Ο ισλαμικός εξτρεμισμός ως εργαλείο του “μυστικού ιμπεριαλισμού”
Του Λεωνίδα Χ. Αποσκίτη*
Ο τρόπος που ο κόσμος σήμερα ενωμένος, μετά την συμφωνία Ρωσσίας-ΗΠΑ, αντιδρά στην βαρβαρότητα του “Χαλιφάτου” (ISIS) δίνει την ευκαιρία να διαλυθούν και οι πολιτικοί μύθοι γύρω από την λειτουργία και τις επιδιώξεις του ισλαμικού εξτρεμισμού.
Η εμφάνιση του ISIS ως μιας δύναμης που δεν αφήνει καμμία επιλογή στους κατοίκους των περιοχών που ελέγχει – να το αποδεχθούν ή να κηρυχθούν αποστάτες και, συνεπώς, να κινδυνεύουν να εκτελεσθούν, έχει προηγούμενο στην μεσαιωνική Δύση μάλλον παρά στην μουσουλμανική ιστορία.
“Ένας μεσαιωνικός Χριστιανός βασιλιάς δήλωνε cuius regio, eius er religio ή σε όποιον ανήκει το βασίλειο ανήκει και η θρησκεία, απαιτώντας από τους υπηκόους του είτε να δεχθούν την θρησκεία του αυθέντη, είτε να φύγουν ή να σκοτωθούν”, όπως γράφει ο Afzal Ashraf (www.aljazeera.com/indepth/opinion/profile/afzal-ashraf.html), ειδικός αναλυτής του βρετανικού ινστιτούτου άμυνας και ασφάλειας (RUSI) σε ένα άρθρο του για το Al Jazeera.
Δεν χωρεί αμφιβολία πλέον ότι ο ισλαμικός φονταμενταλισμός χρησιμοποιήθηκε εξ αρχής ως εργαλείο κατά του φιλοσοβιετικού Παναραβισμού και των αραβικών εθνικών κρατών την εποχή του Ψυχρού Πολέμου. Η πολιτική του Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι (δεκαετίες ’70-’80) ευνόησε την αποσταθεροποίηση της Κεντρικής Ασίας, που κόστισε στην ΕΣΣΔ την αυτοκρατορία της, χρηματοδότησε και γιγάντωσε το ισλαμικό τέρας και σήμερα ο πλανήτης, σχεδόν, ολόκληρος προσπαθεί να αντιμετωπίσει την παράνοια που γέννησε η πολιτική του.
Τον 19ο αιώνα, η αντίστοιχη αποικιοκρατική πολιτική της βρετανικής αυτοκρατορίας χαρακτηρίστηκε “μυστικός ιμπεριαλισμός” γιατί οι εμπνευστές της προσπάθησαν να της δώσουν μια θεϊκή διάσταση ενώ επρόκειτο για ωμή πολιτική.
Στο βιβλίο τους «Invisible History», που εκδόθηκε μετά την 11/9, οι Ελίζαμπεθ Γκουλντ και Πωλ Φιτζέραλντ, οι πρώτοι Αμερικανοί δημοσιογράφοι που μπόρεσαν ως ανταποκριτές του CBS, το 1980, νε εισέλθουν στο Αφγανιστάν πίσω από τις σοβιετικές γραμμές, μιλούν για την «ανείπωτη ιστορία» του Αφγανιστάν και φωτίζουν αυτή την κρίσιμη πλευρά των γεγονότων που ουδέποτε έχει αναφερθεί στα κατεστημένα ΜΜΕ, έντυπα και ηλεκτρονικά.
«Είναι μια κρίσιμη και ουσιαστική συνεισφορά για να κατανοήσουμε μερικές από τις πιο δραματικές και σημαντικές εξελίξεις της σημερινής ιστορίας», λέει στην κριτική του ο Νόαμ Τσόμσκυ.
Με λίγα λόγια, ο «Μυστικός Ιμπεριαλισμός» της εποχής μας, στις αρχές του 21ου αιώνα, είναι αυτό που μας παρουσιάζεται σαν «πόλεμος της τρομοκρατίας» και «νέα Μέση Ανατολή» με τους συναφείς πολέμους και επαναστάσεις που έχουν ξεσπάσει.
«Η σημερινή εκδοχή του μυστικού ιμπεριαλισμού εφαρμόζεται από έναν σκληρό πυρήνα ιδεοληπτικών διανοουμένων που συνδυάζουν τις δικές τους εσωτερικές και θρησκευτικές πεποιθήσεις με την χάραξη της πολιτικής της Ουάσιγκτων». (Gould & Fitzerald, http://www.invisiblehistory.com, 2009, “Mystical Imperialism: Afghanistan’s Ancient Role”).
Ο Ρόμπερτ Ντρέϋφους (Robert Dreyfuss) είναι ένας Αμερικανός ρεπόρτερ-δημοσιογράφος και συντάκτης του περιοδικού The Nation και συνεργάτης σε πολλές αμερικανικές προοδευτικές εκδόσεις.
Στα τέλη του ’70 και στις αρχές του ’80, ο Ντρέϋφους έγραφε για θέματα μυστικών υπηρεσιών και διεθνών υποθέσεων. Το βιβλίο του (1981), με θέμα την ισλαμική επανάσταση στο Ιράν, με τίτλο Hostage to Khomeini, παρέχει λεπτομερή εξήγηση για τον λόγο που η διακυβέρνηση Κάρτερ εξαπατήθηκε και υποστήριξε τους επαναστάτες του Χομεϊνί. Στο βιβλίο αναλύεται πώς διάφοροι αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου και της CIA, την περίοδο Κάρτερ, πίστεψαν πως ένα ισλαμικό Ιράν μπορούσε να εξάγει την ισλαμική επανάσταση στους σοβιετικούς μουσουλμανικούς πληθυσμούς και να προκαλέσει την διάλυση της ΕΣΣΔ. Τελικά, όμως, οι Σιΐτες του Χομεϊνί στράφηκαν ενάντια στις ΗΠΑ μόλις ο Σάχης πήγε στις ΗΠΑ για θεραπεία.
Το επόμενο βιβλίο, The Devil‘s Game, που κυκλοφόρησε το 2005, είναι μια ιστορικο-πολιτική ανάλυση για το πώς τελικά οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Βρετανίαχρησιμοποίησαν τους Ταλιμπάν και τους Σουννίτες ισλαμιστές σαν πανίσχυρο όπλο ενάντια στην Σοβιετική υπερδύναμη και τον Αραβικό εθνικισμό τόσο στον αραβικό όσο και στον μη αραβικό Μουσουλμανικό κόσμο (Αφγανιστάν, Πακιστάν κ.λπ.). Ο Ντρέϋφους βεβαιώνει ότι η Μουσουλμανική Αδελφότητα συνδέεται ιστορικά με την CIA και τις αγγλικές μυστικές υπηρεσίες. Ο συγγραφέας επίσης παραθέτει στοιχεία που δείχνουν ότι η ισραηλινή Μοσσάντ υποστήριξε την ανάπτυξη της Χαμάς ως εργαλείο ενάντια στο κοσμικό, εθνικοαπελευθερωτικό, κίνημα της Φατάχ και του Αραφάτ (PLO), που αποτελούσε πάντοτε την βασική απειλή για το Ισραήλ, επειδή στις τάξεις του ανήκαν οι πιο μορφωμένοι και κοσμικοί Παλαιστίνιοι.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες προσπαθούσαν επί σειρά ετών να κατασκευάσουν έναν φράχτη απέναντι στην ΕΣΣΔ κατά μήκος της νοτιότερης πλευράς της. Το γεγονός ότι οι λαοί μεταξύ Ελλάδας και Κίνας ήταν Μουσουλμάνοι, ενέτεινε την ιδέα ότι το Ισλάμ ίσως ενίσχυε αυτή την «Γραμμή Μαζινό»(Maginot–Line–style strategy) (από την εισαγωγή στο The Devil‘s Game).
Η ιδέα ενός «ισλαμικού τόξου» δεν ήταν αμυντική. Το βιβλίο δίνει μια εκτεταμένη περιγραφή της υποστήριξης των Δυτικών κυβερνήσεων στους Μουτζαχεντίν και τα τζιχαντιστικά κινήματα, που εκπαιδεύονταν από την CIA και στέλνονταν στο Αφγανιστάν για να νικήσουν τις σοβιετικές δυνάμεις. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στο έργο του Μπέρναρντ Λιούϊς (Bernard Lewis) και το μοντέλο του για την «Ισλαμική Βαλκανοποίηση», την αποτροπή κατ’ αρχάς της ένωσης των Αράβων και της διάσπασής τους σε μικρά, και ακίνδυνα για το Ισραήλ, κράτη, με την παρεμβατική πολιτική της «αλλαγής καθεστώτων» (regime change).
![]()
Ο Μπέρναρντ Λιούϊς, γνωστός Βρετανο-Αμερικανός ιστορικός και πολιτικός αναλυτής, καθηγητής στο πανεπιστήμιο Πρίνστον, μέσα από τις μελέτες του για τον ισλαμικό κόσμο, έβαλε τα θεμέλια του λεγόμενου «Οριενταλισμού».
Η επιρροή του Λιούϊς εκτείνεται πέραν των ακαδημαϊκών, στην κοινή γνώμη και στα πολιτικά επιτελεία, από τα μέσα της δεκαετίας του ’60, που εμφανίστηκε ως σχολιαστής σε ζητήματα της σύγχρονης Μέσης Ανατολής. Η ανάλυσή του για το Παλαιστινιακό και την εμφάνιση του μαχητικού Ισλάμ προκάλεσαν σημαντικές διαμάχες.
Ο Παλαιστίνιος θεωρητικός της λογοτεχνίας, Έντουαρντ Σαΐντ (Edward Said, 1935-2003), που ζούσε και εργαζόταν στις ΗΠΑ, έχει χαρακτηρίσει το Οριενταλιστικό πνεύμα του Λιούϊς ως «μια κηδεμονευτική δυτική συμπεριφορά» προς τις ανατολικές μουσουλμανικές κοινωνίες, η οποία είναι ένα όπλο για να δικαιωθεί ο Δυτικός ιμπεριαλισμός (Έντουαρντ Σαΐντ, Οριενταλισμός, εκδ. ΝΕΦΕΛΗ, 1996) και για να δοθεί στην Ανατολή μια κατασκευασμένη ταυτότητα που την καθιστούσε κατώτερη από την Δύση.
Ο Ντρέϋφους χρησιμοποιεί έναν συνδυασμό ακαδημαϊκών πηγών και στοιχεία από συνεντεύξεις με κορυφαίους Αμερικανούς διπλωμάτες στην Μέση Ανατολή και αξιωματικούς των μυστικών υπηρεσιών για να εξιστορήσει το πώς η Μεγάλη Βρετανία υπέθαλπε το ισλαμιστικό κίνημα του 20ου αιώνα και πώς οι ΗΠΑ, βυθιζόμενες όλο και βαθύτερα στο βρετανικό «Μεγάλο Παιχνίδι», αργότερα έγιναν το στήριγμα του σιωνιστικού «Πόλεμου των Πολιτισμών».
Η Μουσουλμανική Αδελφότητα της Αιγύπτου –που είναι η μήτρα του σύγχρονου ισλαμικού φονταμενταλισμού- φθάνει μακριά, στα τέλη του 19ου αιώνα, την εποχή που οι βρετανικές μυστικές υπηρεσίες στρατολόγησαν τον σιϊτικής καταγωγής Πέρση Τζαμάλ αλ-Αφγκανί (Jamal al Afgani, 1835-1897). Μέλος της Αγγλικής (και Γαλλικής) Μασονικής Στοάς ο Αλ-Αφγκανί, και δηλωμένος αθεϊστής, έδρασε ως πράκτορας της βρετανικής Ιντέλιτζενς Σέρβις υποκινώντας «ισλαμικές εξεγέρσεις όπου βόλευε τα ιμπεριαλιστικά βρετανικά συμφέροντα». Οπαδός του Αλ-Αφγκανί και επίσης Βρετανός πράκτορας ήταν ο Mohamed Abduh (1849-1905), με τον οποίο ίδρυσαν το κίνημα «Salafiyya» (σαλαφιστών) και το πολιτικό κόμμα «YoungEgypt» κατά των Αιγυπτίων εθνικιστών.
Αργότερα, ένας άλλος οπαδός του Abduh –που έγινε Μέγας Μουφτής της Αιγύπτου- ο Σύρος Mohhamed Rida (1865-1935) ίδρυσε την ελευθεροτεκτονική οργάνωση «Ινστιτούτο Προπαγάνδας και Καθοδήγησης» που θα δραστηριοποιείτο στην Μέση Ανατολή. Στο Κάϊρο, υπό βρετανική προστασία, ο Rida συγκέντρωνε Ισλαμιστές από κάθε μέρος του Ισλάμ για να εκπαιδευθούν στην πολιτική αγκιτάτσια. Ένας απόφοιτος του Ινστιτούτου, ο γνωστός Αλ-Μπάνα (1906-1949), θα γινόταν ο ιδρυτής της Μουσουλμανικής Αδελφότητας (Μ.Α.), της οποίας το πρώτο στρατηγείο χτίστηκε από την βρετανική Suez CanalCompany. Το 1942, η Αδελφότητα δημιούργησε το «Secret Apparatus», έναν μυστικό παραστρατιωτικό κλάδο της οργάνωσης, ειδικευμένο σε κατασκοπεία και δολοφονίες.
Από τις ρίζες αυτές ο Ντρέϋφους εντοπίζει την επί Ψυχρού Πολέμου βρετανική χειραγώγηση της Μ.Α. κατά των εθνικών ηγετών της Αιγύπτου (Νάσσερ), του Ιράν (Μοσαντέκ) και άλλων κινημάτων στον αραβικό κόσμο (όπως το μπααθικό στην Συρία και στο Ιράκ) που επιδίωκαν την δημιουργία σύγχρονων, εθνικά κυρίαρχων εθνών-κρατών.
Φθάνοντας τώρα στην δεκαετία του ’70, ο Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι έχει ήδη γίνει Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου (1977), το στέλεχος του βρετανικού «Arab Bureau», ο Μπέρναρντ Λιούϊς είναι μόνιμος στην Ουάσιγκτων (με βάση του το πανεπιστήμιο Πρίνστον) και οι ΗΠΑ (στα πλαίσια της συνέχισης του βρετανικού «Μεγάλου Παιχνιδιού») έχουν οργανώσει τους Μουτζαχεντίν στο Αφγανιστάν κατά της Σοβιετικής Ένωσης.
Η σημερινή ιδεολογία του ISIS για αποκατάσταση της εδαφικής ενότητας υπό ένα ενιαίο ισλαμικό κράτος είναι μια ιδέα 40 ετών και έχει τις ρίζες της στις απόψεις τουAbdullah Azzam, ενός πρώην μέλους της Μουσουλμανικής Αδελφότητας και δεν έχει σχέση με τις ιστορικές αυτοκρατορίες του Ισλάμ όπου αναγνωρίζονταν όλες οι θρησκείες.
Αν θέλουμε να ξεριζώσουμε πραγματικά τα τέρατα που έχει γεννήσει ο ιμπεριαλισμός και η τρομοκρατία στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, το πιο δυνατό όπλο είναι η γνώση της κρυμμένης ιστορίας πίσω από την τερατώδη προπαγάνδα των δυτικών αυτοκρατοριών και υπερδυνάμεων.
Από το Hellenic Nexus τ.106, Απρίλιος 2016
Η εμφάνιση του ISIS ως μιας δύναμης που δεν αφήνει καμμία επιλογή στους κατοίκους των περιοχών που ελέγχει – να το αποδεχθούν ή να κηρυχθούν αποστάτες και, συνεπώς, να κινδυνεύουν να εκτελεσθούν, έχει προηγούμενο στην μεσαιωνική Δύση μάλλον παρά στην μουσουλμανική ιστορία.
“Ένας μεσαιωνικός Χριστιανός βασιλιάς δήλωνε cuius regio, eius er religio ή σε όποιον ανήκει το βασίλειο ανήκει και η θρησκεία, απαιτώντας από τους υπηκόους του είτε να δεχθούν την θρησκεία του αυθέντη, είτε να φύγουν ή να σκοτωθούν”, όπως γράφει ο Afzal Ashraf (www.aljazeera.com/indepth/opinion/profile/afzal-ashraf.html), ειδικός αναλυτής του βρετανικού ινστιτούτου άμυνας και ασφάλειας (RUSI) σε ένα άρθρο του για το Al Jazeera.
Δεν χωρεί αμφιβολία πλέον ότι ο ισλαμικός φονταμενταλισμός χρησιμοποιήθηκε εξ αρχής ως εργαλείο κατά του φιλοσοβιετικού Παναραβισμού και των αραβικών εθνικών κρατών την εποχή του Ψυχρού Πολέμου. Η πολιτική του Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι (δεκαετίες ’70-’80) ευνόησε την αποσταθεροποίηση της Κεντρικής Ασίας, που κόστισε στην ΕΣΣΔ την αυτοκρατορία της, χρηματοδότησε και γιγάντωσε το ισλαμικό τέρας και σήμερα ο πλανήτης, σχεδόν, ολόκληρος προσπαθεί να αντιμετωπίσει την παράνοια που γέννησε η πολιτική του.
Τον 19ο αιώνα, η αντίστοιχη αποικιοκρατική πολιτική της βρετανικής αυτοκρατορίας χαρακτηρίστηκε “μυστικός ιμπεριαλισμός” γιατί οι εμπνευστές της προσπάθησαν να της δώσουν μια θεϊκή διάσταση ενώ επρόκειτο για ωμή πολιτική.
Στο βιβλίο τους «Invisible History», που εκδόθηκε μετά την 11/9, οι Ελίζαμπεθ Γκουλντ και Πωλ Φιτζέραλντ, οι πρώτοι Αμερικανοί δημοσιογράφοι που μπόρεσαν ως ανταποκριτές του CBS, το 1980, νε εισέλθουν στο Αφγανιστάν πίσω από τις σοβιετικές γραμμές, μιλούν για την «ανείπωτη ιστορία» του Αφγανιστάν και φωτίζουν αυτή την κρίσιμη πλευρά των γεγονότων που ουδέποτε έχει αναφερθεί στα κατεστημένα ΜΜΕ, έντυπα και ηλεκτρονικά.
«Είναι μια κρίσιμη και ουσιαστική συνεισφορά για να κατανοήσουμε μερικές από τις πιο δραματικές και σημαντικές εξελίξεις της σημερινής ιστορίας», λέει στην κριτική του ο Νόαμ Τσόμσκυ.
Με λίγα λόγια, ο «Μυστικός Ιμπεριαλισμός» της εποχής μας, στις αρχές του 21ου αιώνα, είναι αυτό που μας παρουσιάζεται σαν «πόλεμος της τρομοκρατίας» και «νέα Μέση Ανατολή» με τους συναφείς πολέμους και επαναστάσεις που έχουν ξεσπάσει.
«Η σημερινή εκδοχή του μυστικού ιμπεριαλισμού εφαρμόζεται από έναν σκληρό πυρήνα ιδεοληπτικών διανοουμένων που συνδυάζουν τις δικές τους εσωτερικές και θρησκευτικές πεποιθήσεις με την χάραξη της πολιτικής της Ουάσιγκτων». (Gould & Fitzerald, http://www.invisiblehistory.com, 2009, “Mystical Imperialism: Afghanistan’s Ancient Role”).
Ο Ρόμπερτ Ντρέϋφους (Robert Dreyfuss) είναι ένας Αμερικανός ρεπόρτερ-δημοσιογράφος και συντάκτης του περιοδικού The Nation και συνεργάτης σε πολλές αμερικανικές προοδευτικές εκδόσεις.
Στα τέλη του ’70 και στις αρχές του ’80, ο Ντρέϋφους έγραφε για θέματα μυστικών υπηρεσιών και διεθνών υποθέσεων. Το βιβλίο του (1981), με θέμα την ισλαμική επανάσταση στο Ιράν, με τίτλο Hostage to Khomeini, παρέχει λεπτομερή εξήγηση για τον λόγο που η διακυβέρνηση Κάρτερ εξαπατήθηκε και υποστήριξε τους επαναστάτες του Χομεϊνί. Στο βιβλίο αναλύεται πώς διάφοροι αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου και της CIA, την περίοδο Κάρτερ, πίστεψαν πως ένα ισλαμικό Ιράν μπορούσε να εξάγει την ισλαμική επανάσταση στους σοβιετικούς μουσουλμανικούς πληθυσμούς και να προκαλέσει την διάλυση της ΕΣΣΔ. Τελικά, όμως, οι Σιΐτες του Χομεϊνί στράφηκαν ενάντια στις ΗΠΑ μόλις ο Σάχης πήγε στις ΗΠΑ για θεραπεία.
Το επόμενο βιβλίο, The Devil‘s Game, που κυκλοφόρησε το 2005, είναι μια ιστορικο-πολιτική ανάλυση για το πώς τελικά οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Βρετανίαχρησιμοποίησαν τους Ταλιμπάν και τους Σουννίτες ισλαμιστές σαν πανίσχυρο όπλο ενάντια στην Σοβιετική υπερδύναμη και τον Αραβικό εθνικισμό τόσο στον αραβικό όσο και στον μη αραβικό Μουσουλμανικό κόσμο (Αφγανιστάν, Πακιστάν κ.λπ.). Ο Ντρέϋφους βεβαιώνει ότι η Μουσουλμανική Αδελφότητα συνδέεται ιστορικά με την CIA και τις αγγλικές μυστικές υπηρεσίες. Ο συγγραφέας επίσης παραθέτει στοιχεία που δείχνουν ότι η ισραηλινή Μοσσάντ υποστήριξε την ανάπτυξη της Χαμάς ως εργαλείο ενάντια στο κοσμικό, εθνικοαπελευθερωτικό, κίνημα της Φατάχ και του Αραφάτ (PLO), που αποτελούσε πάντοτε την βασική απειλή για το Ισραήλ, επειδή στις τάξεις του ανήκαν οι πιο μορφωμένοι και κοσμικοί Παλαιστίνιοι.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες προσπαθούσαν επί σειρά ετών να κατασκευάσουν έναν φράχτη απέναντι στην ΕΣΣΔ κατά μήκος της νοτιότερης πλευράς της. Το γεγονός ότι οι λαοί μεταξύ Ελλάδας και Κίνας ήταν Μουσουλμάνοι, ενέτεινε την ιδέα ότι το Ισλάμ ίσως ενίσχυε αυτή την «Γραμμή Μαζινό»(Maginot–Line–style strategy) (από την εισαγωγή στο The Devil‘s Game).
Η ιδέα ενός «ισλαμικού τόξου» δεν ήταν αμυντική. Το βιβλίο δίνει μια εκτεταμένη περιγραφή της υποστήριξης των Δυτικών κυβερνήσεων στους Μουτζαχεντίν και τα τζιχαντιστικά κινήματα, που εκπαιδεύονταν από την CIA και στέλνονταν στο Αφγανιστάν για να νικήσουν τις σοβιετικές δυνάμεις. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στο έργο του Μπέρναρντ Λιούϊς (Bernard Lewis) και το μοντέλο του για την «Ισλαμική Βαλκανοποίηση», την αποτροπή κατ’ αρχάς της ένωσης των Αράβων και της διάσπασής τους σε μικρά, και ακίνδυνα για το Ισραήλ, κράτη, με την παρεμβατική πολιτική της «αλλαγής καθεστώτων» (regime change).
Ο Μπέρναρντ Λιούϊς, γνωστός Βρετανο-Αμερικανός ιστορικός και πολιτικός αναλυτής, καθηγητής στο πανεπιστήμιο Πρίνστον, μέσα από τις μελέτες του για τον ισλαμικό κόσμο, έβαλε τα θεμέλια του λεγόμενου «Οριενταλισμού».
Η επιρροή του Λιούϊς εκτείνεται πέραν των ακαδημαϊκών, στην κοινή γνώμη και στα πολιτικά επιτελεία, από τα μέσα της δεκαετίας του ’60, που εμφανίστηκε ως σχολιαστής σε ζητήματα της σύγχρονης Μέσης Ανατολής. Η ανάλυσή του για το Παλαιστινιακό και την εμφάνιση του μαχητικού Ισλάμ προκάλεσαν σημαντικές διαμάχες.
Ο Παλαιστίνιος θεωρητικός της λογοτεχνίας, Έντουαρντ Σαΐντ (Edward Said, 1935-2003), που ζούσε και εργαζόταν στις ΗΠΑ, έχει χαρακτηρίσει το Οριενταλιστικό πνεύμα του Λιούϊς ως «μια κηδεμονευτική δυτική συμπεριφορά» προς τις ανατολικές μουσουλμανικές κοινωνίες, η οποία είναι ένα όπλο για να δικαιωθεί ο Δυτικός ιμπεριαλισμός (Έντουαρντ Σαΐντ, Οριενταλισμός, εκδ. ΝΕΦΕΛΗ, 1996) και για να δοθεί στην Ανατολή μια κατασκευασμένη ταυτότητα που την καθιστούσε κατώτερη από την Δύση.
Ο Ντρέϋφους χρησιμοποιεί έναν συνδυασμό ακαδημαϊκών πηγών και στοιχεία από συνεντεύξεις με κορυφαίους Αμερικανούς διπλωμάτες στην Μέση Ανατολή και αξιωματικούς των μυστικών υπηρεσιών για να εξιστορήσει το πώς η Μεγάλη Βρετανία υπέθαλπε το ισλαμιστικό κίνημα του 20ου αιώνα και πώς οι ΗΠΑ, βυθιζόμενες όλο και βαθύτερα στο βρετανικό «Μεγάλο Παιχνίδι», αργότερα έγιναν το στήριγμα του σιωνιστικού «Πόλεμου των Πολιτισμών».
Η Μουσουλμανική Αδελφότητα της Αιγύπτου –που είναι η μήτρα του σύγχρονου ισλαμικού φονταμενταλισμού- φθάνει μακριά, στα τέλη του 19ου αιώνα, την εποχή που οι βρετανικές μυστικές υπηρεσίες στρατολόγησαν τον σιϊτικής καταγωγής Πέρση Τζαμάλ αλ-Αφγκανί (Jamal al Afgani, 1835-1897). Μέλος της Αγγλικής (και Γαλλικής) Μασονικής Στοάς ο Αλ-Αφγκανί, και δηλωμένος αθεϊστής, έδρασε ως πράκτορας της βρετανικής Ιντέλιτζενς Σέρβις υποκινώντας «ισλαμικές εξεγέρσεις όπου βόλευε τα ιμπεριαλιστικά βρετανικά συμφέροντα». Οπαδός του Αλ-Αφγκανί και επίσης Βρετανός πράκτορας ήταν ο Mohamed Abduh (1849-1905), με τον οποίο ίδρυσαν το κίνημα «Salafiyya» (σαλαφιστών) και το πολιτικό κόμμα «YoungEgypt» κατά των Αιγυπτίων εθνικιστών.
Αργότερα, ένας άλλος οπαδός του Abduh –που έγινε Μέγας Μουφτής της Αιγύπτου- ο Σύρος Mohhamed Rida (1865-1935) ίδρυσε την ελευθεροτεκτονική οργάνωση «Ινστιτούτο Προπαγάνδας και Καθοδήγησης» που θα δραστηριοποιείτο στην Μέση Ανατολή. Στο Κάϊρο, υπό βρετανική προστασία, ο Rida συγκέντρωνε Ισλαμιστές από κάθε μέρος του Ισλάμ για να εκπαιδευθούν στην πολιτική αγκιτάτσια. Ένας απόφοιτος του Ινστιτούτου, ο γνωστός Αλ-Μπάνα (1906-1949), θα γινόταν ο ιδρυτής της Μουσουλμανικής Αδελφότητας (Μ.Α.), της οποίας το πρώτο στρατηγείο χτίστηκε από την βρετανική Suez CanalCompany. Το 1942, η Αδελφότητα δημιούργησε το «Secret Apparatus», έναν μυστικό παραστρατιωτικό κλάδο της οργάνωσης, ειδικευμένο σε κατασκοπεία και δολοφονίες.
Από τις ρίζες αυτές ο Ντρέϋφους εντοπίζει την επί Ψυχρού Πολέμου βρετανική χειραγώγηση της Μ.Α. κατά των εθνικών ηγετών της Αιγύπτου (Νάσσερ), του Ιράν (Μοσαντέκ) και άλλων κινημάτων στον αραβικό κόσμο (όπως το μπααθικό στην Συρία και στο Ιράκ) που επιδίωκαν την δημιουργία σύγχρονων, εθνικά κυρίαρχων εθνών-κρατών.
Φθάνοντας τώρα στην δεκαετία του ’70, ο Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι έχει ήδη γίνει Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου (1977), το στέλεχος του βρετανικού «Arab Bureau», ο Μπέρναρντ Λιούϊς είναι μόνιμος στην Ουάσιγκτων (με βάση του το πανεπιστήμιο Πρίνστον) και οι ΗΠΑ (στα πλαίσια της συνέχισης του βρετανικού «Μεγάλου Παιχνιδιού») έχουν οργανώσει τους Μουτζαχεντίν στο Αφγανιστάν κατά της Σοβιετικής Ένωσης.
Η σημερινή ιδεολογία του ISIS για αποκατάσταση της εδαφικής ενότητας υπό ένα ενιαίο ισλαμικό κράτος είναι μια ιδέα 40 ετών και έχει τις ρίζες της στις απόψεις τουAbdullah Azzam, ενός πρώην μέλους της Μουσουλμανικής Αδελφότητας και δεν έχει σχέση με τις ιστορικές αυτοκρατορίες του Ισλάμ όπου αναγνωρίζονταν όλες οι θρησκείες.
Αν θέλουμε να ξεριζώσουμε πραγματικά τα τέρατα που έχει γεννήσει ο ιμπεριαλισμός και η τρομοκρατία στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, το πιο δυνατό όπλο είναι η γνώση της κρυμμένης ιστορίας πίσω από την τερατώδη προπαγάνδα των δυτικών αυτοκρατοριών και υπερδυνάμεων.
Από το Hellenic Nexus τ.106, Απρίλιος 2016