πίσω το μικρόφωνο και είπε στο πλήθος, “καθίστε κάτω όλοι να ακούσουμε τον τελευταίο ομιλητή ... “ και ένας γηραιότερος άνδρας διάβασε ένα εξεγερτικό ποίημα.
Όσοι από μειονότητες ήταν παρόντες στέκονταν περισσότερο στην άκρη παρά συμμετείχαν. Σπανίως κάποιος με προφορά των προαστίων έπαιρνε το μικρόφωνο. Η προσπάθεια να υπάρξει “σύγκλιση” με τα εργατικά προάστια , όπου συνήθως ζουν οι Αφρικανοί και οι Άραβες, είναι ένα ζήτημα που επανέρχεται συνεχώς και έχουν γίνει απόπειρες να υπάρξουν παρόμοιες συγκεντρώσεις σ'αυτά, αλλά με περιορισμένη επιτυχία. Το ίδιο φαινόμενο παρατηρήθηκε και στο Occupy Wall Street, οι προσπάθειες να συγκροτηθούν συνελεύσεις στο Μπρούκλιν ή σε συγκεκριμένες γειτονιές δεν απέδωσαν.
Η εφημερίδα Le Monde παρουσίασε έναν ακτιβιστή των προαστίων που, σύμφωνα με το ρεπορτάζ της, έλεγε: “Νομίζω ότι βρίσκονται μίλια μακριά από εμάς. Το αστυνομικό κράτος που αποκηρύσσουν εμείς το ζούμε πολλά χρόνια. Πού ήταν όταν ξεσηκώθηκαν τα προάστια το 2005;” Ένας άλλος φερόταν να λέει: “Είναι τόσο ασαφές, δεν βλέπω ποια είναι τα αιτήματά τους”.
Το πλήθος στην Πλατεία Δημοκρατίας δεν είναι πολύ ποικίλο, κυρίως αποτελείται από νεαρούς αστούς μποέμ, φοιτητές, συνταξιούχους και ατημέλητους αναρχικούς. Ένας νεαρός άνδρας που, σύμφωνα με τα λεγόμενά του, πολιτικοποιήθηκε κατά τη διάρκεια του παγκόσμιου “κινήματος των πλατειών” το 2011, είπε “Είναι υπέροχο! Ελπίζω να διαρκέσει. Πολλοί εδώ λένε ,μετά από το Κίνημα της 15ης Μαΐου (στην Ισπανία), ότι “δεν έχουμε αιτήματα”, αλλά εγώ προτιμώ να λέω “ζητάμε τα πάντα!”. Ήταν στην πλατεία σχεδόν κάθε βράδυ, από την αρχή. “Είναι αναρχικό κίνημα, παρά τις προθέσεις του. Υπάρχουν νεαροί μπουρζουάδες που έχουν απομακρυνθεί από την κυβέρνηση και σκληροπυρηνικοί ακτιβιστές που είναι αυτόνομοι, αναρχικοί, όλες οι αποχρώσεις του κόκκινου. Είναι πλουραλιστικό, ελευθεριακό – όλοι το αγαπούν”. Όταν ρωτήθηκε τι σκέφτεται για το μέλλον, είπε, “νομίζω ότι είτε θα μορφοποιηθεί σε ένα εκλογικό κίνημα όπως το Podemos ,ή θα υπάρξει επαναστατική κόπωση και εξάντληση”. Μια άλλη διακριτή πιθανότητα είναι να σταματήσει η αστυνομία να δίνει την άδεια των συγκεντρώσεων, αναγκάζοντας το κίνημα να ακολουθήσει άλλη πορεία.
Οι ομιλητές συχνά επαινούν το κίνημα , πρόκειται για ένα συναίσθημα ευρέως αποδεκτό. Μια νέα γυναίκα που βρέθηκε πολλές φορές στο “Nuit Debout"μου είπε ότι το “σημαντικό είναι πως βρισκόμαστε εδώ, ακόμη κι αν αυτό δεν οδηγεί πουθενά , θα είμαστε εδώ. Είναι μια αγορά , όχι μόνο για να μιλάς , αλλά και για να ακούς. Ελπίζω να συνεχιστεί και να δυναμώσει. Δείχνει ότι η κοινωνία μας είναι ακόμη ανθρώπινη”. Παρά τον ασυγκρότητο, απολίτικο και απλοϊκό χαρακτήρα πολλών ομιλιών, η κατάληψη ενός δημόσιου χώρου με σκοπό την ελεύθερη έκφραση είναι πραγματικά θετικό γεγονός. Η επιτυχία των ανοικτών επιτροπών και των συνελεύσεων μπορεί επίσης να ιδωθεί ως μια αντίδραση στην απομόνωση του διαδικτύου. Σύμφωνα με τον ιστορικό και κοινωνιολόγο Εμανουέλ Τοντ , το "Nuit Debout"αποτελεί “ένα στάδιο στην ωρίμανση της σκέψης”.
Από την άλλη, πολλοί περευρισκόμενοι εξέφρασαν σκεπτικισμό. Ένας νέος που στεκόταν στις παρυφές της συνέλευσης μου είπε “είναι καλό, αλλά δεν είμαι σίγουρος για το τι θα βγει απ'αυτό, υπάρχει στασιμότητα. Δεν νομίζω ότι θα οδηγήσει κάπου. Είναι πολύ ατομικιστικό και εγκεφαλικό, του λείπει η σπίθα”. Ένας νέος Άραβας , που βρέθηκε στην πλατεία για πρώτη φορά, μου είπε: “Είναι καλό, αλλά εύκολα μπορεί να υποχωρήσει ή να αποσπαστεί από το βαθύτερο σκοπό του. Καλείται ο κόσμος να απαλλαγεί από τους κρατικούς θεσμούς, αλλά χρειαζόμαστε το κράτος. Φαίνεται σαν πολλοί άνθρωποι να προωθούν την αναρχία. Αλλιώς το βρίσκω θετικό. Πιστεύω ότι θα πρέπει να προσπαθήσουν να φτιάξουν ένα γαλλικό Podemos.” Ένας νεαρός μαύρος, που κι αυτός βρέθηκε εκεί για πρώτη φορά, είπε: “Νιώθω αδιάφορα γι'αυτό που γίνεται, έχω τις αμφιβολίες μου. Δεν νομίζω ότι θα οδηγήσει κάπου. Είναι απολίτικο”. Μια γυναίκα με το μωρό της, που είχε έλθει από περιέργεια, είπε: “Μοιάζει με τσίρκο, είναι σκόρπιο, δεν έχει δομή και αυτό είναι ενοχλητικό. Δεν μπορεί να είναι έτσι ένα κίνημα”.
Ένας νεαρός άνδρας που ερχόταν τακτικά στο “Nuit Debout"από το ξεκίνημά του, είπε: “Στην αρχή ήμουν αισιόδοξος και νόμιζα ότι όσα διαδραματίζονται εδώ θα έδιναν στις διαμαρτυρίες νέες διαστάσεις. Όμως, όλα αυτά τα διαφορετικά θέματα και αιτήματα έχουν διαλύσει το κίνημα, είναι σαν σκορποχώρι. Επίσης υπάρχει μια πραγματικά αρνητική στάση απέναντι στα συνδικάτα, και αυτό είναι ντροπή. Δεν γίνεται πραγματική προσπάθεια να βγουν έξω και να καλέσουν τους εργάτες να συμμετέχουν”.
Τους συμμετέχοντες διαιρεί επίσης το θέμα της βίας, το οποίο αποτελεί μόνιμο θέμα συζήτησης. Ένας νέος που ήταν παρών από την αρχή είπε: “Αυτό είναι διαφορετικό από το Occupy Wall Street το οποίο ήταν επικεντρωμένο στον εαυτό του και από το κίνημα της 15ης Μαΐου [στην Ισπανία]: εδώ έχουμε δράση στα περιθώρια της κατάληψης. Το Occupy και το κίνημα της 15ης Μαΐου ήταν κατηγορηματικά μη βίαια , αλλά εδώ αυτό δεν ισχύει. Υπάρχει μια σχέση έντασης με την αστυνομία, γεγονότα ξεσπούν όλη την ώρα. Επίσης, μικρές ομάδες ακροδεξιών, εθνικιστών προσπάθησαν να έλθουν εδώ, αλλά διώχτηκαν κλοτσηδόν”.
Είναι αλήθεια επίσης ότι η “οριζοντιότητα” και η συμπεριληπτικότητα του “Nuit Debout"δεν είναι αποδεκτές από όλους. Ομιλητές ανέφεραν με σαφήνεια ότι ορισμένα είδη πολιτικής δεν είναι ευπρόσδεκτα, όπως η ακροδεξιά και οι “κρυπτο-φασίστες”, όρος που συχνά χρησιμοποιείται από αναρχικούς για να χαρακτηρίσουν αυτούς που προωθούν τα γαλλικά εθνικά συμφέροντα ενάντια στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ένας ακτιβιστής-μπλόγκερ ενάντια στην ΕΕ διώχτηκε από την πλατεία από την ομάδα “ηρεμίας” που, όπως μου είπαν αξιόπιστοι άνθρωποι, αποτελείται κυρίως από έμπειρους antifas.
Έχουν επίσης ξεσπάσει διαμάχες μεταξύ ποικίλων πολύ δραστήριων ομάδων (δεν θα τις αποκαλούσαμε “οργανωτές” διότι πιθανώς θα αρνούνταν έναν τέτοιο όρο) που αλληλοκατηγορούνται για σκοτεινές προθέσεις όπως για κρυπτοφασισμό . Έτσι υπάρχουν δύο επίσημοι ιστότοποι (https://www.convergence-des-luttes.org/και http://www.nuitdebout.fr/) και διαπληκτίζονται για τον έλεγχο των σελίδων στο facebook.
Στην Πλατεία Δημοκρατίας δεν είναι παρούσες όλες οι αποχρώσεις του κόκκινου. Ενώ είναι παρούσα μια τροτσκιστική ομάδα [το Νέο Αντικαπιταλιστικό Κόμμα] χωρίς όμως να παρουσιάζεται με το όνομά της , μια άλλη (Lutte Ouvrière) μένει μακριά, εφόσον έγινε σαφές ότι τα πολιτικά κόμματα δεν είναι ευπρόσδεκτα και όλοι οφείλουν να μιλούν μόνο προσωπικά. Ωστόσο, η νεολαία του Γαλλικού Κομμουνιστικού Κόμματος ξέφυγε από αυτό τον περιορισμό έχοντας ένα ταμπλό και παίζοντας χορευτική μουσική.
Η μεγαλύτερη συνδικαλιστική ομοσπονδία, η CGT, έδειξε κάποια επιφύλαξη, αλλά εκφράζει συμπάθεια προς το κίνημα και είναι πρόθυμη να συνεργαστεί μαζί του με συντονισμένο τρόπο, αν είναι δυνατόν. Μια πιο ριζοσπαστική ομοσπονδία, η Sud-Solidaires, έχει πιο στενές σχέσεις. Η δημιουργία δεσμών με τους εργάτες είναι προβληματική για το “Nuit Debout", ενώ κάποιοι συμμετέχοντες έχουν επιφυλάξεις για τα συνδικάτα. Είναι καθαρό πως ένα κίνημα που δραστηριοποιείται από τις 6 μ.μ. μέχρι τις προχωρημένες μεταμεσονύχτιες ώρες δεν μπορεί να αναμένει ευρεία συμμετοχή των εργαζομένων.
Προσπαθώντας να ωθήσει σε ένα νέο επίπεδο το κίνημα που βοήθησε να ξεσπάσει, το περιοδικό Fakirδιοργάνωσε μια μεγάλη συνάντηση, στις 20 Απριλίου, σε μια αίθουσα συνδικάτου κοντά στην Πλατεία Δημοκρατίας. Το θέμα της συζήτησης ήταν: “Nuit Debout: το επόμενο βήμα”. Σε μια κατάμεστη και γεμάτη ενθουσιασμό αίθουσα δεκάδες ομιλητές εξύμνησαν το κίνημά τους και αναφέρθηκαν γενικά στη δημιουργία δεσμών με τα συνδικάτα και την εργατική τάξη. Ορισμένοι μίλησαν για γενική απεργία. Ο αρχισυντάκτης του Fakir, Φρανσουά Ρουφέν, είπε ότι χρειαζόμαστε στρατηγικό σχέδιο μάχης και πρότεινε μια μεγάλη εκδήλωση μαζί με τα συνδικάτα , στην Πλατεία Δημοκρατίας, ύστερα από την πορεία της Πρωτομαγιάς. Ο Σερζ Αλιμί , αρχισυντάκτης της Le Monde Diplomatique, προειδοποίησε ότι το κίνημα ήταν πολύ επικεντρωμένο στον εαυτό του ώστε να αποτελεί κίνδυνο για τον αντίπαλο, ότι το να έχεις όλα τα κομμάτια ενός ρολογιού απλωμένα πάνω στο τραπέζι δεν σε βοηθά να σκεφτείς πώς θα το συναρμολογήσεις και θα το κάνεις να δουλέψει, αν δεν έχεις οδηγίες συναρμολόγησης , δηλαδή στρατηγική. Άλλοι έκαναν κριτική στο κίνημα: πώς μπορούμε να κάνουμε συμβατή την οριζοντιότητα με την αποτελεσματικότητα; Δεν έχουμε κατορθώσει να προκαλέσουμε τέτοιο πονοκέφαλο στον εχθρό που να τον κρατά ξάγρυπνο. Μιλάμε μόνο προσωπικά, και αρνούμενοι τους εκπροσώπους σημαίνει ότι απορρίπτουμε σημαντικές ιστορικές εμπειρίες. Είναι μια στείρα ενδοσκόπηση. Πρέπει να σκεφτούμε πώς θα ψηφίσουμε. Και μην ξεχνάτε την προτεραιότητα: την ανατροπή του σχεδίου νόμου για τις εργασιακές σχέσεις.
Ύστερα από τους προσκεκλημένους ομιλητές, η αίθουσα άνοιξε στο πλήθος και η συνάντηση έγινε χαοτική. Όσοι έπαιρναν το λόγο παρακαλούνταν να μιλήσουν για ένα λεπτό και να κάνουν συγκεκριμένες προτάσεις για το επόμενο βήμα και όχι να εκφράζονται, όπως γίνεται στη γενική συνέλευση. Πιστεύοντας ίσως ειλικρινά ότι διατυπώνουν συγκεκριμένες προτάσεις πολλοί βυθίστηκαν στις εσωτερικές διαμάχες μέσα στις επιτροπές. Κάποιοι αρνήθηκαν κατηγορηματικά οποιαδήποτε σύγκλιση με τα συνδικάτα: το “Nuit Debout"είναι αυτοδιαχειριζόμενο και αυτόνομο. Άλλοι είπαν ότι δεν περιμένουν τους διανοούμενους να τους πουν πώς θα οργανώσουν ένα μεγάλο γεγονός την Πρωτομαγιά. Μια γυναίκα είπε ότι έχει μια πολύ συγκεκριμένη πρόταση και μετά διάβασε ένα μακροσκελές κείμενο το οποίο πρότεινε να βγει σε προκήρυξη. Ο Ρουφέν πήρε επανειλημμένα το μικρόφωνο από ανθρώπους που δεν έκαναν συγκεκριμένες προτάσεις και ρωτούσε το πλήθος, λοιπόν θα συγκλίνουμε με τους αγώνες των συνδικάτων; Δεν έγινε ψηφοφορία, αν και φάνηκε ότι η ιδέα αυτή ήταν λίγο πολύ αποδεκτή. Η συνάντηση τελείωσε γρήγορα.
Από την άλλη, ύστερα από τη μεγάλη πολιτική διαδήλωση της 28ης Απριλίου , η γενική συνέλευση ήταν πιο οργανωμένη από το σύνηθες, με πρόγραμμα σχεδιασμένων ομιλιών από ηγέτες και αντιπροσώπους συνδικάτων, επιτροπών του “Nuit Debout"και των εθνικών συντονιστικών ομάδων των μαθητών των λυκείων και των φοιτητών. Στην ατζέντα τέθηκε η σύγκλιση όλων των προσπαθειών για να μην περάσει το σχέδιο νόμου για τις εργασιακές σχέσεις. Η ένταση ανάμεσα σε κάποιους ακτιβιστές του “Nuit Debout"και στα συνδικάτα εμφανίστηκε όταν το πλήθος φώναζε “γενική απεργία” τη στιγμή που πήρε το μικρόφωνο ένας ηγέτης της CGT. Την Πρωτομαγιά, μετά την πορεία το πλήθος ήταν μεγαλύτερο από συνήθως και η γενική συνέλευση προσανατολίστηκε σε ένα μόνο θέμα, τον εργασιακό νόμο, αλλά τα συνδικάτα δεν αντιπροσωπεύονταν επισήμως. Και οι δύο πορείες σημαδεύτηκαν από βία, με αναμετρήσεις ανάμεσα στην αστυνομία και μασκοφόρους διαδηλωτές που εκσφενδόνιζαν πέτρες, μπουκάλια και άλλα αντικείμενα. Η αστυνομία διέλυσε βίαια το “Nuit Debout"στις 28 Απριλίου αμέσως μετά τα μεσάνυχτα και γύρω στις 11.30 το βράδυ της Πρωτομαγιάς.
Το επόμενο γεγονός ήταν στις 3 Μαΐου , όταν το ν/σ για τα εργασιακά συζητήθηκε στην Εθνοσυνέλευση με διαδηλώσεις έξω από το κτίριο. Καθώς πλησιάζουν οι θερμοί μήνες , θα διαπιστώσουμε εάν το “Nuit Debout"μπορεί να εξελιχθεί, να δυναμώσει, να ξεπεράσει την αποδιοργάνωσή του, να συντονιστεί με άλλες ομάδες που παλεύουν ενάντια στο νόμο για την ελαστικότητα της εργασίας, να διδαχθεί από την εμπειρία του και να επιβιώσει από την αστυνομική καταστολή.
*Γιατί ένα ρεπορτάζ; Όχι, ασφαλώς, γιατί το ρεπορτάζ είναι αμερόληπτο ή μη επιλεκτικό. Επιπλέον είναι εκ των πραγμάτων μια στιγμιαία και μερική καταγραφή της πραγματικότητας-- δίνοντας, όμως, τη δυνατότητα να σχηματίσει κανείς πιο άμεση αντίληψη . Στη χώρα μας, κυρίως στα Μέσα της αριστεράς, υπάρχουν μεν αναλύσεις για το “NuitDebout”, απουσιάζουν όμως ως επί το πλείστον τα συγκεκριμένα γεγονότα και δρώντα υποκείμενα. Ταυτόχρονα, από τις αναλύσεις αυτές άλλες είναι άκριτα ενθουσιώδεις (εξαίρεση αποτελεί μια σχετικά πιο κριτική προσέγγιση του Φ. Λορντόν που φιλοξένησε η ιστοσελίδα “Ίσκρα”) άλλες άκριτα απορριπτικές (όπως π.χ. του “Ριζοσπάστη”). Το ρεπορτάζ καταγράφει δράσεις, στάσεις, διλήμματα, διαπάλη απόψεων, σ'αυτό που συμβατικά αποτελεί μια νέα εκδήλωση του φαινομένου των “αγανακτισμένων”, αλλά στις ιδιάζουσες συνθήκες της Γαλλίας και με την εμπειρία των εξελίξεων που μεσολάβησαν από το 2011. (Σ.τ.μ.)
**Στις 9 Μαΐου, ο Γάλλος πρωθυπουργός Μ. Βαλς, ύστερα από μια συνάντηση με βουλευτές του κόμματός του που είναι επικριτικοί έναντι του ν/σ για τις εργασιακές σχέσεις διαπίστωσε απουσία πλειοψηφίας και επέλεξε να περάσει το νόμο με τη βία, όπως γράφει σε ρεπορτάζ της η εφημερίδα “Liberation”, με διάταγμα, επικαλoύμενος ένα διαβόητο άρθρο, το 49 παρ. 3, του γαλλικού συντάγματος, που δίνει την ευχέρεια στην κυβέρνηση να θεσπίσει νόμο χωρίς να ψηφιστεί από τη Βουλή. Η αναμέτρηση τώρα αναμένεται με τις απεργίες που έχουν κηρύξει τα συνδικάτα στις 17 και 19 Μαΐου.(Σ.τ.μ.)
Πηγή: http://www.counterpunch.org/2016/05/03/what-is-the-nuit-debout/
Μετάφραση: Αριάδνη Αλαβάνου