(Δείτε ζωντανά την ΕΤ3http://veetle.com/index.php/channel/view#51b7cee75aed5/4fad9ac35c30a5f0726a2bdc6b65ed0e) Του Σωτήρη Μανιάτη
Το χειρότερο από όλα τα σενάρια επέλεξε να κάνει πράξη η κυβέρνηση βάζοντας «λουκέτο» στη
δημόσια ραδιοτηλεόραση. Με τρόπο αυταρχικό κατάφερε να πλήξει τον ίδιο τον κλάδο των ΜΜΕ, την ελευθερία της έκφρασης, την ίδια τη δημοκρατία. Αλλά ουσιαστικά η κυβέρνηση έβαλε «τα χεράκια της κι έβγαλε τα ματάκια της», όπως λέει ο λαός μας. Διότι με αυτή την ενέργεια και χωρίς κανένα πραγματικό δημοσιονομικό όφελος κατάφερε να βάλει μπουρλότο στα ασφαλιστικά ταμεία, να αυξήσει τους ανέργους κατά 2.656 άτομα μέσα σε μια στιγμή και να αφαιρέσει μερικά εκατομμύρια ευρώ από τον κρατικό κορβανά. Τόμπολα…
Tα οικονομικά
Η ΕΡΤ μπορεί να χαρακτηρίζεται ΔΕΚΟ, αλλά δεν επιβαρύνει ούτε ένα ευρώ τον κρατικό προϋπολογισμό, καθώς μοναδικά της έσοδα είναι το ανταποδοτικό τέλος (περίπου 300 εκατ. ευρώ τον χρόνο) και τα όποια διαφημιστικά έσοδα, τα οποία (με κυβερνητικές κατευθύνσεις) έχουν περιοριστεί στα περίπου 10 εκατ. ευρώ (από 55 εκατ. ευρώ που έφταναν παλαιότερα). Από αυτά τα έσοδα περίπου 84 εκατ. ευρώ καταβάλλονται για ασφαλιστικά ταμεία και φόρους. Συγκεκριμένα για το 2012 η ΕΡΤ κατέβαλε για: ΦΠΑ 28 εκατ. ευρώ, Ταμεία 32 εκατ. ευρώ, ΦΜΥ 9 εκατ. ευρώ, φόρο εισοδήματος 13 εκατ. ευρώ, λοιπούς φόρους 2 εκατ. ευρώ.
Ποιος κερδίζει λοιπόν και ποιος χάνει από αυτά; Σίγουρα δεν κερδίζει ούτε η δημοκρατία ούτε η ενημέρωση, αλλά ούτε και το υπό διαρκή οικονομική κρίση κράτος. Το εντυπωσιακό μάλιστα είναι ότι κλείνει μία από τις ελάχιστες κερδοφόρες -με τα όποια προβλήματά της- επιχειρήσεις που δεν επιβαρύνει στο ελάχιστο τον κρατικό προϋπολογισμό και παραμένει -για παράδειγμα- και πάλι ανέγγιχτη η «Βουλή Τηλεόραση», η οποία επιβαρύνει αποκλειστικά τον κρατικό προϋπολογισμό με περίπου 4.000.000 ευρώ (την τελευταία τετραετία, διότι τα προηγούμενα χρόνια ξοδεύονταν μέχρι και 10 εκατ. ευρώ). Και όμως υπήρχε μια σειρά από σενάρια που είχαν διοχετευτεί την τελευταία τριετία, για τα οποία μπορεί να υπήρξαν αντιρρήσεις, αλλά πάντως δεν οδηγούσαν σε οριστικό ξαφνικό θάνατο τη δημόσια ραδιοτηλεόραση.
Τα σενάρια
Από το τέλος του 2009 η κυβέρνηση Γιώργου Παπανδρέου είχε αρχίσει ένα συμμάζεμα στην ΕΡΤ, η οποία είναι ξεκάθαρο ότι είχε ξεφύγει πλήρως με ευθύνη βέβαια κυρίως των εκάστοτε κυβερνήσεων. Από τότε είχαν αρχίσει να διοχετεύονται πληροφορίες με διάφορα σενάρια.
Αρχικά μαζί με το συμμάζεμα ακουγόταν ότι θα σταματήσουν οριστικά οι συμβάσεις ορισμένου χρόνου, που είναι αλήθεια ότι ήταν ένα συνεχώς διογκούμενο φαινόμενο στο οποίο έπρεπε να μπει κάποια στιγμή ένα τέλος. Επειτα ήρθε ο Ηλίας Μόσιαλος να αναλάβει την ευθύνη της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης και να αρχίσει να διαδίδεται ένα νέο σενάριο που περιελάμβανε συρρίκνωση περιφερειακών ραδιοσταθμών, κλείσιμο της ΕΤ1 και της «Ραδιοτηλεόρασης». Τα περισσότερα εξ αυτών παρέμειναν κενό γράμμα, ενώ συνεχίστηκαν οι περικοπές και τα συμμαζέματα.
Το τελευταίο διάστημα είχαν επανέλθει και πάλι τέτοιου τύπου σενάρια που ανέφεραν μέχρι και τη χρήση εθελουσίας εξόδου, ώστε να μειωθεί περαιτέρω το προσωπικό κατά περίπου 600 με 700 θέσεις.
Το ίδιο διάστημα όμως άρχισαν να διοχετεύονται πληροφορίες για την πιθανότητα οριστικού «λουκέτου» του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα και το άνοιγμα προσεχώς ενός πιο μικρού και «ευέλικτου σχήματος». Κάτι όμως που έμοιαζε περισσότερο με κακόγουστο αστείο, καθώς ήταν εμφανές ότι δεν υπήρχε κανένας σχεδιασμός, απλά κάποιοι απίθανοι εγκέφαλοι έδειχναν να παίρνουν στα σοβαρά όσους έλεγαν ότι η κατάσταση στην ΕΡΤ γιατρεύεται μόνο με ένα σοκ και έκαναν λόγο για κλείσιμό της τη μια μέρα και άνοιγμά της την επομένη με διαφορετική διάρθρωση.
Μόνο που ακόμα κι αυτό να είχε αποφασιστεί θα προϋπέθετε ένα καλά οργανωμένο κράτος, ένα ακόμα καλύτερα οργανωμένο σχεδιασμό από τα αρμόδια υπουργεία και ευρύτερες πολιτικές και συνδικαλιστικές συμφωνίες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν συντεταγμένα στην επόμενη μέρα. Αντί όλων αυτών, οι ανεκδιήγητοι εγκέφαλοι του Μαξίμου επέλεξαν τον ξαφνικό θάνατο της ΕΡΤ. Και το δικαιολόγησαν κάνοντας λόγο για σκάνδαλα και σπατάλες στην ΕΡΤ. Ποιοι όμως τα δημιούργησαν αυτά; (Η απάντηση σε διπλανό ρεπορτάζ.)
Το 2009 ο ισολογισμός της ΕΡΤ έκλεισε με ζημίες 18,3 εκατ. ευρώ και 174 εκατ. ευρώ συνολικές υποχρεώσεις προς τρίτους και δάνεια τραπεζών. Το 2010 όμως άρχισε η αντίστροφη πορεία, με την ΕΡΤ να καταγράφει κέρδη προ φόρων 30,6 εκατ. ευρώ και να μειώνει τις συνολικές υποχρεώσεις στα 125 εκατ. ευρώ. Το 2011 τα κέρδη προ φόρων αυξήθηκαν στα 50,5 εκατ. ευρώ με τις συνολικές ζημίες να μειώνονται περαιτέρω στα 71 εκατ. ευρώ.
Η ίδια πορεία συνεχίστηκε και πέρσι με κέρδη προ φόρων περίπου 56 εκατ. ευρώ και τις συνολικές ζημίες να μειώνονται στα 61 εκατ. Για φέτος μάλιστα προβλέπονταν κέρδη προ φόρων 40 εκατ. ευρώ. Και να σημειωθεί ότι με κυβερνητική απόφαση αποφασίστηκε η σταδιακή αποχώρηση της ΕΡΤ από τις διαφημίσεις, με αποτέλεσμα τα διαφημιστικά της έσοδα να μειωθούν κατακόρυφα. Καθώς και ότι από φέτος υπάρχει πρόσθετη κρατική αφαίμαξη στο ανταποδοτικό τέλος, καθώς αποφασίστηκε περίπου 65 εκατ. ευρώ από τα έσοδα της ΕΡΤ να κατευθύνονται στο ΛΑΓΗΕ (ανανεώσιμες πηγές ενέργειες).
Αιματηρές περικοπές
Το συμμάζεμα αυτό της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης βέβαια δεν έγινε καθόλου… αναίμακτα. Οι εργαζόμενοι της ΕΡΤ υπέστησαν αλλεπάλληλες περικοπές σε μισθούς, επιδόματα, εργασία εκτός έδρας, υπερωρίες κ.ά., που ξεπέρασαν το 35% των μισθών τους, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις άγγιξε ακόμα και το 45%. Απομακρύνθηκαν σταδιακά οι πάνω από 1.300 συμβασιούχοι ορισμένου χρόνου, ενώ υπήρξαν και αρκετές αποχωρήσεις λόγω συνταξιοδότησης.
Υπολογίζεται ότι από τη μείωση δαπανών μισθοδοσίας (μείωση μισθών και αποχωρήσεις προσωπικού) εξοικονομήθηκαν πάνω από 85 εκατ. ευρώ. Από το συμμάζεμα λειτουργικών δαπανών και κόστους αγοράς προγράμματος εξοικονομήθηκαν άλλα 40 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της ΕΡΤ, που δεν έχουν διαψευστεί, στην πενταετία 2008-2012: τα έσοδα μειώθηκαν, λόγω κρίσης, κατά 64 εκατ. ευρώ, το πρωτογενές της πλεόνασμα αυξήθηκε κατά 61,2 εκατ. ευρώ, τα κέρδη προ φόρων επίσης αυξήθηκαν κατά 60,1 εκατ. ευρώ, ενώ οι υποχρεώσεις της εταιρείας προς τρίτους μειώθηκαν συνολικά κατά 105 εκατ. ευρώ.
s.maniatis@efsyn.gr