Συνολικά, οι δαπάνες για την Παιδεία (τακτικός προϋπολογισμός και Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων) από το 2009 μέχρι το 2014 έχουν μειωθεί κατά 35,5% (2,5 δισ. ευρώ λιγότερα). Όμως, το ξέφρενο πάρτι των περικοπών δεν σταματάει εδώ. Οι μνημονιακές συμφωνίες ορίζουν ότι μέχρι το 2016 οι δαπάνες για την Παιδεία θα έχουν μειωθεί κατά 47%! Σχολεία και πανεπιστήμια μετρούν ήδη απίστευτες απώλειες.
Καταρρέουν τα πανεπιστήμια
Το τελευταίο χτύπημα της χρονιάς το δέχτηκαν τα πανεπιστήμια, τα οποία κλήθηκαν να παραδώσουν στη φωτιά των περικοπών 1.349 εργαζόμενους από τις διοικητικές και υποστηρικτικές τους υπηρεσίες. Από τις διαθεσιμότητες καταρρέουν οι κορωνίδες της ανώτατης εκπαίδευσης στη χώρα μας. Ορισμένα παραδείγματα:
Από το ΕΜΠ απομακρύνεται το 45% του υποστηρικτικού προσωπικού και το 70% του διοικητικού. Επτά στους δέκα υπαλλήλους από τις γραμματείες των τμημάτων θα απολυθούν. Πλήρη αποδιάρθρωση θα υποστούν οι γραμματείες έξι σχολών. Καταργούνται ολόκληρα τμήματα με καθοριστικό ρόλο, όπως το Τμήμα Μεταπτυχιακών Σπουδών. Το ίδρυμα δεν θα δύναται να οργανώνει πλέον μεταπτυχιακές σπουδές, δεν θα υποστηρίζει ξένες γλώσσες, δεν θα είναι σε θέση να οργανώνει πρακτική άσκηση. Μόνο κατ'οικονομίαν θα διεξάγει τις προπτυχιακές σπουδές. Αποδιαρθρώνεται η Γραμματεία Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας, που αποτελεί αιχμή του δόρατος για το ίδρυμα, με την απόλυση του 60% του προσωπικού της. Αποδυναμώνεται η γραμματεία του Τεχνολογικού Πάρκου Λαυρίου κατά 75%, η οποία αποτελεί τον μοχλό ανάπτυξης και καινοτομίας του ΕΜΠ. Το Τμήμα Προστασίας Εγκαταστάσεων σχεδόν καταργείται, ενώ το Τμήμα Φοιτητικής Μέριμνας θα στελεχώνεται πλέον από τρία άτομα, με αποτέλεσμα το ίδρυμα να μην ανταποκρίνεται στις παροχές που οφείλει στους χιλιάδες φοιτητές του.
Σε λειτουργική απαγόρευση έχει οδηγηθεί και το ΕΚΠΑ, το οποίο διαπιστώνει πλήρη αδυναμία παροχής οποιασδήποτε διοικητικής υποστήριξης στους φοιτητές του και στα μέλη ΔΕΠ. Πολυπληθή τμήματα, όπως το Χημικό και της Πληροφορικής, μένουν χωρίς κανέναν υπάλληλο. Με έναν (!) υπάλληλο θα βρεθούν οι γραμματείες των Τμημάτων Γαλλικής Φιλολογίας και Φαρμακευτικής. Αποδεκατισμένες είναι οι γραμματείες των Τμημάτων Ιατρικής, Νομικής και Εκπαίδευσης στην Προσχολική Ηλικία. Θα υπάρξουν σοβαρότατα προβλήματα στην έκδοση αποτελεσμάτων, πτυχίων και πιστοποιητικών, καθώς η μηχανογράφηση έχασε το 40% του προσωπικού της. Οι ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες θα μειώσουν ή θα διακόψουν πολλές υπηρεσίες, ενώ υπονομεύεται πλήρως η λειτουργία των πανεπιστημιακών κλινικών και νοσοκομείων. Τέλος, το ίδρυμα μένει χωρίς φύλαξη.
Απανωτά χτυπήματα στο δημόσιο σχολείο
Αντίστοιχα χτυπήματα δέχτηκαν τόσο η πρωτοβάθμια όσο και η δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Θυμίζουμε τα πιο βασικά:
- Το βούλιαγμα του ολοήμερου σχολείου και των τμημάτων παιδιών με ειδικές ανάγκες.
- Η αύξηση των μαθητών στους 30 ανά τμήμα.
- Τα λουκέτα στα σχολεία, οι συγχωνεύσεις και οι συμπτύξεις τμημάτων. Από το 2011, έχουν κλείσει πάνω από 1.200 σχολεία στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση και 102 επαγγελματικές σχολές. Χιλιάδες μαθητές διανύουν καθημερινά μεγάλες αποστάσεις είτε επειδή το σχολείο τους έκλεισε, είτε επειδή δεν «χωράνε» μετά τις συμπτύξεις τμημάτων.
- Αποψίλωση του εκπαιδευτικού προσωπικού. Στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση (από τον Ιούνιο του 2010) υπηρετούν 30.000 εκπαιδευτικοί λιγότεροι. Η μείωση του εκπαιδευτικού προσωπικού φτάνει πλέον το 30%. Έτσι, από 102.360 εκπαιδευτικούς το 2010, φτάσαμε στους 72.428 το 2013.
- Απολύθηκαν 10.000 αναπληρωτές από την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Φέτος, στα γυμνάσια και τα λύκεια της χώρας, προσλήφθηκαν μόλις 390 αναπληρωτές, έναντι 3.757 το προηγούμενο σχολικό έτος 2012-13 (90% μείωση) και 5.527 το 2011-12 (93% μείωση).
- Τέθηκαν σε 8μηνη διαθεσιμότητα και με τον κίνδυνο της απόλυσης 1.992 εκπαιδευτικοί της επαγγελματικής εκπαίδευσης και 395 σε υποχρεωτική μετάταξη σε διοικητικές θέσεις, με αποτέλεσμα την κατάργηση των τριών πιο δημοφιλών τομέων στα δημόσια επαγγελματικά λύκεια και στις επαγγελματικές σχολές (Υγείας - Πρόνοιας, Εφαρμοσμένων Τεχνών, Αισθητικής - Κομμωτικής). Περισσότεροι από 10.000 μαθητές έμειναν χωρίς την ειδικότητα που είχαν επιλέξει για να σπουδάσουν, ενώ άλλοι τόσοι, αυτοί που εμπίπτουν στο μεταβατικό καθεστώς και συνεχίζουν στην τελευταία τάξη για να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους στην ειδικότητά τους, στην πλειονότητά τους δεν κάνουν μαθήματα μέχρι σήμερα, γιατί οι καθηγητές τους έχουν τεθεί σε διαθεσιμότητα.
- Η ομηρεία χιλιάδων καθηγητών που κρίνονται υπεράριθμοι, μέσω της αύξησης του διδακτικού ωραρίου κατά δύο ώρες. Η άμεση επίπτωση του μέτρου ήταν η υποχρεωτική μετάταξη 5.000 εκπαιδευτικών στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση και σε διοικητικές θέσεις. Η φάμπρικα που έστησαν με τους «υπεράριθμους», μόλις τώρα ξεκίνησε να δουλεύει. Τα προϊόντα της, δηλαδή υποχρεωτικές μετακινήσεις ανά την Ελλάδα και απολύσεις, αναμένεται να βγουν στην... αγορά από φέτος. Τον δρόμο των απολύσεων θα πλατύνει και το νέο σύστημα αξιολόγησης του εκπαιδευτικού, που βασίζεται και στις επιδόσεις των μαθητών σε εθνικής κλίμακας εξετάσεις. Τα κακά αποτελέσματα θα χρεώνονται στους «κακούς» εκπαιδευτικούς που δεν ξέρουν να κάνουν τη δουλειά τους και σε πρώτη φάση θα τιμωρούνται με μισθολογική και βαθμολογική καθήλωση και σε δεύτερη φάση με απομάκρυνση.
- Επιβολή απαράδεκτων συνθηκών εργασίας με καθιέρωση, μεταξύ άλλων, του θεσμού του εκπαιδευτικού "delivery", όπου ένας εκπαιδευτικός υποχρεώνεται να καλύπτει μέχρι και πέντε σχολεία της περιφέρειάς του, προκειμένου να συμπληρώσει το ωράριο. Το μέτρο αυτό, πέρα από την εργασιακή εξόντωση των εκπαιδευτικών, διαλύει και την παιδαγωγική διαδικασία στα σχολεία, καθιερώνοντας απρόσωπες σχέσεις μεταξύ καθηγητών και μαθητών.
Μαύρος προγραμματισμός
Όπως προκύπτει από τον προγραμματισμό του υπουργείου Παιδείας, η επίθεση στην εκπαίδευση θα ενταθεί, με κύρια μέτρα τα εξής:
* 1.676 νέες καταργήσεις - συγχωνεύσεις σχολείων.
* Το Π.Δ. για τις υποχρεωτικές μεταθέσεις των εκπαιδευτικών.
* Τη μείωση του αριθμού των αναπληρωτών - ωρομισθίων.
* Τον «εξορθολογισμό» του μισθολογικού κόστους για τους εκπαιδευτικούς, δηλαδή τη μείωση μισθών αλλά και του αριθμού των μονίμων εκπαιδευτικών. Οι αποδοχές των εκπαιδευτικών, ανάλογα με τα έτη υπηρεσίας, έχουν ήδη υποστεί τεράστια μείωση, που κυμαίνεται από 22%-45%. Ο εισαγωγικός μισθός έχει πλέον διαμορφωθεί στα 640 ευρώ (από 1.070) και ο καταληκτικός στα 1.400 ευρώ (από 1.600).
* Την προώθηση και ολοκλήρωση των αντιεκπαιδευτικών αλλαγών που προβλέπονται με τον νόμο για το νέο Γενικό και Τεχνολογικό Λύκειο και την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου.