«Ένα κοινό χαρακτηριστικό που παρουσιάζεται σε όλους τους μνημονιακούς πρωθυπουργούς είναι τα απανωτά τους ταξίδια στο εξωτερικό προκειμένου να εκμαιεύσουν κάποια επιείκεια, καλοσύνη και μεγαλοθυμία από τις μεγάλες δυνάμεις. Είναι ένα είδος «τουρισμού της επαιτείας», που φαίνεται ότι τον απολαμβάνουνε μάλιστα, όπως το ταξίδι Τσίπρα σεΠαρίσι και Στρασβούργο.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν είναι μόνο αυτό. Είναι κάτι πολύ πιο βαρύ. Δίπλα στην υποχρέωση εφαρμογής των επαχθών και ταπεινωτικών όρων του τρίτου μνημονίου Συριζα, στον ορίζοντα ήδη αναδεικνύεται η προοπτική του τέταρτου μνημονίου.
Πολύ αργά η πανικοβλημένη κυβέρνηση, που ως αντίτιμο στην υποταγή της εμφανιζε την αναδιάρθρωση του χρέους, συνειδητοποιεί ότι κάτι τέτοιο θα συνοδεύεται απαραίτητα από ένα τέταρτο μνημόνιο.
Αυτό δυστυχώς δεν έχει κατανοηθεί ευρύτερα. Με την εξέλιξη όμως της τρόικα σε κουαρτέτο, με την συμμετοχή του ESM είναι πια θεσμικός καταναγκασμός. HΙδρυτική Συνθήκη του ESM προβλέπει στο άρθρο 13, παρ. 2 ότι κάθε χρηματοδοτική του δραστηριότητα απαιτεί «να διαπραγματευθεί με το ενδιαφερόμενο μέλος του ESM Μνημόνιο Κατανόησης («ΜΚ») όπου θα περιγράφονται αναλυτικά οι όροι που θα συνδέονται με τη διευκόλυνση χρηματοπιστωτικής συνδρομής». Κι όχι μόνο αυτό. Η προηγούμενη εμπειρία από την ευρωπαϊκή συμμετοχή στην αντιμετώπιση των χρηματοδοτικών αναγκών της Ελλάδας με το PSIσυνοδευόταν από σκληρότατους μνημονιακούς όρους.
Το γεγονός ακριβώς ότι η αναδιάρθρωση του χρέους αντιμετωπίζεται με έναν ήρεμο και αποφασιστικό αρνητικό τρόπο από τον υπουργό Οικονομίας της Γερμανίας, οφείλεται στην πολύ καλή επίγνωση του Σόιμπλε ότι το τίμημα για την Ελλάδα σε μια τέτοια περίπτωση θα είναι ιδιαίτερα βαρύ. Και, αυτό που δεν λέγεται εδώ, είναι ότι η «βιωσιμότητα του χρέους» που προβάλλει ως ανάγκη το ΔΝΤ συνοδεύεται από το ίδιο με την ανάγκη νέων μέτρων, πέρα και από αυτά του τρίτου μνημονίου, όπως εξάλλου έχει ήδη γίνει έκδηλο από τις τρέχουσες διαπραγματεύσεις.
Η «βιωσιμότητα του χρέους», όμως, απαιτεί «βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη». Για να αρχίσει μια τέτοια πορεία, πρώτο βήμα είναι η μονομερής διακοπή πληρωμών από την πλευρά της Ελλάδας. Για να γίνει αυτό όμως απαιτείται μια πραγματικά ελληνική κυβέρνηση, που τόσα χρόνια δεν διαθέτουμε.»