Η ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΠΟΥ ΚΥΡΙΑΡΧΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΑΙΘΡΟ, το βουνό: ψυχαγωγικά γήπεδα, τόποι προορισμένοι για ξεκούραση των ανθρώπων της πόλης. Η μεταπολεμική αλλά και η μεταπολιτευτική Ελλάδα χαρακτηρίσθηκε από την εγκατάλειψή τους. Η οικοδόμηση πόλεων διέρρηξε τη σχέση τους με τη φύση.
ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΑΝΟΗΤΗ Η ΑΝΑΓΚΗ ΦΥΓΗΣ ΑΠΟ ΤΟ ΑΞΕΝΟ, ιδιαίτερα της Αθήνας. Ωστόσο, μια νέα σχέση πόλης-υπαίθρου, αστικού πολιτισμού, αντιλήψεων, συμπεριφορών, επαφής με το χώρο της υπαίθρου,η χρήση του αγροτικού χώρου απαιτούν συζήτηση. Αλλά και οι άνθρωποι της υπαίθρου σε μια άνιση πολιτισμική σχέση εκδήλωσαν μια υποτέλεια στην «μητροπολιτική» επιβολή. Αυτή τη σχέση αλλά και μια ερμηνευτική του πολιτισμικού και φυσικού όγκου του βουνού, την αξιοποίησή του, περιγράφει η καθηγήτρια γεωφιλοσοφίας Λουίζα Μπονέζιο.
AΝΤΙ ΜΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΠΟΛΙΤΩΝ καλλιεργήθηκε η ψυχοκοινωνική οργάνωση αλλοτρίωσης, αυτοκαταστροφικής διάρρηξης δεσμών με την εργασία, τους τόπους, τα παραγωγικά, πολιτισμικά, οικιστικά συστήματα της ιστορίας και της υπαίθρου. Το ατομικό, κρατικό, συντεχνιακό ακύρωσε δεσμούς αλληλεγγύης, τοποφιλίας, οριζόντιας οικονομίας. Με αποτέλεσμα συμπεριφορές αποξένωσης από το πολιτισμικό περιβάλλον και δάνειους τρόπους ζωής.
ΜΕ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ ΧΡΕΟΥΣ, ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ, αλλά και συμπεριφορών πληρώνουμε και την κυριαρχία του ουίσκυ επί του οίνου. Το κρασί ταιριάζει στην Ελλάδα. Εδώ είναι ο Διόνυσος. Στην Κρήτη ταιριάζει η ρακί. Και η λύρα στα βουνά της.
ΣΤΗ ΖΗΡΕΙΑ «ΔΕΝ ΠΑΕΙ» ΟΥΤΕ ΤΟ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ, ΟΥΤΕ ΤΟ ΡΟΚ. Δεν έχει ανάγκη εξηλεκτρισμού. Περιβαλλοντική συνείδηση και ροκ ή τα «πολλά γκάζια» στη Ζήρεια είναι έννοιες ασύμβατες. Ο Κυλλήνιος ήχος είναι καθαρός, φυσικός. Του ταιριάζει μια μουσική φυσικότητα. Όπως και η βουή του μύθου. Το βουνό εκπαιδεύει στον φυσικό πολιτισμό, στον βιόκοσμο συμπληρωματικότητας, ο ήχος του είναι εγκώμιο στην βραδύτητα. Εκεί ακόμα και ο ρυθμός του χρόνου μετράει αργά. Στα ορεινά της κεντρικής Ευρώπης η λέξη ρολόγια δεν υπάρχει. Μιλούν για «σήματα του χρόνου».
ΣΕΒΑΣΜΟΣ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ (φυσικό, οικιστικό, κοινωνικό) σημαίνει πολλά. Πρώτα σημαίνει γνώση της ιστορικής τους διαμόρφωσης. Και επένδυση με όρους προστιθέμενης αξίας. Ως προς το φυσικό περιβάλλον σημαίνει και αυτοπεριορισμός των ανθρώπων με υιοθέτηση κανόνων συμπεριφοράς απέναντί του. Αντίστοιχους με τους κανόνες που διέπουν τις διανθρώπινες σχέσεις.
ΔΕΝ ΤΑΙΡΙΑΖΕΙ ΣΤΗ ΖΗΡΕΙΑ Η ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΤΟΥ ΦΙΝΛΑΝΔΙΚΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ που έκανε ο Δήμος. Αυτό που ονομάζουν σαλέ. Και αποσιωπούν την περιβαλλοντική ενημέρωση ως κύριο θεσμικό προορισμό του. Εισάγουν στην αμνησία, στο fusion, στο εξωγενές. Έχουμε αναφερθεί στο περιοδικό «Οικοτοπία» το 2005, γι΄αυτά και στη μελέτη για τη natura. Οι τόποι, (όπως και η Ζήρεια) δεν μπορούν να είναι υπόβαθρα οποιωνδήποτε δραστηριοτήτων.
ΈΝΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΣΧΕΔΙΑΣΤΙΚΩΝ ΑΦΕΤΗΡΙΩΝ είναι η πρόταση ανάπλασης του ποταμού Σύθα και της παραλίας Ξυλοκάστρου. Αυτά στο εκλογικό δημοτικό πρόγραμμα της Αρμονικής Ανάπτυξης το 2002. Θέλησε να δείξει ότι οι αφετηρίες μετασχηματισμών, οι προγραμματικές σκέψεις βασίζονται στην εδαφική, φυσική, ιστορική και κοινωνική υποδομή και κληρονομιά.
Αυτά μπορούν όμως να αναδείξουν αυτογενείς δυνάμεις, άνθρωποι πολιτικής παιδείας. Που θα αντιστρέψουν την καθοδική πορεία. Με επανάκτηση νοήματος λέξεων και τόπων. Και αν η Ελλάδα αρχίσει να σκέπτεται.
[Γρηγόρης Κλαδούχος-Ξυλόκαστρο-25/8/13]