ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ ΤΟΥ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗ ΓΓ ΤΟΥ ΟΗΕ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ, Ι. ΣΙΜΟΝΟΒΙΤΣ
ΣΦΙΓΓΕΙ, ΣΤΑΔΙΑΚΑ, Ο ΚΛΟΙΟΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΗΓΕΣΙΑ ΤΟΥ ΚΙΕΒΟΥ
Η είδηση μας έρχεται από την περασμένη Παρασκευή (3/6), ωστόσο τα ελληνικά ΜΜΕ την αγνόησαν επιδεικτικά: οαναπληρωτής Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, αρμόδιος για θέματα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Ίβαν Σιμόνοβιτς, που βρίσκεται εδώ και καιρό στην Ουκρανία ως επικεφαλής Επιτροπής Παρατηρητών του ΟΗΕ για την κατάσταση στην περιοχή τουΝτονμπάς, με επίσημη δήλωσή του προς τα διεθνή ΜΜΕ, κατήγγειλε τις Αρχές του Κιέβου γιασυστηματική παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τόσο στη “γραμμή πυρός” του εμφύλιου πολέμου στο Ντονμπάς, όσο και μακριά από αυτήν. Ο 56χρονος, Κροάτης στην καταγωγή, διπλωμάτης μίλησε ανοιχτά για συστηματικά βασανιστήρια σε αιχμαλώτους πολέμου από την πλευρά των ουκρανικών Αρχών, αλλά και για την ύπαρξη “κρυφών” φυλακών, για τις οποίες το καθεστώς του Κιέβου ουδέποτε ενημέρωσε κανέναν.
Η Επιτροπή Παρατηρητών του ΟΗΕ στην Ουκρανία υπό την καθοδήγηση του Ίβαν Σιμόνοβιτς λειτουργεί από τον Μάρτιο του 2014 και διαθέτει αντιπροσωπείες σε πέντε (5) μεγάλες πόλεις της Ουκρανίας και του Ντονμπάς: Κίεβο, Ντνιεπροπετρόβσκ, Οδησσό, Χάρκοβο και στο Ντονιέτσκ. ΤηνΠαρασκευή 3/6, η Επιτροπή παρέθεσε συνέντευξη Τύπου, όπου παρουσίασε την 14η, συνολικά,Έκθεσή της για την τήρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ουκρανία και το Ντονμπάς. Νωρίτερα ο ίδιος ο κ. Σιμόνοβιτς μίλησε στους Times του Λονδίνου, όπου αποκάλυψε τμήματα των αποτελεσμάτων της έρευνας της Επιτροπής κατά τους τελευταίους μήνες.
Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου, ο κ. Σιμόνοβιτς ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι: “η Επιτροπή Παρατηρητών συνεχίζει να λαμβάνει πολυάριθμες μαρτυρίες για βασανιστήρια, σκληρή συμπεριφορά, αυθαίρετη απομόνωση (στγ: αιχμαλώτων) χωρίς επαφή με τον έξω κόσμο, πραγματοποιούμενα από την Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας στη ζώνη πολέμου”.
Να σημειωθεί, ότι τα μέλη της Επιτροπής διέκοψαν, προσωρινά, την παρουσία τους στην Ουκρανία, μετά την άρνηση των αρχών της χώρας να τους επιτρέψουν να επισκεφθούν δύο χώρους, έναν στηΜαριούπολη και έναν στο Κραματόρσκ (και οι δύο πόλεις βρίσκονται στο ελεγχόμενο από τις Αρχές του Κιέβου τμήμα της περιοχής του Ντονμπάς), όπου υπήρχαν βάσιμες υποψίες για την ύπαρξη “κρυφών” φυλακών και τόπων βασανιστηρίων για τους αιχμαλώτους μαχητές του “Λαϊκού Στρατού του Ντονμπάς”.
Σχολιάζοντας τα παραπάνω ο Ουκρανός πρώην βουλευτής της Ανώτατης Ράντας (Βουλής) της Ουκρανίας και νυν Πρόεδρος του Παγκόσμιου Συμβουλίου Ρώσων Συμπατριωτών ΒαντίμΚολεσνιτσένκο, σε συνέντευξή του στο ρωσικό ραδιοσταθμό “Σπούτνικ” παρατήρησε, ότι πλέον άρχισαν να φτάνουν στη Δύση οι πληροφορίες για τα βασανιστήρια, παρόλο που στην Ουκρανία μιλούν γι'αυτά εδώ και καιρό. “Τόσο Ουκρανοί υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όσο και μεμονωμένοι πολίτες κατήγγειλαν εδώ και δύο ολόκληρα χρόνια τα μαζικά βασανιστήρια, τις δολοφονίες και τις κάθε είδους θηριωδίες στις φυλακές. Όμως οι ευρωπαϊκές κοινωνίες παρέμεναν, ουσιαστικά, αδιάφορες. Όμως τώρα η κατάσταση φαίνεται ν'αλλάζει. Υπάρχει, πλέον υπερπληθώρα πληροφοριών για το θέμα που φτάνει στον Ευρωπαίο ακροατή και θεατή”. Ωστόσο, δήλωσε απαισιόδοξος ως προς την πιθανότητα κυρώσεων από την πλευρά της Δύσης προς την Ουκρανία, δηλώνοντας χαρακτηριστικά, ότι “μπορεί κανείς μόνο να επιβεβαιώνει τα γεγονότα, ότι υπάρχουν μαρτυρίες για τα βασανιστήρια, ωστόσο στο εγγύς μέλλον κανείς δεν πρόκειται να κάνει το παραμικρό, προκειμένου αυτά να σταματήσουν”.
Την Έκθεση των Παρατηρητών του ΟΗΕ έσπευσε, από την πρώτη στιγμή, να υποστηρίξει η Ρωσία, δια στόματος του ίδιου της του Υπουργού Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόβ. Πριν βιαστεί κανείς να μιλήσει για πολιτικές σκοπιμότητες, ας υπενθυμίσουμε ότι θύματα των βασανιστηρίων των Αρχών του Κιέβου έχουν πέσει δεκάδες, αν όχι εκατοντάδες Ρώσοι πολίτες που βρέθηκαν, υπό διάφορες ιδιότητες, στην Ουκρανία και στο Ντονμπάς τα τελευταία 2 χρόνια. Να υπενθυμίσουμε τις δολοφονίεςδημοσιογράφων, τη φυλάκιση πολιτών που δεν είχαν καμία σχέση με στρατιωτική δράση με την χαλκευμένη κατηγορία της “κατασκοπείας”, φυσικά και τα βασανιστήρια που υπέστησαν Ρώσοι πολίτες που πήγαν να πολεμήσουν ως εθελοντές στο πλευρό του “Λαϊκού Στρατού του Ντονμπάς” και είχαν την ατυχία να πιαστούν αιχμάλωτοι.
Η καταγγελία της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ, ακόμη και αν δεν οδηγήσει άμεσα και επί του πρακτέου σε λήψη κυρώσεων εναντίον του ουκρανικού καθεστώτος, το οποίο τόσο βοήθησαν να πραγματοποιήσει το πραξικόπημα της 22ης Φεβρουαρίου 2014 και να σταθεροποιηθεί στην εξουσία οιΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και οι μεγάλες χώρες της ΕΕ, είναι σε θέση να βοηθήσει στην σταδιακή “αφύπνιση” των δυτικών κοινωνιών ως προς το θέμα της Ουκρανίας και να διαμορφώσουν μία διαφορετικήαντίληψη των γεγονότων στη χώρα αυτή.
Επιπλέον, υπάρχουν δύο παράγοντες που σταδιακά μπορούν να οδηγήσουν σε αναθεώρηση της στάσης της Δύσης απέναντι στην σημερινή ουκρανική ηγεσία: ο πρώτος, είναι η διαρκώς αυξανόμενη συνειδητοποίηση στις τάξεις του δυτικού “στρατοπέδου”, ότι οι κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας με αφορμή το Ουκρανικό, αλλά και τα αντίποινα της Ρωσίας προς τη Δύση δεν μπορούν να συνεχιστούν επί μακρόν, χωρίς να επαναφέρουν σημαντικότατα, έως και ανεπανόρθωτα πλήγματαστις οικονομίες και των δύο πλευρών. Ο δεύτερος λόγος, είναι η αλλοπρόσαλλη πολιτική του Προέδρου Πετρό Ποροσένκο και της ηγεσίας του, που ενώ έχει δεσμεύσει, από τη μία πλευρά, τη χώρα του χειροπόδαρα στις απαιτήσεις του ΔΝΤ και της ΕΚΤ υπογράφοντας τα δικά του “Μνημόνια”, δεν έχει επιταχύνει, από την άλλη, όσο θα ήθελαν οι Δυτικοί, τη διαδικασία εκχώρησης του εθνικού πλούτου της Ουκρανίας, “λεονταρίζοντας”, επιπλέον και φλερτάροντας επικίνδυνα, για δικούς του επικοινωνιακούς λόγους, με τον ουκρανικό εθνικισμό. Επιπλέον, δεν έχει κάνει τίποτε, επί της ουσίας, από τα όσα υποχρεούται να κάνει η χώρα του με βάση τα όσα υπέγραψε στη Συμφωνία “Μινσκ-2”, επιδεικνύοντας προκλητική αδιαφορία για την τήρηση της Συμφωνίας, κάτι που δυσκολεύει, επί του πρακτέου, ακόμη και τους πιο ένθερμους υποστηρικτές του στη Δύση να τον στηρίξουν ενεργά σε αυτήν τη φάση.
Ο ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ «ΣΑΒΤΣΕΝΚΟ»
Η προσπάθεια, ωστόσο, του Ποροσένκο να σώσει την – υπό σοβαρή απειλή – πολιτική του ύπαρξη δυσκόλεψε ακόμη περισσότερο από τότε που επέστρεψε στην Ουκρανία η διαβόητη πρώην στρατιωτικός και νυν βουλευτίνα της ουκρανικής Ανώτατης Ράντας Ναντιέζντα Σάβτσενκο. Η τελευταία, καίτοι καταδικάστηκε πρόσφατα από ρωσικό δικαστήριο σε κάθειρξη 22 ετών για τη συμμετοχή στη δολοφονία δύο Ρώσων δημοσιογράφων στο Ντονμπάς, μετά από αίτημα των οικογενειών των εκλιπόντων και Προεδρικό Διάταγμα απόδοσης χάρης από τον Ρώσο Πρόεδρο Βλ. Πούτιν, απελευθερώθηκε και ανταλλάχθηκε με δύο Ρώσους πολίτες που είχαν συλληφθεί και καταδικαστεί στην Ουκρανία σε κάθειρξη 14 ετών ο καθένας, με την κατηγορία της “κατασκοπείας”.
Η Σάβτσενκο, από την πρώτη στιγμή που πάτησε το πόδι της στην πατρίδα της, άρχισε να δημιουργεί “πονοκεφάλους” όχι μόνο στην ηγεσία του Κιέβου, αλλά και σε όλο το υπάρχον πολιτικό σκηνικό της χώρας, δείχνοντας εξαρχής ότι έχει δικές της πολιτικές φιλοδοξίες. Επιπλέον, η αγροίκα, “λαϊκή” συμπεριφορά της την έχει αναγάγει, για τμήμα του ουκρανικού πληθυσμού, σε “εθνική ηρωίδα” και σε κάτι σαν “παιδί του λαού”. Χαρακτηριστικό στιγμιότυπο αυτής της συμπεριφοράς (την οποία, σε πρόσφατη τηλεοπτική της συνέντευξη υποσχέθηκε ότι “θα τιθασσεύσει”) ήταν η πεταμένη στα μούτρατης Γιούλιας Τιμοσένκο ανθοδέσμη, κατά τη διάρκεια της τελετής υποδοχής της Σάβτσενκο στο αεροδρόμιο του Κιέβου, όταν η Τιμοσένκο ήταν αυτή που της έδωσε, τιμής ένεκεν, την 1η θέση στην πανεθνική λίστα των υποψηφίων του κόμματός της στις βουλευτικές “εκλογές” του Οκτωβρίου του 2014, πάνω και από τον ίδιο τον εαυτό της! Επίσης, πριν από λίγες μέρες, αφού παρακολουθούσε τη συνεδρίαση της Ανώτατης Ράντας με γυμνά πόδια απλωμένα πάνω στα βουλευτικά έδρανα (!),επιτέθηκε με υβριστικούς χαρακτηρισμούς προς τους συναδέλφους της όλων των κομμάτων, επειδή “δεν έκαναν σωστά τη δουλειά τους”!
Βεβαίως, υπάρχουν σοβαρές υπόνοιες και ενδείξεις, πως πίσω από την Σάβτσενκο βρίσκεται ο διαβόητος Ουκρανός δισεκατομμυριούχος Ίγκορ Κολομόισκι, ο μεγαλύτερος πολιτικός και οικονομικόςανταγωνιστής του Ποροσένκο, ο οποίος ήταν, μεταξύ άλλων, ο χρηματοδότης επτά (7)νεοναζιστικών ταγμάτων “θανάτου” που πολέμησαν στο Ντονμπάς στο πλευρό του επίσημου ουκρανικού στρατού. Σε ένα από αυτά (στο “Αϊντάρ” συγκεκριμένα) υπηρέτησε ως εθελόντρια ηΣάβτσενκο και το έγκλημα για το οποίο καταδικάστηκε στη Ρωσία το έπραξε ακριβώς ως μέλος του συγκεκριμένου τάγματος.
Σε κάθε περίπτωση, μετά από τα όσα έχει προλάβει να πράξει η εν λόγω “περσόνα” στο σύντομο χρονικό διάστημα που έχει περάσει από την αποφυλάκισή της και την επιστροφή της στην πατρίδα της, φαίνεται καθαρά ότι όσοι θεωρούσαν την απελευθέρωσή της “νίκη” της ουκρανικής και δυτικής διπλωματίας έναντι των Ρώσων, μάλλον το έχουν μετανιώσει πικρά...
Εν κατακλείδι, η ουκρανική ηγεσία φαίνεται να περιέρχεται σταδιακά σε έναν ολοένα και πιοασφυκτικό κλοιό γεγονότων, που δυσκολεύει την πολιτική της επιβίωση. Ίσως δεν είναι μακριά η στιγμή, που ακόμη και οι μέχρι σήμερα ένθερμοι υποστηρικτές των πραξικοπηματιών του Κιέβου θααναθεωρήσουν, έστω και για τους δικούς τους, ωφελιμιστικούς σκοπούς, τη στάση τους. Κυρίως, δε, θα προσπαθήσουν να αποκαταστήσουν τις “τραυματισμένες”, τα δύο τελευταία χρόνια, σχέσεις τους με τηΡωσία, οι οποίες είναι σαφώς ζωτικότερης σημασίας, ειδικά για τις μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γερμανία, η Γαλλία κ.ά. Και όχι μόνο λόγω του φυσικού αερίου...
*Δημοσιογράφος και μεταφραστής, απόφοιτος Δημοσιογραφίας του Πανεπιστημίου του Ροστόβ-να-Ντονού (Ρωσία).