Με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο ο υπουργός Οικονομικών, Γιάννης Στουρνάρας, προαναγγέλλει τις κυβερνητικές προθέσεις για την απελευθέρωση των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας, επισημαίνοντας στην «Real News», ότι «εάν δεν κάνουμε κάτι, θα καταρρεύσουν οι τράπεζες».
Για τον κίνδυνο κατάρρευσης των τραπεζών προειδοποιεί ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας, αναφερόμενος στο πρόβλημα που προκύπτει από τα «κόκκινα» στεγαστικά δάνεια, θέτοντας ζήτημα σταδιακής επανεκκίνησης των πλειστηριασμών για την πρώτη κατοικία. Με αφορμή τις δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών αναδημοσιέυουμε από την Αυγή της Κυριακής το άρθρο της Κερασίνας Ραυτοπούλου
Κόκκινα δάνεια και πλειστηριασμοί πρώτης κατοικίας
Η καταστροφική ύφεση που βιώνουμε από το 2008 αναφέρεται από πολλούς ότι ήταν αποτέλεσμα ενός γενικότερου σχεδιασμού για εσωτερική υποτίμηση της χώρας, έτσι ώστε τα διεθνή κεφαλαιοκρατικά κέντρα να εξαγοράσουν τα ελληνικά περιουσιακά στοιχεία σε εξευτελιστικές τιμές. Αυτό ενέχει μια δόση υπερβολής ως προς την πρόθεση, αλλά το αποτέλεσμα είναι μάλλον το ίδιο.
Σήμερα μετά από τρία χρόνια εφαρμογής των Μνημονίων, βιώνουμε καταστάσεις που, αν μας έλεγαν πριν από τρία χρόνια ότι θα συμβούν, δεν θα το πιστεύαμε. Και όμως οι απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων είναι ήδη γεγονός, το σύστημα υγείας είναι υπό διάλυση, η παιδεία επίσης, τα ασφαλιστικά ταμεία δεν αντέχουν για πολύ ακόμη, η φοροεισπρακτική τακτική των κυβερνητικών σχηματισμών αδυνατίζει ακόμη περισσότερο το πενιχρό εισόδημά μας, ενώ αφήνει ανέγγιχτα τα υψηλά εισοδήματα και τον πλούτο (αποδεδειγμένα, αφού μέχρι και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού βάζει πρόστιμα στο Ελληνικό Δημόσιο για μη είσπραξη φόρων από τους κεφαλαιούχους).
Και δεν φτάνουν αυτά, αλλά θα πρέπει τώρα, με την άρση της απαγόρευσης των πλειστηριασμών, να αντιμετωπιστεί και το ενδεχόμενο να χάσουν το σπίτι τους οι δανειολήπτες που αδυνατούν να πληρώσουν τις δόσεις των δανείων τους.
Ήδη από τα 72,4 δισ. στεγαστικών τα 17 δισ. περίπου (ποσοστό 23%) και από τα 29,1 δισ. καταναλωτικών τα 12,3 δισ. (ποσοστό 42,3%) είναι κόκκινα. Στα παραπάνω ποσά δεν περιλαμβάνονται και επιχειρηματικά δάνεια με υποθήκες σε πρώτες κατοικίες, επειδή δεν εμπίπτουν στο καθεστώς προστασίας του Νόμου.
Περισσότερα από 180.000 νοικοκυριά με στεγαστικά πρώτης κατοικίας αδυνατούν να αποπληρώσουν τις οφειλές τους και βρίσκονται σήμερα στο κόκκινο. Από αυτά, σε καθεστώς προστασίας (δηλαδή μέχρι 200.000 ευρώ αντικειμενική αξία ακινήτων και πρώτη κατοικία) είναι περίπου τα 150.000 νοικοκυριά.
Αν γίνει άρση της προστασίας, θα μπει άμεσα σε λειτουργία η διαδικασία της αναγκαστικής είσπραξης των τραπεζικών οφειλών με κατασχέσεις και εκκίνηση της διαδικασίας των πλειστηριασμών και οι 150.000 κατοικίες θα προστεθούν στην αγορά ακινήτων. Με το δεδομένο, ότι ήδη στην αγορά ακινήτων βρίσκονται αδιάθετες περίπου 200.000 κατοικίες, είναι εύκολο να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι θα προκληθεί μια εκρηκτική και άμεση κατάρρευση των τιμών στην αγορά των ακινήτων.
Στο "κόκκινο" δάνεια ύψους 67 δισ. ευρώ
Όσον αφορά στις τράπεζες τα στοιχεία των καθυστερημένων δανείων είναι συντριπτικά:
Για το πρώτο τρίμηνο του 2013, σε σύνολο 223,8 δισ. χαρτοφυλακίου δανείων του ελληνικού τραπεζικού συστήματος τα 62,2 δισ. είναι κόκκινα, ενώ για το πρώτο εξάμηνο το ποσό των κόκκινων δανείων θα υπερβεί τα 67 δισ. Οι αναδιαρθρώσεις δανείων που εμφανίζουν οι τράπεζες και κατά γενική ομολογία είναι καλυμμένες καθυστερήσεις που εμφανίζονται ως ενήμερες αναδιαρθρώσεις και συνήθως το 80% δεν αποπληρώνονται, φθάνουν στο ποσό των 12 δισ.
Από αυτά τα στοιχεία το σύνολο των καθυστερήσεων στα τραπεζικά δάνεια θα ξεπεράσει τα 70 με 75 δισ. με τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις.
Η χώρα μας, εκτός από την πρωτιά που έχει στα ποσοστά ανεργίας, εμφανίζεται να έχει και την πρωτιά σε ποσοστά κόκκινων δανείων. Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του ΔΝΤ για την Ελλάδα, τα κόκκινα δάνεια στην Ελλάδα έχουν εκρηκτική αύξηση κατά την περίοδο 2008-2012, πολύ μεγαλύτερη από την αντίστοιχη στις άλλες χώρες του Νότου Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία που τα μη παραγωγικά δάνεια (μη εκτοκιζόμενα δάνεια - NPL's) δεν υπερβαίνουν το 10%. Αυτό κάνει την ελληνική περίπτωση μοναδική στην Ευρώπη.
Η πλευρά των τραπεζών θεωρεί ότι υπάρχει πολύ μεγαλύτερη κάλυψη από σχηματισμό προβλέψεων και διασφαλίσεις στα στεγαστικά και στα δάνεια με υποθήκες σε πρώτη κατοικία. Πράγματι η έκθεση της BlackRock, που δημοσιοποιήθηκε από την ΤτΕ, εμφανίζει ότι οι σωρευμένες προβλέψεις των ελληνικών τραπεζών για επισφάλειες ήταν περίπου 24 δισ. Πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι η BlackRock υπολόγισε μείωση της τιμής των ενυπόθηκων κατοικιών κατά 30% της αξίας αγοράς, και έτσι προκύπτει ότι τα ενυπόθηκα δάνεια σε πρώτη κατοικία είναι καλυμμένα από προβλέψεις και αξία υποθηκών.
Από το ποσό των 49 δισ., που διατέθηκε στο τραπεζικό σύστημα, με χρέωση του Ελληνικού Δημοσίου μέσω το ΤΧΣ, τα 22 δισ. αφορούν στην κάλυψη των επισφαλών δανείων (συμπεριλαμβάνονται και οι επισφάλειες των τραπεζών που «εξυγιάνθηκαν» δηλαδή Αγροτική, ΤΤ, Proton κ.λπ.).
Το συμπέρασμα όλων των παραπάνω είναι ότι τα στεγαστικά δάνεια αποτελούν για τις τράπεζες σημαντικό στοιχείο του ενεργητικού τους, ακόμη και αν είναι καθυστερημένα, επειδή έχουν μεγάλο ποσοστό κάλυψης.
Με αυτή τη βασική αρχή οι τραπεζίτες δεν επιθυμούν την άρση προστασίας των κατοικιών, επειδή, αν καταρρεύσει η αγορά ακινήτων, θα υποχρεωθούν να μειώσουν την αξία των υποθηκών τους, γεγονός που θα αυξήσει τις επισφάλειες και τις προβλέψεις τους και κατά συνέπεια τις κεφαλαιακές απαιτήσεις τους για κάλυψη των επιπλέον ζημιών.
Δημιουργείται έντονη η υπόνοια ότι ο άμεσος στόχος της άρσης της προστασίας των κατοικιών από πλειστηριασμούς είναι η πρόκληση της κατάρρευσης της αγοράς ακινήτων για ευνόητους λόγους (όπως π.χ. για διευκόλυνση της διείσδυσης του κεφαλαίου στην ελληνική ακίνητη περιουσία).
Υπάρχει έντονη φημολογία ότι έχουν ήδη χαρτογραφηθεί οι «ελκυστικά εμπορικές περιοχές» και αναμένεται η πτώση των τιμών για να εξαγοραστούν σε εξευτελιστικές τιμές από τα «κοράκια» που καραδοκούν και οσμίζονται τις ευκαιρίες για κερδοσκοπία.
Τι επιδιώκει η κυβέρνηση
Το ερωτηματικό είναι μετά από όλα αυτά: Τι κάνει η κυβέρνηση;
Νομοθετεί ρύθμιση, που κατά γενική ομολογία είναι το απόλυτο τίποτε, αφού οι όροι και οι περιορισμοί που θέτουν τελικά αποκλείουν από την ένταξη στη ρύθμιση πολύ μεγάλο ποσοστό δανειοληπτών με καθυστερήσεις. Ειδικότερα αποκλείεται μεγάλος αριθμός δανειοληπτών που ανήκουν στους μικροεπιχειρηματίες - εμπόρους και ελεύθερους επαγγελματίες, οι οποίοι έχουν δει την επιχείρησή τους να χάνει το 80% με 90% του κύκλου εργασιών τους και είναι πνιγμένοι στα χρέη από την εμπορική τους επιχείρηση και το ελάχιστο που ζητούν είναι να διασώσουν το σπίτι τους.
Ετοιμάζεται να αφήσει ελεύθερους του πλειστηριασμούς υποκύπτοντας στις εντολές της τρόικας και των κερδοσκόπων, που «βλέπουν» να τους ανοίγεται ήδη ο δρόμος για τις ελληνικές περιουσίες, αφού η κατάρρευση της αγοράς των ελληνικών ακινήτων ήταν ο αρχικός τους στόχος για την πλήρη άλωση του ελληνικού πλούτου. Οι ιδιωτικοποιήσεις δεν μπορεί να έχουν επιτυχία αν δεν προηγηθεί η πλήρης κατάρρευση των τιμών των ακινήτων και αυτό θα γίνει μόνο με την απελευθέρωση των πλειστηριασμών.
Ο ισχυρισμός ότι η απελευθέρωση θα ισχύει μόνο για τους έχοντες τη δυνατότητα να πληρώσουν τα δάνειά τους και δεν τα αποπληρώνουν είναι ανυπόστατος, επειδή η προστασία αφορά μόνο τους μισθωτούς και συνταξιούχους και την πρώτη κατοικία. Υπενθυμίζουμε ότι η απαγόρευση πλειστηριασμών ισχύει μόνο για τις τραπεζικές οφειλές και μόνο για φυσικά πρόσωπα με πρώτη κατοικία.
Οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ
Οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ για άμεση ανακούφιση των υπερχρεωμένων νοικοκυριών είναι περισσότερο επίκαιρες από ποτέ.
Οι επερχόμενες απολύσεις των δημοσίων υπαλλήλων επιδεινώνουν το πρόβλημα και επιπλέον προκαλεί αγανάκτηση η άδικη μεταχείριση των πολιτών, που βιώνουν από τη μια την απειλή της ανεργίας και της απώλειας της εργασίας τους και από την άλλη τη μεγάλη απειλή να μείνουν και άστεγοι, αφού αίρεται το καθεστώς προστασίας της κατοικίας τους.
Για την αποκατάσταση της ισορροπίας της κοινωνίας και για την προστασία του Έλληνα πολίτη, που βιώνει συνθήκες σύνθλιψης και απώλειας του εισοδήματός του και της εργασίας του, θα πρέπει άμεσα να παραταθεί η απαγόρευση των πλειστηριασμών για τραπεζικές οφειλές για μια πενταετία και να επεκταθεί και σε εμπόρους, ελεύθερους επαγγελματίες, που έχουν μόνο πρώτη κατοικία. Επίσης να υιοθετηθεί πρόγραμμα ρυθμίσεων με διαγραφή των οφειλών που δεν υπάρχει η δυνατότητα να αποπληρωθούν, για την ανακούφιση των δανειοληπτών. Να δοθεί προτεραιότητα σε εκείνους που είναι χρόνια ασθενείς, ανάπηροι, άνεργοι, απολυμένοι και ανήκουν σε οικογένειες που δεν έχουν ούτε έναν εργαζόμενο.
Είναι καιρός να γίνει κατανοητό ότι δεν υπάρχει εξυγίανση των τραπεζών χωρίς γενναίες διαγραφές οφειλών.
Τα δεδομένα λένε ότι:
* Διατέθηκαν ήδη στις τράπεζες 40 δισ., από τα 50 δισ. που χρεώθηκαν συνολικά οι Έλληνες φορολογούμενοι.
* Υπάρχει ένα υπόλοιπο περίπου 10 δισ. στο ΤΧΣ, που παραμένει αδιάθετο για κάλυψη μελλοντικών τραπεζικών επισφαλειών.
* Μετά την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης ο υπουργός Οικονομικών και ο διοικητής της ΤτΕ υποστηρίζουν ότι το τραπεζικό μας σύστημα είναι επαρκώς κεφαλαιοποιημένο, δηλαδή ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας των συστημικών τραπεζών είναι πάνω από το ελάχιστο αποδεκτό 9% (όπως δημοσιεύτηκε, από 11,2% μέχρι και 14,3%) και, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις τους, οι καταθέσεις έχουν ήδη επιστρέψει στις τράπεζες.
Συμπεραίνεται ότι μπορεί να διατεθεί το απαιτούμενο ποσό για διαγραφές οφειλών, χωρίς να κινδυνεύει η κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών, και παράλληλα να εφαρμοστεί μια πραγματική ρύθμιση οφειλών, που να προσαρμόζεται στις ανάγκες διαβίωσης των ασθενέστερων οικονομικά πολιτών, ώστε να υπάρξει ανακούφιση των υπερχρεωμένων αλλά και εξυγίανση του τραπεζικού συστήματος για να χρηματοδοτήσει τις ανάγκες της πραγματικής οικονομίας.
Όλα τα παραπάνω μπορεί να εφαρμοστούν εφόσον ισχύσει η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για ένα τραπεζικό σύστημα υπό δημόσια ιδιοκτησία και έλεγχο, αφού το Ελληνικό Δημόσιο (μέσω του ΤΧΣ) αποτελεί τον βασικό μέτοχο στις τέσσερις συστημικές τράπεζες.
Υπενθυμίζεται ότι μετά τις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου των τεσσάρων συστημικών τραπεζών το 2013 το ποσοστό του ΤΧΣ επί του μετοχικού τους κεφαλαίου διαμορφώθηκε: Εθνική Τράπεζα 84,35%, Τράπεζα Πειραιώς 81,01%, Alpha Bank 83,71% και Eurobank 93,55%.
Είναι εμφανής η παγκόσμια πρωτοτυπία να διατηρείται ο έλεγχος των τραπεζών από τους παλαιούς μετόχους, που το ποσοστό τους στην καλύτερη περίπτωση είναι μικρότερο του 19%, και όχι από τον πραγματικό μέτοχο (το Ελληνικό Δημόσιο), που κατέχει τουλάχιστον το 80%!
Διαβάστε ακόμα: Ο ΣΥΡΙΖΑ ενάντια στην άρση της απαγόρευσης πλειστηριασμών και υπέρ μιας νέας «σεισάχθειας»
Πηγή: avgi.gr