O θεσμός της αυτοδιοίκησης οδηγείται σε διάλυση από τις μνημονιακές πολιτικές. Επιβάλλεται στους ΟΤΑ να γίνουν πλεονασματικοί, όταν έχουν υποστεί την τεράστια μείωση των πόρων κατά 60%. Υποθηκεύεται η αυτονομία τους μέσω του παρατηρητηρίου. Διαλύεται ο κοινωνικός χαρακτήρας τους. Απολύονται εργαζόμενοι.
Αυτοί σχεδιασμοί θέλουν να μετατρέψουν τους δήμους σε φοροεισπρακτικό μηχανισμό, επιδιώκουν να αποσυνδέσουν την χρηματοδότηση μέσω των κεντρικών αυτοτελών πόρων, με το φόρο ακινήτων. Ετοιμάζονται 5 με 6 χιλ. νέες απολύσεις (κινητικότητα, διαθεσιμότητα) εργαζομένων στους Ο.Τ.Α., ναρκοθετώντας περεταίρω το χαρακτήρα και την υπόσταση του θεσμού. Στον αντίποδα προωθούνται λύσεις όπως η ίδρυση «Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων» (ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ.), μεταφέροντας την οικονομική επιβάρυνση στους δημότες, επιβάλλοντας την ποιο σκληρή νεοφιλελεύθερη πολιτική στο θεσμό της αυτοδιοίκησης.
Από την άλλη η πλήρης ιδιωτικοποίηση της αυτοδιοίκησης είναι προ των πυλών. Γερμανικά συμφέροντα ιδιωτικά και αυτοδιοικητικά, προχωρούν σε ένα new deal μέσω του Αναπτυξιακού Επενδυτικού Ταμείου που υπέγραψε Χατζηδάκης , Στουρνάρας , Σόϊμπλε, ώστε να πραγματοποιηθεί η άλωση της τοπικής αυτοδιοίκηση μέσω δράσεων σε τομείς όπως η ενέργεια, τα απορρίμματα, ο τουρισμός κλπ. Η Ελληνογερμανική συνέλευση και ο Φούχτελ εργάζεται πυρετωδώς σε αυτή την κατεύθυνση και παίρνουν δημόσια τα εύσημα από την Μέρκελ.
Γίνεται φανερό ότι ο εκλογικός χαρακτήρας των αυτοδιοικητικών εκλογών συναντιέται ίσως για πρώτη φορά με τόσο άμεσα κεντρικά πολιτικά διακυβεύματα για την ανατροπή των ασκούμενων πολιτικών σε κυβερνητικό και αυτοδιοικητικό επίπεδο καθώς και η αποτύπωση της κοινωνικής δυσπιστίας προς την κυβέρνηση.
Το Μαξίμου έχοντας χάσει κάθε ψυχραιμία λειτουργεί σε πανικό και η όλη προσπάθεια του επικεντρώνεται στον εκλογικό νόμο που θα εξασφαλίζει (α) την συνέχιση της τοπική αυτοδιοίκηση ως υποχείριο της κεντρικής εξουσίας για να συνεχίσουν να υλοποιούνται τα σχέδια της και (β) την αποπολιτικοποίηση
των αυτοδιοικητικών εκλογών ώστε να θολώσουν ένα αποτέλεσμα καταδίκης της κυβερνητικής πολιτικής . Όμως κάτι τέτοιο δεν θα καρποφορήσει.
Οι όποιοι σχεδιασμοί θα γυρίσουν μπούμερανγκ. Ο θυμός, η αγανάκτηση και η οργή σε μια κοινωνία που βρίσκεται σε απόγνωση και ανθρωπιστική κρίση είναι ποτάμι που συνεχώς φουσκώνει και θα συμπαρασύρει κάθε πολιτικό κουτσαβακισμό.
Η αυτοδιοίκηση αποτελούσε πάντα για την αριστερά χώρο υπεράσπισης της δημοκρατίας και πεδίο ευρύτερων κοινωνικών και πολιτικών συμμαχιών για μια γνήσια λαϊκή εξουσία στην αυτοδιοίκηση. Στην συγκυρία όπου τα μνημόνια βάλουν ευθέως κατά της κοινωνίας, ο αγώνας για δημοκρατία αποτελεί προϋπόθεση ύπαρξη της. Είναι παράγοντας αλληλεγγύης και πολιτισμού, που θα περιορίσει τις κοινωνικές ανισότητες, που θα βάλει φραγμό στον κοινωνικό αυτοματισμό, που θα αντισταθεί στη διχαστική πολιτική των άκρων.
Είναι αυτή που καλείται να συμβάλει, ώστε να μην υπάρξει καμία δημοκρατική οπισθοδρόμηση, και να δοθεί διέξοδος με προοδευτικό και δημοκρατικό τρόπο στην οικονομική και κοινωνική κρίση. Το στοίχημα για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι αν, θα εκφράσει αυτές τις τεράστιες ανακατατάξεις και τις διαφοροποιήσεις από τις μνημονιακές πολιτικές που έχουν συντελεστεί.
Χρειαζόμαστε όλες αυτές οι ανακατατάξεις στο τοπικό επίπεδο και να αποκτήσουν πολιτικό και κοινωνικό βάθος, να συναντηθούν με την κοινωνική. Ελπίδα, ώστε να υπάρξουν πολιτικές που θα αγκαλιάσουν χιλιάδες πολίτες και εργαζόμενους. Το πολιτικό σύστημα βρίσκεται σε κρίση και απαξίωση, η εμπιστοσύνη με τους πολίτες έχει διαρραγεί. Είναι προφανές ότι με παλιές και φθαρμένες πολιτικές δεν μπορούμε να προχωρήσουμε, χρειαζόμαστε καινοτόμες απαντήσεις. Επιβάλλεται να επιδιώξουμε τις ευρύτερες συμμαχίες σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο πάνω σε προγραμματικές συμφωνίες που θα παίρνουν υπόψη ότι αυτές θα λειτουργήσουν στα πλαίσια μιας κυβέρνηση της αριστεράς, με νέο θεσμικό πλαίσιο, με κοινωνικό χαρακτήρα και αλληλεγγύη, με συμβολή στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας . Η αυτοδιοίκηση για την αριστερά δεν αποτελεί χώρο κομματικής εξουσίας δεν είναι απλά μια καλύτερη διαχείριση ενός συστήματος που βρίσκεται σε κρίση, αλλά πεδίο της λαϊκής συμμετοχής, δημοκρατίας και διακυβέρνησης, αποτελεί το φύτρο ενός ευρύτερου αυτοδιοικητικού κινήματος, που θα γεννά και θα καλλιεργεί θεσμικά ψήγματα ενός νέου κοινωνικού μετασχηματισμού.
* Παναγιώτης Σκούτας, Μέλος Κ.Ε γραμματεία Τοπικής Αυτοδιοίκησης ΣΥΡΙΖΑ
Αυτοί σχεδιασμοί θέλουν να μετατρέψουν τους δήμους σε φοροεισπρακτικό μηχανισμό, επιδιώκουν να αποσυνδέσουν την χρηματοδότηση μέσω των κεντρικών αυτοτελών πόρων, με το φόρο ακινήτων. Ετοιμάζονται 5 με 6 χιλ. νέες απολύσεις (κινητικότητα, διαθεσιμότητα) εργαζομένων στους Ο.Τ.Α., ναρκοθετώντας περεταίρω το χαρακτήρα και την υπόσταση του θεσμού. Στον αντίποδα προωθούνται λύσεις όπως η ίδρυση «Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων» (ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ.), μεταφέροντας την οικονομική επιβάρυνση στους δημότες, επιβάλλοντας την ποιο σκληρή νεοφιλελεύθερη πολιτική στο θεσμό της αυτοδιοίκησης.
Από την άλλη η πλήρης ιδιωτικοποίηση της αυτοδιοίκησης είναι προ των πυλών. Γερμανικά συμφέροντα ιδιωτικά και αυτοδιοικητικά, προχωρούν σε ένα new deal μέσω του Αναπτυξιακού Επενδυτικού Ταμείου που υπέγραψε Χατζηδάκης , Στουρνάρας , Σόϊμπλε, ώστε να πραγματοποιηθεί η άλωση της τοπικής αυτοδιοίκηση μέσω δράσεων σε τομείς όπως η ενέργεια, τα απορρίμματα, ο τουρισμός κλπ. Η Ελληνογερμανική συνέλευση και ο Φούχτελ εργάζεται πυρετωδώς σε αυτή την κατεύθυνση και παίρνουν δημόσια τα εύσημα από την Μέρκελ.
Γίνεται φανερό ότι ο εκλογικός χαρακτήρας των αυτοδιοικητικών εκλογών συναντιέται ίσως για πρώτη φορά με τόσο άμεσα κεντρικά πολιτικά διακυβεύματα για την ανατροπή των ασκούμενων πολιτικών σε κυβερνητικό και αυτοδιοικητικό επίπεδο καθώς και η αποτύπωση της κοινωνικής δυσπιστίας προς την κυβέρνηση.
Το Μαξίμου έχοντας χάσει κάθε ψυχραιμία λειτουργεί σε πανικό και η όλη προσπάθεια του επικεντρώνεται στον εκλογικό νόμο που θα εξασφαλίζει (α) την συνέχιση της τοπική αυτοδιοίκηση ως υποχείριο της κεντρικής εξουσίας για να συνεχίσουν να υλοποιούνται τα σχέδια της και (β) την αποπολιτικοποίηση
των αυτοδιοικητικών εκλογών ώστε να θολώσουν ένα αποτέλεσμα καταδίκης της κυβερνητικής πολιτικής . Όμως κάτι τέτοιο δεν θα καρποφορήσει.
Οι όποιοι σχεδιασμοί θα γυρίσουν μπούμερανγκ. Ο θυμός, η αγανάκτηση και η οργή σε μια κοινωνία που βρίσκεται σε απόγνωση και ανθρωπιστική κρίση είναι ποτάμι που συνεχώς φουσκώνει και θα συμπαρασύρει κάθε πολιτικό κουτσαβακισμό.
Η αυτοδιοίκηση αποτελούσε πάντα για την αριστερά χώρο υπεράσπισης της δημοκρατίας και πεδίο ευρύτερων κοινωνικών και πολιτικών συμμαχιών για μια γνήσια λαϊκή εξουσία στην αυτοδιοίκηση. Στην συγκυρία όπου τα μνημόνια βάλουν ευθέως κατά της κοινωνίας, ο αγώνας για δημοκρατία αποτελεί προϋπόθεση ύπαρξη της. Είναι παράγοντας αλληλεγγύης και πολιτισμού, που θα περιορίσει τις κοινωνικές ανισότητες, που θα βάλει φραγμό στον κοινωνικό αυτοματισμό, που θα αντισταθεί στη διχαστική πολιτική των άκρων.
Είναι αυτή που καλείται να συμβάλει, ώστε να μην υπάρξει καμία δημοκρατική οπισθοδρόμηση, και να δοθεί διέξοδος με προοδευτικό και δημοκρατικό τρόπο στην οικονομική και κοινωνική κρίση. Το στοίχημα για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι αν, θα εκφράσει αυτές τις τεράστιες ανακατατάξεις και τις διαφοροποιήσεις από τις μνημονιακές πολιτικές που έχουν συντελεστεί.
Χρειαζόμαστε όλες αυτές οι ανακατατάξεις στο τοπικό επίπεδο και να αποκτήσουν πολιτικό και κοινωνικό βάθος, να συναντηθούν με την κοινωνική. Ελπίδα, ώστε να υπάρξουν πολιτικές που θα αγκαλιάσουν χιλιάδες πολίτες και εργαζόμενους. Το πολιτικό σύστημα βρίσκεται σε κρίση και απαξίωση, η εμπιστοσύνη με τους πολίτες έχει διαρραγεί. Είναι προφανές ότι με παλιές και φθαρμένες πολιτικές δεν μπορούμε να προχωρήσουμε, χρειαζόμαστε καινοτόμες απαντήσεις. Επιβάλλεται να επιδιώξουμε τις ευρύτερες συμμαχίες σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο πάνω σε προγραμματικές συμφωνίες που θα παίρνουν υπόψη ότι αυτές θα λειτουργήσουν στα πλαίσια μιας κυβέρνηση της αριστεράς, με νέο θεσμικό πλαίσιο, με κοινωνικό χαρακτήρα και αλληλεγγύη, με συμβολή στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας . Η αυτοδιοίκηση για την αριστερά δεν αποτελεί χώρο κομματικής εξουσίας δεν είναι απλά μια καλύτερη διαχείριση ενός συστήματος που βρίσκεται σε κρίση, αλλά πεδίο της λαϊκής συμμετοχής, δημοκρατίας και διακυβέρνησης, αποτελεί το φύτρο ενός ευρύτερου αυτοδιοικητικού κινήματος, που θα γεννά και θα καλλιεργεί θεσμικά ψήγματα ενός νέου κοινωνικού μετασχηματισμού.
* Παναγιώτης Σκούτας, Μέλος Κ.Ε γραμματεία Τοπικής Αυτοδιοίκησης ΣΥΡΙΖΑ