Η διαχείριση του προσφυγικού προβλήματος κυριαρχεί στην ατζέντα της επίσημης επίσκεψης του Αλέξη Τσίπρα στην Κωνσταντινούπολη, την Τρίτη και στην Άγκυρα, την Τετάρτη. Δημοσιογραφικές πληροφορίες αναφέρουν ότι οι συνομιλίες του Έλληνα πρωθυπουργού με τους Ερντογάν και Νταβούτογλου θα θίξουν επίσης το Κυπριακό, που βρίσκεται σε μια ιδιαίτερα ευαίσθητη φάση και την πιθανή επανεκκίνηση των διερευνητικών επαφώνγια το Αιγαίο.
Ασφαλώς, η διατήρηση ομαλών σχέσεων καλής γειτονίας και συνεργασίας, με σεβασμό των κυριαρχικών δικαιωμάτων των δύο χωρών, ανταποκρίνεται στα ζωτικά συμφέροντα τόσο του ελληνικού, όσο και του τουρκικού λαού. Τίθενται ωστόσο ορισμένα ερωτήματα αναφορικά με τη χρονική συγκυρία, αλλά και με τους συγκεκριμένους στόχους της πρωθυπουργικής επίσκεψης.
Ο Αλέξης Τσίπρας θα συναντηθεί με τον Ταγίπ Ερντογάν τη στιγμή που ο ισχυρός άνδρας της Τουρκίας προβάλλει ενδυναμωμένος όσο ποτέ άλλοτε. Εσωτερικά, καθώς προέρχεται από μια πρόσφατη, συντριπτική νίκη του κόμματός του στις βουλευτικές εκλογές- νίκη, την οποία πέτυχε ύστερα από μια εκστρατεία εκφοβισμού και αυταρχισμού, ιδιαίτερα απέναντι στους Κούρδους. Και εξωτερικά, καθώς εκβιάζει την Ευρώπη με τη δημογραφική "βόμβα"των 2,3 εκατομμυρίων προσφύγων, απαιτώντας σειρά οικονομικών και πολιτικών ανταλλαγμάτων. Η πραγματοποίηση της συνόδου κορυφής του G20 στην Αττάλεια, με τον Ερντογάν οικοδεσπότη των Ομπάμα, Πούτιν, Μέρκελ κ.α. επιβεβαίωσε του λόγου το αληθές.
Αντίθετα, η ελληνική κυβέρνηση προσέρχεται στις συνομιλίες εξαιρετικά ευάλωτη, δέκτης ασφυκτικών πιέσεων από τους ευρωατλαντικούς εταίρους της, οι οποίοι την αντιμετωπίζουν- δικαιολογημένα, από την πλευρά τους- σαν αγκιστρωμένο ψάρι, τόσο στο οικονομικό μέτωπο (Μνημόνιο, διαπραγμάτευση), όσο και στο προσφυγικό. Ο Αλέξης Τσίπρας εννοεί να εμφανιστεί ως μεσολαβητής μεταξύ Ε.Ε. και Τουρκίας, ώστε να εξασφαλίσει τη συναίνεση της Άγκυρας στο να πραγματοποιείται εντός Τουρκίας η ταυτοποίηση των προσφύγων και η έναρξη της διαδικασίας μετεγκατάστασής τους, κάτι που θα ελαφρύνει κατά πολύ το βάρος που δέχεται η Ελλάδα. Αδυνατεί να δει, ωστόσο, κανείς τί έχει να προσφέρει, ως αντάλλαγμα, η ελληνική πλευρά στην Άγκυρα.
Η κατάργηση της βίζας για τους Τούρκους υπηκόους που θέλουν να ταξιδέψουν σε χώρες- μέλη της Ε.Ε. εξαρτάται από τις επιλογές των μεγάλων ευρωπαϊκών δυνάμεων και όχι της Ελλάδας. Το ίδιο ισχύει για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας: ό,τι ευχές κι αν διατυπώσει επί του προκειμένου ο Αλέξης Τσίπρας για επιτάχυνση των διαδικασιών (με την αυτονόητη, ελπίζουμε, προϋπόθεση για άνοιγμα των τουρκικών λιμανιών και αεροδρομίων στην Κυπριακή Δημοκρατία), οι Ερντογάν και Νταβούτογλουείναι πολύ αμφίβολο αν θέλουν πραγματικά την ένταξη στην ΕΕ, ενώ δεν είναι αφελείς να μην κατανοούν ότι Μέρκελ και Ολάντ έχουν παραπέμψει προ πολλού την τουρκική ένταξη στις... ελληνικές καλένδες. Ακόμη και για την- καθ'όλα αναγκαία, είναι αλήθεια- οικονομική ενίσχυση της Ε.Ε. στην Άγκυρα, ώστε να διαχειριστεί το βάρος των 2,3 εκατομμυρίων Σύρων προσφύγων, η Κομισιόν δυσκολεύεται να βρει τα τρία δισ ευρώ που ήδη έχει υποσχεθεί.
Ελπίζουμε ειλικρινά να διαψευσθούμε, πολύ φοβόμαστε όμως ότι, αντί να λειτουργήσει ως μεσολαβητής, ο πρωθυπουργός κινδυνεύει να μετατρέψει το πρόβλημα Ε.Ε.- Τουρκίας για το προσφυγικό σε διμερές πρόβλημα Ελλάδας- Τουρκίας, κάτι που απειλεί να ενισχύσει αφάνταστα τη θέση της Τουρκίας και να ενισχύσει, επίσης, αντί να αποδυναμώσει, τις πιέσεις των Ευρωπαίων στη χώρα μας. Μόλις πρόσφατα το Βερολίνο πρότεινε κοινές περιπολίες Ελλήνων και Τούρκων στο Αιγαίο, ενώ ο Γιούνκερ εξέφραζε δημόσια την απορία του για το γεγονός ότι παρόμοιες περιπολίες δεν διεξάγονται εξαιτίας της... ξεροκεφαλιάς μας για δέκα ψωρομίλια στο Αιγαίο! Όσο για το Κυπριακό, η εμμονή της Τουρκίας στη διατήρηση των δυνάμεων κατοχής και στο καθεστώς των εγγυητριών δυνάμεων, δεν δικαιολογεί οποιαδήποτε αισιοδοξία.
Οι πολύνεκρες τρομοκρατικές επιθέσεις του Ισλαμικού Κράτους στο Παρίσι ασφαλώς ενισχύουν την τάση προς μια Ευρώπη- φρούριο, με τα κράτη- μέλη της να κλείνουν, το ένα μετά το άλλο, τα σύνορά τους, εγκλωβίζοντας τους πρόσφυγες στις χώρες πρώτης υποδοχής και κυρίως στην Ελλάδα. Θέλουμε να ελπίζουμε, αν και μάλλον ματαίως, ότι ο Αλέξης Τσίπρας θα αντιταχθεί εμπράκτως και όχι στην ανέξοδη φλυαρία, σε αυτή την πολύ επικίνδυνη, για όλους τους ευρωπαϊκούς λαούς και για τους ίδιους τους πρόσφυγες, τάση. Και ότι θα θέσει, αν και αμφιβάλλουμε, και στην Άγκυρα το φλέγον ζήτημα της δημιουργίας ασφαλών διαδρόμων για τους πρόσφυγες, αξιώνοντας την ανθρωπιστική διαχείριση του προβλήματος και τη δίκαιη κατανομή του βάρους μεταξύ όλων των χωρών- μελών της Ε.Ε., με πληθυσμιακά και οικονομικά κριτήρια.
Ο Αλ. Τσίπρας πηγαίνοντας ειδικά αυτήν την περίοδο στην Πόλη και την Άγκυρα, άκρως αποδυναμωμένος, πιασμένος στα μνημονιακά δόκανα, ανοικτός στα κύματα των προσφύγων, των οποίων τη ροή κρατάει η Άγκυρα και έχοντας απέναντί του έναν ενισχυμένο αυταρχικό Ερντογάν και τη Δύση σύσσωμη και "εξ'ανάγκης"στο "πλευρό"του, είναι βέβαιον ότι πηγαίνει σε μια μεγάλη παγίδακαι σε ένα σκληρό ναρκοπέδιο που μπορεί να κοστίσουν πανάκριβα για την Ελλάδα και την Κύπρο. Πολύ περισσότερο όταν ο Τσίπρας και ο Κοτζιάς το μόνο που έχουν να επιδείξουν είναι την δορυφοροποίηση τους στο Ισραήλ και την πλήρη υποτέλεια τους στον ευρω-ατλαντικό άξονα. Αυτά τα όπλα, όμως, είναι άχρηστα στην Άγκυρα και ακίνδυνα. Η Ελλάδα των μνημονίων κινδυνεύει να βρεθεί και στη δίνη της Ανατολής, η ευρωληγούρικη στάση της Αθήνας δεν αξίζει τίποτα, πολύ περισσότερο όταν συνοδεύεται και από ένα καινούριου τύπου αντι-ρωσισμό.